Ζούμε σε μια από εκείνες τις χρονικές περιόδους που στην κυριολεξία δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει και με τις αβεβαιότητες να υπερτερούν από τις σταθερές αξίες.
Σε παγκόσμια κλίμακα η αμηχανία, για το τι έχουμε να περιμένουμε στα οικονομικά ακόμα κι αν θα αντιμετωπίσουμε μέχρι και επισιτιστική κρίση, είναι κυρίαρχη και όλες οι θεωρίες και οι σταθερές που γνωρίζαμε καταρρέουν καθημερινά.
Ο απρόσμενος πόλεμος στην Ουκρανία ήταν η αφορμή για να αναδειχθούν όλες οι αδυναμίες της παγκοσμιοποίησης και της ελεύθερης αγοράς, οι περιορισμένων αντοχών ασφαλιστικές δικλείδες του συστήματος, στις αγορές πρώτων υλών, στις κεφαλαιαγορές, στη διακίνηση των προϊόντων ακόμα και στις διαχρονικές αξίες όπως ο χρυσός. Για τα δε νέα «νομισματικά» φρούτα, τα κρυπτονομίσματα, που τα τελευταία χρόνια συγκέντρωσαν κάποια τρισεκατομμύρια από επενδυτές νέας γενιάς, ούτε λόγος, καθώς η απώλεια εμπιστοσύνης σ΄ αυτά είναι παραπάνω από δεδομένη.
Ακόμα και το ρευστό που πάντα θεωρείτο ο βασιλιάς (cash is the king!) υφίσταται σήμερα απώλειες σημαντικές αφού ο πληθωρισμός βρίσκεται στα ύψη αλλά τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν σχεδόν μηδενικά.
Τα ενεργειακά προϊόντα όπως το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο, το ηλεκτρικό ρεύμα καταγράφουν καθημερινά νέα ρεκόρ και συμπαρασύρουν μαζί τους σ’ αυτά το ξέφρενο ράλι ακρίβειας τα πάντα, αφαιρώντας από το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών από τη γιγάντωση του πληθωρισμού απ’ άκρη σ’ άκρη.
Ακόμα και στη Μέκκα του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ, παρατηρείται ρεκόρ 40ετίας στον πληθωρισμό που έφθασε στο 8,5% ενώ στη χώρα μας τον Απρίλιο ξεπέρασε και το 10% χωρίς κανένας να μπορεί να προεξοφλήσει αν αυτό είναι το υψηλότερο σημείο και ότι δεν θα τον δούμε και ψηλότερα.
Την ίδια ώρα καταγράφονται καθημερινά οι ανησυχίες και οι φόβοι των γκουρού των αγορών που φοβούνται το σκάσιμο διάφορων «φουσκών» που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια, στις μετοχές, στην κτηματαγορά, στα προϊόντα τεχνολογίας και ψηφιακής εποχής και κάνουν λόγο πως αν σκάσουν πριν λήξει ο πόλεμος τότε θα χαθεί παγκοσμίως μεγαλύτερος πλούτος απ’ αυτόν που χάθηκε στο κραχ του ‘29.
Όμως ο τερματισμός του πολέμου όχι μόνο δεν φαίνεται, αλλά όλο και περισσότεροι βλέπουν να τραβάει για πολύ ακόμα, χωρίς μάλιστα να αποκλείεται και η χρήση πυρηνικών αν ο Πούτιν νοιώσει να απειλούνται οι στόχοι και οι επιδιώξεις του.
Από χθες μάλιστα, βλέπουμε και το κλείσιμο της στρόφιγγας του φυσικού αερίου που φθάνει στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να προκληθεί ένας πανικός και πλέον να ομιλούν στην ΕΕ για ενδεχόμενο ενεργειακό μπλακ άουτ και να καταστρώνουν σχέδια περιορισμού της κατανάλωσης από τους πολίτες τόσο στο φυσικό αέριο όσο και στο πετρέλαιο με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην καθημερινότητα όλων μας.
Όμως δεν είναι μόνο η επάρκεια. Γιατί, επάρκεια για παράδειγμα υπάρχει στα προϊόντα πετρελαίου αλλά με αυτές τις τιμές για πόσο ακόμα θα μπορεί ο μέσος πολίτης να επισκέπτεται τα βενζινάδικα; Με 2,20- 2,60 που είναι σήμερα οι τιμές της βενζίνης κι ακόμα ψηλότερα τις επόμενες μέρες, δεν νομίζω πως το αντέχουν πολλοί.
Έτσι, πριν προλάβει η κυβέρνηση να σβήσει τη φωτιά με την τιμή του ηλεκτρικού με τις τελευταίες αποφάσεις της, βλέπει τώρα ένα νέο κύμα οργής για τα καύσιμα καθώς η χώρα μας είναι από τις 5 ακριβότερες της ΕΕ. Κι αυτό γιατί ο φόρος που εμπεριέχεται στην τελική τιμή του καταναλωτή είναι από τους ψηλότερους στην Ευρώπη. Κι άραγε, αντέχουν τα δημοσιονομικά για να παρέμβει και να τον μειώσει ή τα έδωσε όλα στο ηλεκτρικό και για τα καύσιμα αυτό που απέμεινε είναι τα ευχέλαια για την πτώση των διεθνών τιμών;
Είναι δε η δυναμική των δυσμενών εξελίξεων τέτοια που όλες οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης κατά της ακρίβειας, με επιδοτήσεις, με αύξηση του κατώτατου μισθού κ.λπ. να «καίγονται» την επόμενη κιόλας μέρα από τα απανωτά κύματα ακρίβειας σε όλα τα μέτωπα.
Η μόνη θετική πρόγνωση είναι η καλή χρονιά για τον τουρισμό, που όμως δεν ξέρω αν μπορεί αυτός μόνος, να σώσει την παρτίδα.
Μετά ταύτα, οι ελπίδες να σταματήσει το κακό μέσα στο ’22 και να μη δούμε χειρότερα με παράταση του μαρτυρίου και στην επόμενη χρονιά!