Η Αττική, η Θράκη, η Βοιωτία, η Εύβοια και δυστυχώς αρκετές άλλες περιοχές της χώρας συνεχίζουν να βιώνουν δύσκολες στιγμές ή να απειλούνται από μια ακόμη σπίθα, από πυρκαγιές που εκδηλώνονται σχεδόν ταυτόχρονα από αμέλεια ή εμπρησμό. Οι μεγάλες πυρκαγιές των προηγούμενων ετών με καταστροφικά αποτελέσματα καταγράφηκαν, ερευνήθηκαν και σίγουρα διαπιστώθηκαν τα αίτια και οι ευθύνες.
Και φέτος η κλιματική κρίση είναι εδώ, πιο έντονη και τρομοκρατική- η χώρα μας κατά τη φετινή θερινή περίοδο βρίσκεται σε πύρινο κλοιό με ήδη τραγικό απολογισμό. Απώλειες ζωών, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καμένης γης, μεγάλη οικολογική καταστροφή, απώλεια περιουσιών για χιλιάδες πολίτες της χώρας, κρίσιμες κρατικές υποδομές υπό απειλή ή στο έλεος της φωτιάς. Αλλά δεν είναι η ώρα του απολογισμού. Είναι η ώρα της μάχης για να σωθούν άνθρωποι, ζωάκια στα σπίτια και στα δάση, περιουσίες που χτίστηκαν με κόπο, επαγγελματικές έδρες, η γη, το οξυγόνο που αναπνέουμε, η δημόσια υγεία και η ποιότητα ζωής.
Δεν είναι η ώρα να βγουν τα σπαθιά από τα θηκάρια της πολιτικής αντιπαράθεσης- αλλά πότε αυτή η αντιπαράθεση θα γίνει με όρους που θα φέρει αποτελέσματα και θα μας επιτρέψει να φτάσουμε στην επόμενη θερινή περίοδο νιώθοντας περισσότερο ασφαλείς και προστατευμένοι από τη μόνιμη απειλή που δεν εμφανίζεται πλέον μόνο τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες;
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανακοίνωσε ότι με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού θα γίνει συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών στη βουλή. Ο Νίκος Ανδρουλάκης κατέθεσε αίτημα στον Πρόεδρο της Βουλής ζητώντας να διενεργηθεί άμεσα προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στην Ολομέλεια για τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές, τις συνέπειες τους στους κατοίκους και τις περιοχές που επλήγησαν και τον σχεδιασμό για την αποκατάσταση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής των περιοχών αυτών. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ επίσης ζήτησε να δρομολογηθεί η διαδικασία, υποστηρίζοντας ότι ήταν κάτι που το είχε ήδη προτείνει. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Θα γίνει η συζήτηση, είτε τώρα όταν ανοίξει η βουλή ή αργότερα, μετά τη ΔΕΘ αφού θα έχει περιοριστεί η πύρινη απειλή και θα έχει αρχίσει να αναζητείται νέο, οργανωμένο και αποτελεσματικό σχέδιο πρόληψης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών, μαζί με το πλάνο αλλαγών που θα απαντά στα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης.
Ένας καθηγητής πανεπιστημίου σε πρόσφατη τηλεοπτική σύνδεση έλεγε ότι μια φωτιά στην αρχή σβήνει με … ένα ποτήρι νερό, αν όμως καθυστερήσεις να επέμβεις έχεις ηττηθεί. Όλοι οι επιστήμονες, διαφορετικών αλλά σχετικών με το μείζον θέμα ειδικοτήτων επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους ότι η πυρκαγιά σβήνεται το χειμώνα. Από το φθινόπωρο μέχρι τις αρχές της άνοιξης. Είναι προφανές το μήνυμα προς όλους και ειδικά προς τους αρμόδιους κάθε φορά. Πρόληψη, πρόληψη, πρόληψη. Ο καθηγητής ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής και υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας υπογράμμιζε χθες ότι δυστυχώς η χώρα μας δαπανά μόνο το 1/5 για την πρόληψη και δίνει τα 4/5 του σχετικού προϋπολογισμού για την καταστολή των πυρκαγιών, η οποία εξελίσσεται όλο και πιο δύσκολα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης. Σύμφωνα εν τω μεταξύ με το περιβαλλοντικό πρόγραμμα του ΟΗΕ, πρέπει να δίνεται το 50% των χρημάτων για την πρόληψη, το 35% για την καταστολή και το 20% για την αποκατάσταση.