Είναι γεγονός πως (και) το τελευταίο διάστημα, όπου σταθείς κι όπου βρεθείς όλοι μιλάνε για την ακρίβεια – κι όχι άδικα. Προφανώς και αποτελεί ένα υπαρκτό πρόβλημα το οποίο εντάσσεται στους καθημερινούς εφιάλτες για πολλούς. Από τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ, μέχρι τα καύσιμα και τις διακοπές.
Το καλοκαίρι είναι εδώ και οι γονείς μας έλεγαν πως «το καλοκαίρι είναι για τους φτωχούς», εννοώντας ότι δεν χρειάζεσαι και πολλά για να μπορέσεις να επιβιώσεις. Και η Τζάνις Τζόπλιν το ίδιο πρέσβευε ερμηνευτικά, αλλά κανείς τους δεν υπολόγιζε ότι θα φτάναμε εν έτει 2024 και πως το καλοκαίρι θα ισοδυναμούσε με ένα θρίλερ. Αλήθεια, έχετε δει τις τιμές που παίζουν για διακοπές;
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, λοιπόν, έναν ολόκληρο μισθό καλούνται να δώσουν οι Έλληνες για να πάνε ταξίδι σε κάποιο ελληνικό νησί φέτος το καλοκαίρι. Σύμφωνα μάλιστα με τους τουριστικούς πράκτορες, συμφέρει καλύτερα μια οικογένεια να επιλέξει ένα πακέτο για διακοπές από τουριστικό γραφείο, παρά να κλείσει μόνη της διαμονή. Είναι χαρακτηριστικό της ακρίβειας που επικρατεί ότι ακόμη και ένα ταξίδι σε έναν προορισμό τριών ωρών είναι απαγορευτικό για την τσέπη μιας μέσης οικογένειας.
Οσο το ψάχνεις περισσότερο, διαπιστώνεις ότι τα νούμερα δεν βγαίνουν για την τσέπη πάρα πολλών συμπολιτών μας. Γονείς με δύο παιδιά, έως 10 ετών, για να ταξιδέψει αρχές Ιουλίου, από τον Πειραιά μέχρι την Πάρο με αυτοκίνητο, θα χρειαστεί να καταβάλλει 530 ευρώ, ενώ αν τα παιδιά είναι άνω των 10 ετών το κόστος φτάνει τα 632 ευρώ. Από το λιμάνι της Ραφήνας για την Τήνο η ίδια οικογένεια, με παιδιά άνω των 10 ετών, θα πληρώσει 414 ευρώ, ενώ για ένα ζευγάρι με μοτοσυκλέτα μικρού κυβισμού το κόστος φτάνει τα 200 ευρώ. Σοκαριστική είναι η τιμή των ναύλων αν η οικογένεια επιλέξει τη μακρινή Ρόδο, ένα ταξίδι 18 ωρών, οπότε θα χρειαστεί καμπίνα. Μαζί με το αυτοκίνητο το κόστος του ταξιδιού μετ’ επιστροφής εκτινάσσεται στα… 1.014 ευρώ, σχεδόν διακόσια ευρώ πάνω από τον κατώτατο μισθό. Αντίστοιχα, για τη Λήμνο από το λιμάνι του Λαυρίου, ένα ταξίδι εννέα ωρών, το κόστος της οικογένειας με αυτοκίνητο και με παιδιά μικρότερα των 10 ετών, στην οικονομική θέση είναι 346 ευρώ, με τα μεγαλύτερα παιδιά 403 ευρώ. Στην περίπτωση, δε, που επιλέξουν καμπίνα το κόστος φτάνει στα 755 ευρώ. Φορείς της αγοράς, πάντως, δεν αποκλείουν να υπάρξουν και νέες ανατιμήσεις μέσα στο καλοκαίρι – για να γίνει σπλάτερ.
Προφανώς και οι εν λόγω προορισμοί επιλέγησαν τυχαία, φυσικά η ίδια κατάσταση επικρατεί και σε άλλους προορισμούς στην Ελλάδα. Εννοείται πως τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια πήραν μεγάλη αύξηση το ’22 -μετά την αύξηση των καυσίμων που έφτασε το 40%- και ότι αυτή η αύξηση δεν έφυγε, είναι ακόμα εδώ. Είναι γεγονός πως η κατάσταση με την ακρίβεια έχει ξεφύγει μετά την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον πόλεμο στη Γάζα, τον πόλεμο των Άστρων, ναι, ok, τα ξέρουμε όλοι. Αλλά το ερώτημα παραμένει: ποιοι, τελικά, θα πάνε διακοπές;
Μη βιαστείτε, κρίνοντας εξ ιδίων, να πείτε «κανείς». Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ που έγραφα πιο πάνω, οι πληρότητες στα ξενοδοχεία για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος 22 – 24 Ιουνίου είναι υπαρκτές, σαν να μην υπάρχει κρίση. Ναι, σίγουρα, «δεν χρειάζονται χρήματα, απαραίτητα, για να πας διακοπές», «η διάθεση μετράει», «παντού μπορείς να περάσεις καλά, αν υπάρχει όρεξη» κι άλλα τέτοια. Όμως, πέραν της όποιας χίπικης αντίληψης που θα υιοθετούσε κι η Τζόπλιν, που επίσης έγραφα πιο πάνω, επειδή δεν υπάρχει περίπτωση μια οικογένεια να πάει διακοπές με autostop και να μείνει μέσα σε σκηνή σε κάποια παραλία-χύμα, επειδή για να φτάσει ως εκεί χρειάζονται ναύλοι, βενζίνες, διόδια, φαγητά, ποτά, αναψυκτικά, νερά κ.λπ., η απορία παραμένει: Πώς μπορούν κάποιοι να φύγουν από το κλεινόν άστυ (sic) και να εκδράμουν σαν να έχουν γεμάτα πορτοφόλια; Ή μήπως έχουν; Η μαύρη οικονομία στη χώρα μας κάνει το δικό της πάρτι, ας συμφωνήσουμε όλοι σε αυτό, αλλά είναι τόσο ισχυρή που μπορούν κάποιοι να ζουν εξ αυτής και να αποταμιεύουν, κιόλας;
Επίσημες απαντήσεις δεν μου προκύπτουν από το ρεπορτάζ, οπότε αυτό το τριήμερο που θα μείνω στην πόλη θα το σκεφτώ πολύ σοβαρά, ευχόμενος να περάσουν καλά όσοι φύγουν, όσο θα κυκλοφορώ χωρίς κίνηση, αφού πολλοί θα λείπουν. Και θα ακούω «Summertime» από Τζάνις, τι άλλο;