Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η «επόμενη μέρα» φέρνει στο ΠΑΣΟΚ λιγότερους «πανηγυρισμούς» και περισσότερες αγωνίες και διλήμματα, ακόμη και αν δει να αποκτά σε άμεσο χρόνο το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης από μια ενδεχόμενη νέα διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ.
Η εκλογική διαδικασία προσέλκυσε πάνω του, τους προβολείς του πολιτικού σκηνικού, αλλά η αυλαία έπεσε και ο αναβαπτισμένος αρχηγός επέστρεψε στις υποσχέσεις του για τις μεγάλες αλλαγές που θα επιτρέψουν στο ΠΑΣΟΚ να μπει σε κυβερνητική τροχιά. Οι συνυποψήφιοί του, περιμένουν τις αποφάσεις του και ταυτόχρονα ετοιμάζουν την αντίδραση στο ένα ή στο άλλο σενάριο. Οι βουλευτές ακούνε για τη «σκιώδη κυβέρνηση» και κάνουν σχέδια αναμέτρησης με τον υπουργό που θα αναλάβουν. Και στελέχη από τις νεότερες γενιές που έτρεξαν για την επανεκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη θεωρούν βέβαιη την αξιοποίησή τους στο άτυπο όργανο, το πολιτικό γραφείο, που σκέφτεται να συγκροτήσει.
Από τα χαρτιά η άσκηση ενότητας θα περάσει αργά ή γρήγορα στην πράξη. Και τότε θα φανεί, αν οι τέσσερις μήνες που πέρασαν από τις ευρωεκλογές και την απώλεια του διακηρυγμένου στόχου για τη δεύτερη θέση, «άλλαξαν» προς το καλύτερο πρόσωπα και καταστάσεις. Από την κορυφή ως τα «νύχια» του κόμματος υπάρχουν πρόσωπα που υποσχέθηκαν (για να προσελκύσουν οπαδούς στις κάλπες) ότι θα «ξύσουν» όλοι μαζί κάθε δυνατότητα για την αδιάκοπη ανοδική πορεία του ΠΑΣΟΚ. Τώρα ήρθε η ώρα για να το προσπαθήσουν, όχι στα λόγια στην πράξη.
Είναι προφανές ότι ο κ. Ανδρουλάκης έχει και πάλι- μετά από την επανεκλογή του- την βασική ευθύνη για το πως θα ανοίξει και θα μοιράσει το παιχνίδι. Όταν αμφισβητήθηκε, αμέσως μετά από τις ευρωεκλογές, σε μία από τις πρώτες εμφανίσεις του απείλησε ακόμη και με διαγραφές τους επικριτές του, που είχαν αρχίσει να ζητούν προσφυγή στη βάση για την ανάδειξη ηγεσίας. Ακολούθησε η θυελλώδης συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου και της κοινοβουλευτικής ομάδας, όπου και μέχρι τότε υποστηρικτές του τον κατηγόρησαν ανοιχτά για τη λειτουργία του κόμματος και τις αραιές συνεδριάσεις των οργάνων. Ο ίδιος δήλωσε έτοιμος να διεκδικήσει την επανεκλογή του, θυμίζοντας πάντως ότι είχε μόνο δυόμισι χρόνια στην ηγεσία. Σε εκείνους που ζητούσαν restart προστέθηκαν και άλλοι, εκείνος πήρε τον χρόνο του και στο τέλος του Ιουνίου στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής ανακοίνωσε την απόφασή του να αναμετρηθεί με τους εσωκομματικούς του αντιπάλους στις εσωκομματικές κάλπες. Η προεκλογική περίοδος κύλησε ομαλά και με πολιτικό πολιτισμό- και σε αυτό συνέβαλαν και οι έξι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ. Σε αυτό το φόντο ο κ. Ανδρουλάκης επέλεξε ρητορική έμμεσης αυτοκριτικής, άφησε να εννοηθεί ότι εντόπισε τα λάθη και ότι θα τα διορθώσει κι ότι θα βαδίσει στον δρόμο της ενότητας την επόμενη μέρα. Τώρα είναι η ώρα να το αποδείξει, ξεκινώντας από την συγκρότηση της ηγετικής ομάδας, στη βουλή και στο κόμμα, στο κόμμα και στη βουλή.
Οι αντιπρόεδροι είναι μια «συνταγή» που ακολούθησε η Νέα Δημοκρατία. Ένα άλλο κόμμα, με άλλα ποσοστά σε μια άλλη εποχή. Ο ρόλος του αντιπροέδρου δεν λέει τίποτα αν δεν έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες κι αν το πρόσωπο που θα κληθεί να τον υπηρετήσει απλώς περιφέρει σε αραιές συνεδριάσεις τον τίτλο. Το νέο άτυπο Πολιτικό Γραφείο θα μπορούσε να είναι μια κάποια προσωρινή λύση- αλλά οι καθαρές θέσεις απαιτούν καθαρούς και «αναβαπτισμένους» ή νέους ρόλους για όλες και όλους. Δηλαδή Συνέδριο και εκλογή προσώπων. Ο χρόνος πιέζει, ακόμη και αν οι εθνικές εκλογές γίνουν στην ώρα τους, δηλαδή το 2027.
Ο κ. Ανδρουλάκης κέρδισε πράγματι καθαρά στην εκλογική μάχη του δεύτερου γύρου με 59,9% και με 126.222 ψήφους αλλά το 2021 είχε λάβει αρκετά περισσότερες και συγκεκριμένα 139.492 ψήφους. Ο αντίπαλός του στον δεύτερο γύρο, ο Χάρης Δούκας κατέγραψε ένα ποσοστό της τάξεως του 40,1% και έλαβε 84.512 ψήφους, ο Παύλος Γερουλάνος στον πρώτο γύρο έχασε τη δεύτερη θέση για περίπου 850 ψήφους και η Άννα Διαμαντοπούλου ακολούθησε τον τρίτο σε απόσταση αναπνοής. Έχει δίκιο η κυρία Διαμαντοπούλου ότι από τις εσωκομματικές κάλπες προέκυψε μια νέα ανθρωπογεωγραφία στο ΠΑΣΟΚ, η οποία πρέπει να αξιοποιηθεί. Χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς περισσότερες εξαιρέσεις απ’ ότι επιτρέπονται συνήθως στους κανόνες.
Οι συνυποψήφιοι του κ. Ανδρουλάκη οφείλουν επίσης να κατανοήσουν ότι έχασαν τη μάχη και ότι δεν τους χρωστάει η ιστορία, αλλά εκείνοι χρωστάνε σε αυτούς που τους ψήφισαν, θέλοντας να δώσουν συνολικά στο ΠΑΣΟΚ μια ακόμη ευκαιρία. Ο κ. Ανδρουλάκης οφείλει να κάνει με όρους ενότητας και ειλικρινείς προθέσεις το πρώτο βήμα, ανοίγοντας το παιχνίδι στους μέχρι …χθες εσωκομματικούς του αντιπάλους και στους υποστηρικτές τους. Μπορεί να μην τους κάλεσε να γιορτάσουν μαζί τα επινίκια στη Χαριλάου Τρικούπη την περασμένη Κυριακή, αλλά έχει ακόμη την ευκαιρία στα χέρια του και οι συνυποψήφιοι την ευθύνη να ανταποκριθούν. Και επειδή η ενότητα- για την οποία έδιναν όρκους τιμής προεκλογικά- χρειάζεται πάνω από έναν γύρω από το ίδιο τραπέζι, θα εμφανιστούν σύντομα και τα πρόσωπα και τα προσωπεία…