Ειδικά οι τουριστικές εισπράξεις, που είναι και το κρίσιμο μέγεθος για την εθνική οικονομία, θα ξεπεράσουν φέτος τα 20 δισ. ευρώ, από τα 18,2 δισ. ευρώ το 2019, με θεαματική αύξηση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κυρίως από τους Αμερικανούς και τους Βορειοευρωπαίους τουρίστες.
Τα τουριστικά έσοδα κράτησαν ψηλά την ανάπτυξη, τους μήνες που πέρασαν, σε σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε. και είναι ένα σημαντικό εφόδιο για τον σκληρό χειμώνα που έχουμε μπροστά μας. Αυτά είναι τα καλά νέα, αλλά, όπως πάντα συμβαίνει στην Ελλάδα, κάθε επιτυχία αναδεικνύει την προχειρότητα, την ανευθυνότητα, υπερβολές, παθογένειες, λανθασμένες νοοτροπίες και κυρίως τη λογική της «αρπαχτής».
Η πρώτη και πιο ουσιαστική διαπίστωση απ’ όσους έφυγαν, έστω και για λίγες ημέρες, αυτό το καλοκαίρι είναι η βαρέως διαταραγμένη σχέση ποιότητας των προσφερομένων υπηρεσιών και τιμής. Πάντα υπήρχε έλλειψη σεβασμού στον πελάτη-τουρίστα (Ελληνα και ξένο), αλλά φέτος το κακό παράγινε. Από τη μία ο μεγάλος αριθμός των επισκεπτών προσέφερε την «ασφάλεια» και από την άλλη η ακρίβεια στα προϊόντα, το απαραίτητο «άλλοθι» για να πληρώνει ο τουρίστας ένα μέτριο, τυπικό κατάλυμα σε τιμές πεντάστερου ξενοδοχείου και ένα γεύμα όσο θα το πλήρωνε σε βραβευμένο με αστέρια Michelin εστιατόριο.
Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη Μύκονο, τη Σαντορίνη ή κάποια άλλα νησιά που υποτίθεται ότι απευθύνονται σε υψηλά εισοδήματα. Συμβαίνει και σε αυτά, αλλά και παντού στην Ελλάδα, όπου και όσο φτάνει ο τουρισμός. Αυτές οι συμπεριφορές δεν είναι απλώς αθέμιτες και προσβλητικές για τους τουρίστες-πελάτες, αλλά μακροπρόθεσμα καταστροφικές για τους επαγγελματίες της τουριστικής βιομηχανίας. Κανείς δεν θέλει να επιστρέψει για διακοπές εκεί που τον εκμεταλλεύτηκαν απροσχημάτιστα.
Περάσαμε δύο χρόνια που ως φορολογούμενοι… στηρίξαμε (από τα δημόσια ταμεία) το εισόδημα των εμπλεκομένων στον τουρισμό, λόγω της πανδημίας, και υπερβαίνει τα όρια της πρόκλησης φέτος να πληρώσουμε και τα ρέστα στον βωμό της αισχροκέρδειας. Οι περισσότεροι Ελληνες μείωσαν τον χρόνο των διακοπών τους την τελευταία στιγμή ακριβώς γιατί δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στο αναίτια αυξημένο κόστος. Και για του χρόνου θα λάβουν, υποθέτω, σοβαρά υπόψη τους τις φετινές συμπεριφορές.
Η δεύτερη διαπίστωση είναι ότι εξακολουθεί να υπάρχει πρόβλημα υποδομών, οι οποίες δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση ενός τόσου μεγάλου αριθμού τουριστών. Αρχίζοντας από τις μετακινήσεις, το πρόβλημα με τα εισιτήρια στα πλοία και τις συνθήκες ταξιδιού ήταν φέτος πιο έντονο από ποτέ, και φτάνοντας μέχρι το νερό, την αποχέτευση και την καθαριότητα, οι διακοπές πληγώνουν. Είναι απαράδεκτο η πανάκριβη «βιτρίνα» του τουρισμού, η Μύκονος, να μην έχει ένα ολοκληρωμένο, άρτιο, επαρκές σύστημα αποχέτευσης, άφθονο νερό, οδικό δίκτυο ικανό να εξυπηρετεί τους εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες. Ολόκληρο το καλοκαίρι δεν υπήρξε τουριστική περιοχή όπου τα σκουπίδια δεν ήταν επί ημέρες «βουνά» στους δρόμους, αν ήταν λίγο πιο μακριά από τις περιοχές μόνιμης κατοικίας.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θέλει μεν τα αυξημένα έσοδα από τη χρήση του αιγιαλού και του πεζοδρομίου, αλλά αδυνατεί να ανταποκριθεί στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις της για καθαριότητα. Προβλήματα υδροδότησης και ρευματοδότησης παντού και τα δίκτυα τηλεφωνίας ανεπαρκή για τις αυξημένες ανάγκες στις τουριστικές περιοχές. Ανάλογα προβλήματα υπάρχουν και στις υπηρεσίες υγείας. Οχι στις υποδομές, αλλά στο ιατρικό και το νοσηλευτικό προσωπικό, αφού εκτός από τις διαπιστωμένες ελλείψεις έρχονται και οι… ομαδικές θερινές άδειες. Αποτέλεσμα τα νοσοκομεία που βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές να υπολειτουργούν και κάθε σοβαρό περιστατικό να μεταφέρεται πίσω στην Αθήνα.
Δύο γενιές μεγάλωσαν στην Ελλάδα με το τσιτάτο «δεν θα γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης». Τώρα που απαλλαχθήκαμε από αυτή την… απειλή και συνειδητοποιήσαμε ότι μια τέτοια προοπτική δεν είναι προσβλητική, αλλά αντίθετα ο τουρισμός μπορεί να αποτελέσει ένα σπουδαίο εθνικό και οικονομικό asset, ας το κάνουμε σωστά. Είναι λάθος να σταθούμε φέτος μόνο στην επιτυχία των αριθμών και να αγνοήσουμε τα «ποιοτικά χαρακτηριστικά» της τουριστικής σεζόν.
Πρέπει κυβέρνηση, Πολιτεία συνολικά, φορείς του τουρισμού και όλοι μας να δούμε τις στρεβλώσεις και τα προβλήματα που αναδείχθηκαν. Στόχος να προστατεύσουμε διαχρονικά και να κάνουμε πιο ελκυστικό το βασικό εθνικό μας προϊόν και ταυτόχρονα να παραμείνει προσιτός προορισμός για όλους τους Ελληνες κάθε περιοχή της χώρας μας. Χωρίς αποκλεισμούς λόγω ενός ιδιότυπου… οικονομικού ρατσισμού όπου το μέτριο τιμολογείται πανάκριβα.