Οι θετικές εξελίξεις στην οικονομία με μία ακόμα αναβάθμιση, αυτή του οίκου Fitch, μπορεί να έφερε και νέα χαμόγελα και αισιοδοξία για το αξιόχρεο της χώρας, πλην όμως αυτό δεν σημαίνει επ΄ ουδενί επανάπαυση. Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για την ελληνική οικονομία που παραμένει ακόμα εύθραυστη, είναι πολλοί. Μπορεί τα ελληνικά ομόλογα για τους 4 από τους 5 διεθνείς οίκους να έχουν φύγει από την κατηγορία «σκουπίδια» (υπάρχει ακόμα η moody’s που μας έχει σε αυτή την κατηγορία) εν τούτοις η αναβάθμιση στην κατηγορία ΒΒΒ- στην οποία βρισκόμαστε τώρα, μας κατατάσσει τελευταίους στην ΕΕ και πάνω από εμάς όλες τις χώρες που θεωρητικά είναι φτωχότερες και πιο αδύναμες σε σχέση με εμάς.
Το δυνατό μας χαρτί που είναι η ανάπτυξη και είναι πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, εμφανίζει σημάδια κόπωσης τα οποία καταγράφονται ήδη στο γ’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους καθώς έκλεισε με 2,1% έναντι προβλέψεων για 2,7% κι έτσι ψαλιδίζονται και οι προσδοκίες για το 2024.
Επομένως απαιτείται διαρκής εγρήγορση για να μπορούμε να βλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον και για να μπορέσουν να υλοποιηθούν οι στόχοι της κυβέρνησης για αυξήσεις μισθών, φορολογικές ελαφρύνσεις και βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων.
Απαιτείται ένταση των προσπαθειών για μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμό του δημόσιου τομέα, αλλά και μεγαλύτερες προσπάθειες για προσέλκυση νέων επενδύσεων με γρήγορες διαδικασίες απαλλαγμένες από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Χρειάζεται επαγρύπνηση για την απορρόφηση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ με γρήγορους ρυθμούς, μέσα στα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα, αλλά και ανακατεύθυνση των κονδυλίων όπου είναι αναγκαίο για ενίσχυση τομέων που οι τωρινές συνθήκες επιβάλλουν.
Επιβάλλεται ακόμα η αύξηση της πίτας των φορολογικών εσόδων όχι από τους συνεπείς φορολογούμενους αλλά από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής από χώρους που πάντα μένουν στο απυρόβλητο, γιατί οι κρατικοί μηχανισμοί δεν έχουν τρόπο ή και θέληση, να παρέμβουν. Υπάρχουν διαπιστωμένα 60 δισ. ευρώ που διακινούνται κάθε χρόνο στη μαύρη οικονομία. Και μόνο το 1/10 αν μπορούσαν να ελέγξουν θα έπαιρναν τεράστια ανάσα τα κρατικά ταμεία και θα δημιουργείτο δημοσιονομικός χώρος για κοινωνικές παροχές.
Δεν είμαστε ειδικοί αλλά ας δουν κι ας ρωτήσουν τι γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου η φοροδιαφυγή είναι σαφώς μικρότερη από εδώ. Ιδιαιτερότητες υπάρχουν παντού, αλλά το θέμα είναι πόσα παράθυρα μένουν ανοικτά για να μπορεί να κινείται το μαύρο χρήμα ανεξέλεγκτο και κάτω από τα ραντάρ των ελεγκτικών μηχανισμών. Και εξόφθαλμο παράδειγμα που όλοι γνωρίζουμε, είναι ο τομέας των ακινήτων όπου όλοι δηλώνουν την αντικειμενική τιμή στα συμβόλαια, ενώ στην πραγματικότητα δίνονται εκτός συμβολαίου πολύ περισσότερα χρήματα μετρητά και κατάμαυρα με τα οποία ο παραλήπτης «ασπρίζει», πληρώνοντας άλλες υποχρεώσεις του με μετρητά.
Είναι χιλιοειπωμένο μεν, αλλά είναι και η πικρή αλήθεια. Είναι δώρο άδωρο να ευημερούν οι αριθμοί και να δυστυχούν οι πολίτες. Από την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης σε πεδία όπως αυτό της φοροδιαφυγής, κρίνονται σε μεγάλο βαθμό και τα περιθώρια διάχυσης των δημοσιονομικών πλεονασμάτων στην κοινωνία. Περιθώρια αύξησης εσόδων από τα μόνιμα υποζύγια δεν υπάρχουν. Το αντίθετο μάλιστα. Υπάρχει αδήριτη ανάγκη επιτέλους να ξαλαφρώσουν από τα βάρη που τους έχει φορτώσει το κράτος όλα τα τελευταία χρόνια. Η ευχή να αποκτήσουμε όλοι φορολογική συνείδηση και να απαιτούμε απόδειξη σε όλες τις συναλλαγές και τις υπηρεσίες που αγοράζουμε, πληρώνοντας όμως 24% ΦΠΑ, χωρίς κανένα άλλο κίνητρο έστω αναγνώρισης μέρους αυτών των αποδείξεων και αφαίρεσής του από το φορολογητέο εισόδημα, φαίνεται στην πράξη πως δεν δουλεύει.
Το γεγονός επίσης πως 15 δισ. από τον εισπραττόμενο ΦΠΑ δεν αποδίδεται στην εφορία, είναι μια αδιανόητη κατάσταση.
Και στο κάτω-κάτω αυτή η κυβέρνηση κι ας μην το ξεχνάει, ψηφίστηκε για να σπάσει, όπου χρειάζεται, αυγά. Κι αν μετράει το πολιτικό κόστος από τώρα, λίγους μήνες μετά τις εκλογές, δεν θέλω να σκέφτομαι πώς θα λειτουργεί όταν η κλεψύδρα του χρόνου αρχίσει να μετρά ανάποδα για τις εκλογές.