Η ακρίβεια είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που μας απασχολεί όλους και όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία, θα μας ταλαιπωρεί επί μακρόν ακόμα, καθότι οι τιμές δεν πέφτουν με διατάγματα και μάλιστα σε μια ελεύθερη αγορά όπου οι παρεμβάσεις απαγορεύονται δια ροπάλου. Όλοι εμείς οι πολίτες έχουμε τουλάχιστον την απαίτηση από το κράτος, να εντατικοποιήσει τους ελέγχους και να εφαρμόσει τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία στις περιπτώσεις αισχροκέρδειας δηλαδή στην υπέρβαση από την πλευρά των διακινητών και εμπόρων του επιβεβλημένου πλαφόν κέρδους.
Το τελευταίο διάστημα, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί έχουν διαπιστώσει μερικές τρανταχτές περιπτώσεις αθέμιτης κερδοφορίας από μεγάλους ομίλους κυρίως πολυεθνικούς και το αρμόδιο υπουργείο επέβαλλε βαριά πρόστιμα. Πρόστιμα που στ΄ αυτιά ακούγονται μεγάλα αλλά είναι δύσκολο να πει κανείς με βεβαιότητα αν αυτά καλύπτουν το όφελος της επιχείρησης από την παρανομία ή ένα μέρος αυτής. Αν δηλαδή η επιχείρηση που συνελήφθη για αθέμιτη κερδοφορία, έβγαλε παράνομα κέρδη 10 και το πρόστιμο που της υπεβλήθη είναι 5, τότε μάλλον κερδισμένη είναι και πάλι η ανήθικη εταιρεία.
Χθες μάθαμε για άλλη μια επιχείρηση που πουλούσε με υπερβολικό κέρδος κλιματιστικά και όπως διατείνεται ο αρμόδιος υπουργός το πρόστιμο είναι διπλάσιο από το υπερβολικό κέρδος που εισέπραξε η εν λόγω εταιρεία. Προφανώς και επειδή το αντικείμενο( τα κλιματιστικά) των πωλήσεων είναι μετρήσιμο, να είναι ευκολότερο να προσδιοριστεί το συνολικό παράνομο κέρδος.
Τι γίνεται όμως στις περιπτώσεις που αφορούν σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης με εκατοντάδες χιλιάδες μονάδες πώλησης από τα σούπερ μάρκετ; Πως ακριβώς μπορεί να προσδιοριστεί πόσα έχουν διατεθεί και πωληθεί και στην τελική αγοράστηκαν ακριβότερα από τους καταναλωτές; Στο περίπου οι υπολογισμοί και ανοικτό πεδίο για ενστάσεις και προσφυγές στη δικαιοσύνη και δυστυχώς μάλλον δεν θα μάθουμε ποτέ αν τα πρόστιμα αυτά πληρώθηκαν με τον ακριβή προσδιορισμό ή αν στο τέλος θα γίνει κάποια «έκπτωση» με τις δικαστικές αποφάσεις.
Το κρίσιμο όμως που μας αφορά όλους είναι το εξής. Οκ, να δεχθούμε σαν υπόθεση εργασίας πως το επιβληθέν πρόστιμο θα εισπραχθεί από το κράτος στο ακέραιο και τα λεφτά θα πέσουν στα κρατικά ταμεία.
Ο δόλιος καταναλωτής όμως που υποχρεώθηκε να πληρώσει ακριβότερα τα προϊόντα που διαθέτουν αυτές οι παρανομούσες επιχειρήσεις, θα πάρει μήπως πίσω τη διαφορά τιμής; Όχι φυσικά. Τα λεφτά που βγήκαν από τη τσέπη δεν πρόκειται να επανέλθουν. Το μόνο όφελος ενδεχομένως που προκύπτει είναι πως στο εξής οι εν λόγω επιχειρήσεις θα το σκεφτούν πολύ καλά αν θα επαναλάβουν αυτές τις αθέμιτες πρακτικές και άρα το πιθανότερο είναι να διαθέτουν τα προϊόντα τους σε τιμές με κέρδος εντός του πλαφόν.
Ο παραδειγματισμός και ο φόβος και για τους υπόλοιπους είναι το κέρδος για τον καταναλωτή και ό γέγονε, γέγονε!
Και εν κατακλείδι, το θέμα της τιμής ενός οιουδήποτε προϊόντος που φθάνει στο ράφι ή στον πάγκο της λαϊκής είναι τόσο πολυπαραγοντικό που στην πραγματικότητα δεν έχει αντιμετωπιστεί σε καμιά χώρα ακόμα και σε εκείνες που ο ανταγωνισμός λειτουργεί άψογα. Ο παραγωγός μπορεί να καθορίζει την τιμή του προϊόντος του κατά το δοκούν και ειδικότερα στις περιπτώσεις του επώνυμου προϊόντος.
Και θάμαστε αιθεροβάμονες αν εναποθέσουμε τις ελπίδες μας για fair value τιμές στην ηθική των παραγωγών και εμπόρων πολλώ δε μάλλον στον υγιή ανταγωνισμό που θα ρίξει και καλά τις τιμές! Αν υπήρχε ένα οργανωμένο καταναλωτικό κίνημα που θα μπορούσε να μποϋκοτάρει κάποια προϊόντα ενδεχομένως να υπήρχε αποτέλεσμα. Τώρα όμως…