Το πλήγμα είναι βαρύ, ιδιαιτέρως δε εάν διαβάσει κανείς ότι με το ξέσπασμα της πανδημίας, υπήρξε εκτόξευση του ρυθμού δημιουργίας κόκκινων δανείων χωρίς αυτή τη στιγμή να υπάρχει κάποιο θεσμικό πλαίσιο προστασίας των δανειοληπτών, ώστε στο μέλλον να μην δημιουργηθούν εκ νέου κόκκινα δάνεια. Να υπενθυμίσω δε ότι οι πρώτες επιδοτήσεις για το πρόγραμμα Γέφυρα που αναμένονται περί τα τέλη Νοεμβρίου, δεν δίνουν οριστική λύση στο πρόβλημα, απλώς προσφέρουν μία πρόσκαιρη δυνατότητα 9 μηνών, σε συγκεκριμένες κατηγορίες συμπολιτών μας, να βοηθηθούν από το Κράτος με την καταβολή επιδότησης αναλόγως με την κατηγορία που έχει χαρακτηριστεί το δάνειο τους (εξυπηρετούμενο – μη εξυπηρετούμενο – καταγγελμένο). Υπάρχουν βεβαίως και τα δάνεια που βρίσκονται σε αναστολή έως 31/12/2020. Όλα αυτά ενθαρρυντικά, αλλά και πάλι δεν δίνουν οριστική λύση στο πρόβλημα των κόκκινων δανείων.
Και μετά τι ; Ακόμα και εάν μέσω των ανωτέρω μέτρων ξεπεραστεί η έκτακτη κατάσταση την οποία βιώνουμε, θα μπορέσουν οι συνεπείς δανειολήπτες να παραμείνουν συνεπείς και ενήμεροι; 8 στους 10 δανειολήπτες λόγω των συνθηκών, αναμένεται από τον Ιανουάριο να μη μπορέσουν να ανταποκριθούν στις πληρωμές τους, ενώ τα κατασχετήρια συνεχίζονται να έρχονται σε πληθώρα δανειοληπτών υποδεικνύοντας τους ότι σε λίγο καιρό κινδυνεύουν να απωλέσουν τη πρώτη τους κατοικία.
Ανεξάρτητα λοιπόν από τις προθέσεις της κυβέρνησης να κρατήσει όρθια τη κοινωνία, το ζήτημα των κόκκινων δανείων είναι ζωτικής σημασίας.
Το μόνο εργαλείο μπροστά σε αυτή τη κατάσταση που έχει δημιουργήσει ο τεράστιος όγκος των κόκκινων δανείων είναι η τραπεζική διαμεσολάβηση. Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες προϋποθέσεις για να λειτουργήσει. Απλώς η βούληση των τραπεζών να την υιοθετήσουν, έστω και πιλοτικά. Από τη μία πλευρά η Τράπεζα και από την άλλη ο δανειολήπτης – και οι δύο με τους Δικηγόρους τους – στη μέση της διαφοράς ο εκπαιδευμένος και διαπιστευμένος διαμεσολαβητής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, έτοιμος να διαμεσολαβήσει μεταξύ των δύο πλευρών, ώστε να επέλθει μία αμοιβαία αποδεκτή λύση σε σύντομο χρόνο – συχνά σε ένα εργάσιμο 8ωρο – με μικρό κόστος και με αποτέλεσμα που οδηγεί συνήθως, όπου έχει εφαρμοστεί, στη Διάσωση της Πρώτης Κατοικίας. Τι μας κρατάει και δεν τη δοκιμάζουμε; Πρόκειται για μία διαδικασία ευέλικτη και αποτελεσματική, ήδη δοκιμασμένη από μεγάλη συστημική Τράπεζα. Οι άλλες γιατί δεν ακολουθούν το παράδειγμα της;
Επισημαίνεται ότι μέσα στο σχέδιο νόμου για την επιτάχυνση των εκκρεμών υποθέσεων του γνωστού Νόμου Κατσέλη (ν. 3869/2010), υπάρχει διάταξη για επίλυση της διαφοράς των δανειοληπτών με τις Τράπεζες με διαμεσολάβηση.
Όλα μπορούν να υλοποιηθούν, αρκεί να υπάρχει βούληση για καινοτόμες λύσεις. Υπάρχουν ακόμα ελπίδες για επίλυση του ζητήματος των κόκκινων δανείων. Η παροχή επιδοτήσεων δεν λύνει το πρόβλημα για καμία εμπλεκόμενη πλευρά. Και οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να κινηθούν γρήγορα και θαρραλέα, αφού δεν θα μπορέσουν εύκολα να αντιμετωπίσουν τις αυξήσεις των κόκκινων δανείων. Αντίστοιχα τα νέα νομοθετήματα που έρχονται θα πρέπει να προστατεύσουν ιδιώτες και επιχειρήσεις από μαζικές κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.
Η τραπεζική διαμεσολάβηση είναι γρήγορη, έχει αποτέλεσμα, αποφεύγονται πολυδάπανοι δικαστικοί αγώνες και έχει χαμηλό κόστος.
*Η Νανά Παπαδογεωργάκη είναι Δικηγόρος Αθηνών, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια ΥΔ