Οι κρίσεις γεννάνε Κροίσους, συνήθιζε να λέει ο Αριστοτέλης Ωνάσης και όσο να ‘ναι… κάτι παραπάνω ήξερε ο άνθρωπος!
Η ανθρωπότητα αλλά και η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, από κρίσεις τίποτα άλλο. Και μπορεί να είχε καταντήσει το πιο σύντομο ανέκδοτο η ρήση του ΓΑΠ «λεφτά υπάρχουν» αλλά μάλλον βιάστηκε να το πει, μερικά χρόνια πριν.
Γιατί σήμερα, όντως λεφτά υπάρχουν και φυσικά όχι για όλους αλλά για κείνους που ξέρουν να τα αυγατίζουν σε κάθε εποχή και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οι υπόλοιποι του μισθού και του μεροκάματου ας είναι ευχαριστημένοι αν έχουν δουλειά.
Η παγκόσμια ρευστότητα μετά την πανδημία, είναι τεράστια και ψάχνει ευκαιρίες τοποθετήσεων κι είναι μια από τις αιτίες (όχι η μοναδική) της παγκόσμιας ακρίβειας που μας πλήττει, καθώς η ζήτηση προϊόντων είναι πολύ μεγαλύτερη από την προσφορά.
Ρευστότητα που βλέπουμε και στη χώρα μας όπου τα διεθνή funds τοποθετούνται σε ελληνικά assets με κάθε ευκαιρία και τα επιχειρηματικά deals δίνουν και παίρνουν.
Τεράστιες τοποθετήσεις που υπερκαλύπτουν πολλές φορές τις εκδόσεις ελληνικών ομολόγων αλλά και εταιρικών ομολόγων και δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία αλλά και συμμετοχές σε ελληνικές επιχειρήσεις με τεράστια ποσά που αν μη τι άλλο δείχνουν πώς κάτι βλέπουν στο μέλλον αυτού του τόπου. Οι συμφωνίες που κλείνονται διαδέχονται η μια την άλλη και περιλαμβάνουν πολλούς τομείς δραστηριότητας από την ενέργεια και την πράσινη ανάπτυξη, την υγεία, τον πρωτογενή τομέα, την ψηφιακή οικονομία και τις νέες τεχνολογίες μέχρι τα ναυπηγεία.
Προφανώς κάτι άλλαξε τα τελευταία δύο χρόνια και το brand Ελλάδα πουλάει τρελά. Επανήλθε η εμπιστοσύνη της διεθνούς κοινότητας στις δυνατότητες και τις ευκαιρίες αυτής της χώρας και τα πέτρινα χρόνια των μνημονίων ανήκουν οριστικά στο παρελθόν γιατί κακά τα ψέματα, κανείς δεν πάει να επενδύσει σε μια χώρα που κινδυνεύει με νέα χρεοκοπία για να απομειωθούν αυτόματα οι επενδύσεις του.
Βλέπουμε επίσης ένα αγοραστικό πυρετό στα ακίνητα και μάλιστα τα ακριβά, σε όλες τις λεγόμενες καλές περιοχές της χώρας και στα νησιά, από ξένους και Ελληνες έχοντες και κατέχοντες, με αποτέλεσμα οι τιμές να έχουν εξακοντιστεί στα ύψη συμπαρασύροντας και την υπόλοιπη κτηματαγορά.
Όπως βλέπουμε μια σειρά επενδύσεων από διεθνείς κολοσσούς που φτιάχνουν ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα και dada centers δημιουργώντας εκατοντάδες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας.
Αλλά και οι μικρότερες επενδύσεις από εγχώριους επιχειρηματίες, έχουν τη δική τους αξία γιατί δείχνουν τη βούληση να πάρουν θέση στο μέλλον.
Θα πείτε καλά όλα αυτά αλλά επί του παρόντος δεν είναι ικανά να αλλάξουν την κατάσταση των πολλών που παραμένουν με ανεπούλωτες πληγές από τις πολύχρονες κρίσεις που άλλαξαν δραματικά το βιοτικό τους επίπεδο.
Σύμφωνοι, αλλά μήπως θα ήταν προτιμότερο να μην υπήρχαν αυτές οι επενδύσεις και να βράζαμε στο ζουμί μας; Τουλάχιστον τώρα υπάρχουν προοπτικές για απασχόληση και επαναπατρισμό κάποιων από τα παιδιά που έφυγαν αλλά και γι’ αυτά που βγαίνουν στην αγορά εργασίας μετά την επαγγελματική τους κατάρτιση.
Υπάρχει η προοπτική της ανάπτυξης και της αύξησης του παραγόμενου πλούτου που με τη σειρά του θα δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο για παροχές στους πολίτες είτε άυλες είτε υλικές που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υπήρχαν.
Δεν χρειάζεται να μεμψιμοιρούμε πάντα και να βλέπουμε μισοάδειο το ποτήρι ούτε να κλαίμε για πάντα πάνω από το χυμένο γάλα της πτώχευσης και της φτωχοποίησης που αυτή έφερε σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Καιρός να δούμε το σήμερα και τι μπορούμε να κάνουμε εφεξής, μέσα από τα συντρίμμια για να φτιάξουμε ξανά τις ζωές μας έστω και με λιγότερα και χωρίς τις υπερβολές του παρελθόντος, τότε που πολλοί από εμάς «ανοιγόμασταν» πέραν από τις πραγματικές μας δυνατότητες και πιστεύαμε πως ήμασταν ίσα και όμοια με τους πραγματικά πλούσιους και προσπαθούσαμε να τους μιμηθούμε στον τρόπο ζωής τους.
Αν οι απανωτές κρίσεις μας έκαναν έστω και λίγο σοφότερους τότε υπάρχει ελπίδα. Αν όχι, η Ιστορία θα επαναληφθεί εκδικητικά.