Οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις για την παγκόσμια οικονομία πληθαίνουν κι όλοι πλέον κάνουν λόγο για μια ύφεση σε συνδυασμό με ακρίβεια, αλλά και μια επισιτιστική κρίση που θα πλήξει εντονότερα τους φτωχότερους πληθυσμούς της γης.
Μόλις χθες, η επικεφαλής του ΔΝΤ, έκανε λόγο για μαύρα σύννεφα που συγκεντρώνονται πάνω από τις οικονομίες ακόμα και τις ισχυρές και στο λεξιλόγιο μας μπήκε ένας νέος όρος.
Η απο-παγκοσμιοποίηση.
Είναι προφανές πως ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ήταν και δεν είναι ένα τοπικό φαινόμενο με αντιμετωπίσιμες συνέπειες αλλά ένας μεγάλος σεισμός που ταρακούνησε και ταρακουνά τις τεκτονικές πλάκες του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Και σε τέτοιες περιόδους, αναδεικνύονται και οι διάφορες φούσκες που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια της παγκοσμιοποιημένης ανεμελιάς που όλες οι αξίες των προϊόντων, οι μετοχές, τα ακίνητα κ.λπ. μόνο ανέβαιναν και κάθε 35 λεπτά άλλος ένας επιχειρηματίας-επενδυτής , αεριτζής, έμπαινε στον μακρύ κατάλογο των billionaires!
Οι ευαίσθητες αγορές ή μάλλον οι «γάτοι» των αγορών ήδη έχουν δει τι έρχεται και δεν περίμεναν τους θεωρητικούς αναλυτές, του κεντρικοτραπεζίτες και τα διάφορα think tanks για να αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις τους. Μυρίστηκαν τη θύελλα και «ξεφορτώνουν». Εξ ου κι όλη αυτή η αναστάτωση στις αγορές όπου καθημερινά χάνονται εκατοντάδες δισ. από πλασματικό πλούτο.
Το θέμα βέβαια δεν είναι τι κάνουν οι πάσης φύσεως κυνηγοί του χρήματος και των ευκαιριών ή τα funds. Το θέμα είναι τι γίνεται με τους πολίτες και τους απλούς εργαζόμενους που καλούνται να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια, την απώλεια θέσεων εργασίας και τη συρρίκνωση του βιοτικού τους επιπέδου. Ακόμα χειρότερα δε στον λεγόμενο τρίτο κόσμο που θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια επισιτιστική κρίση και θα αναγκαστούν να πάρουν τον δρόμο της μετανάστευσης με την ελπίδα να βρουν τροφή σε μια άλλη χώρα.
Αλλά και στα καθ΄ ημάς η κατάσταση δεν μπορεί να είναι αισιόδοξη. Ήδη, όλοι οι μακροοικονομικοί δείκτες αναθεωρούνται επί τα χείρω και το αναπτυξιακό μπουμ που φαινόταν πριν μερικούς μήνες να έρχεται, τώρα οι προσδοκίες ψαλιδίζονται και η ελπίδα δίνει τη θέση της στην αγωνία για το αύριο. Η ακρίβεια συνεχίζει το καταστροφικό της έργο στο διαθέσιμο εισόδημα και το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού τρέμει στη θέα των λογαριασμών που έρχονται είτε αυτοί αφορούν στο ρεύμα είτε αυτοί που βγαίνουν από την ταμειακή μηχανή του σούπερ μάρκετ ή την αντλία του βενζινάδικου. Τα διάφορα κυβερνητικά πακέτα στήριξης των νοικοκυριών καίγονται πριν καλά-καλά φθάσουν στην τσέπη, ενώ από τα χείλη των οικονομικών υπουργών γίνεται πλέον γνωστό πως δεν υπάρχουν άλλα δημοσιονομικά περιθώρια για πρόσθετα μέτρα.
Σε όλα αυτά, αν προστεθεί και η νέα ένταση που καλλιεργούν οι Τούρκοι και προδιαγράφουν ένα «θερμό» καλοκαίρι στο Αιγαίο και δεδομένου πλέον πως ο πόλεμος δεν θα τελειώσει σύντομα, τότε καταλαβαίνουμε πως ήδη μπήκαμε σε νέες περιπέτειες.
Αλλωστε όπως είδαμε και στην τελευταία έκθεση αξιολόγησης της Κομισιόν, η οποία ναι μεν είναι στο σύνολο της θετική και μας βάζει στον προθάλαμο εξόδου από την εποπτεία, πλην όμως στις παρατηρήσεις που εμπεριέχονται, δεν μας επιτρέπει να ξεφύγουμε από τα δημοσιονομικά περιθώρια που μας έχουν επιβληθεί (όπως και στην Πορτογαλία και την Ιταλία) γιατί έχουμε υπέρογκο εξωτερικό χρέος, δεν έχουμε επενδυτική βαθμίδα και υπάρχει ο κίνδυνος σε μια παγκόσμια ύφεση να μας κλείσουν οι αγορές ξανά την πόρτα.
Και θα ήταν πολύ χειρότερα αν δεν είχαμε τη θετική προσδοκία πως τουλάχιστον θα έχουμε μια καλή τουριστική χρονιά. Και, τελικά, η ουσία δεν αλλάζει αν κανείς βλέπει μισογεμάτο ή μισοάδειο το ποτήρι. Αυτό που μετράει είναι πως το ποτήρι είναι μισό, ανεξάρτητα από ευρηματικές σοφιστείες.