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν πολλές προτάσεις με επιστημονική βάση που έχουν στα χέρια τους όλοι όσοι έχουν την ευθύνη της αξιολόγησης και της υλοποίησης του συνολικού σχεδίου που τελικώς επιλέγουν. Προτεραιότητα ήταν και είναι στις κρίσιμες στιγμές – μάλλον δεν διαφωνεί κανείς και καμιά- η ανθρώπινη ζωή και η προστασία των περιουσιών, αλλά νέες παραδοχές πρέπει να μπουν στο μικροσκόπιο και να «καθοδηγήσουν» τον πόλεμο εναντίον της πύρινης απειλής. Από τη στιγμή που οι εξειδικευμένες έρευνες για παράδειγμα δείχνουν ότι οι πυρκαγιές σβήνονται τον χειμώνα, οι δημόσιες δομές, οι περιφερειακές και οι δημοτικές υπηρεσίες, οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να εργάζονται πυρετωδώς και αδιάκοπα από το φετινό φθινόπωρο προς το επόμενο καλοκαίρι. Δεν πέφτουν το χειμώνα από τα χιόνια, τις πλημμύρες και τους θυελλώδεις ανέμους τα κλαδιά δέντρων στους δρόμους και στα ρέματα και παραμένουν επί μήνες εκεί, χωρίς κάποιος αρμόδιος να κάνει την ώρα που πρέπει τη δουλειά του. Δεν μπορεί να μην εξασφαλιστεί προσβασιμότητα στα δάση με το άνοιγμα δρόμων (όχι λεωφόρων) στα δάση για τα πυροσβεστικά οχήματα. Δεν μπορεί σε νησιά με ραγδαία τουριστική άνοδο οι επισκέπτες τους να νιώθουν ότι εγκλωβίζονται στις παραλίες, όταν ξεσπάει πυρκαγιά και ακούγεται το 112, διότι ο καρόδρομος που ακολούθησαν μέχρι το ειδυλλιακό σημείο δεν συνιστά απαραίτητα ασφαλή επιλογή. Με ένα γρήγορο γύρο στον κόσμο των κοινωνικών δικτύων διαπιστώνει εύκολα όποιος θέλει εκτός από τον όγκο της δυσφορίας και των παραπόνων, τα διαχρονικά προβλήματα και τις παθογένειες που πρέπει να αντιμετωπιστούν, ακόμη και σε περιοχές με χαμηλή βλάστηση. Ναι, μπαίνουν φωτιές και απλώνονται γρήγορα και σε νησιά των Κυκλάδων με χαμηλή βλάστηση, όπως πρόσφατα στην Κύθνο, όπου «βουλιάζουν» το καλοκαίρι από τουριστικά κύματα- προφανώς και εκεί χρειάζεται δίχτυ προστασίας καταρχάς των ανθρώπινων ζωών.
Απαιτείται αυτονόητα ο εκσυγχρονισμός των δασικών και όλων των άλλων υπηρεσιών που παίζουν καθοριστικό ρόλο τα πρώτα κρίσιμα λεπτά μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς, αλλά κυρίως για την πρόληψη και την αναχαίτιση του κινδύνου με την απόκτηση σύγχρονων συστημάτων και του αναγκαίου εξοπλισμού και φυσικά με την αξιοποίηση των κατάλληλων για τις κατάλληλες θέσεις. Η στήριξη του έργου της πυροσβεστικής και των ανθρώπων της που σώζουν άλλες ζωές και τις περιουσίες τους πρέπει να γίνει πράξη …χθες. Χωρίς καθυστερήσεις ή κρίσεις αναποφασιστικότητας.
Οι φωτιές δεν μπαίνουν πλέον μόνο μέσα στα δάση αλλά και στον περιαστικό ιστό, στις πόλεις. Πρέπει λοιπόν να αλλάξει όλη η «φιλοσοφία» και όπως η κλιματική κρίση καταπίνει γρήγορα ότι βρει έτσι και η Πολιτεία πρέπει με ταχύτατους ρυθμούς να αναζητήσει και να εξασφαλίσει το πιο εξελιγμένο, στιβαρό και αποτελεσματικό σχέδιο πρόληψης και καταστολής των πυρκαγιών, αποκατάστασης των ζημιών που αφήνουν στο πέρασμά τους.
Οι επιπτώσεις είναι οδυνηρές και στον αέρα που αναπνέουμε. Χθες 23 Αυγούστου και ενώ συνεχιζόταν η φωτιά στην Αγία Παρασκευή Μενιδίου και απλωνόταν στην Πάρνηθα, η συγκέντρωση των μικροσωματιδίων στα δυτικά προάστια ανερχόταν σε 90 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα (μgr/m3), όταν το όριο για να θεωρείται καλή η ποιότητα του αέρα είναι στα 10 και η μέση τιμή στην Αθήνα σε όλο τον χρόνο είναι στα 13. Όταν σβήσουν οι φωτιές και απομακρυνθεί η πύρινη απειλή θα εξαφανιστεί το πρόβλημα; Μάλλον όχι- γι’ αυτό και οι σχετικές προειδοποιήσεις εδώ και πολύ καιρό από αρμόδιους επιστημονικούς οργανισμούς και ιδρύματα πρόβλεψης φυσικών εξελίξεων για την επιδείνωση της βιωσιμότητας του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος πρέπει να ακουστούν και να πιάσουν τόπο. Οφείλει η κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να συμβάλουν (χωρίς μικροκομματικούς σκοπούς) στην έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών για όλα τα «όπλα» που μπορούν να αξιοποιούν σε καθημερινή βάση για να αποτρέψουν από τον χειμώνα έναν πύρινο κλοιό το επόμενο καλοκαίρι. Μόνο τότε θα είναι χρήσιμη μια ακόμη προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη βουλή…