Ο κορωνοϊός πιθανόν να αλλάξει τα δεδομένα στους γραφειακούς χώρους

Ο ιός είναι πιθανό, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», να σηματοδοτήσει το τέλος των τεράστιων «open» γραφείων και την επιστροφή στην παλιά καλή εποχή των μικρών κλειστών γραφείων, τα οποία ουκ ολίγοι πάντα νοσταλγούσαν.

Η ανάγκη για διατήρηση απόστασης μεταξύ των εργαζομένων αναμένεται σταδιακά και μακροπρόθεσμα να οδηγήσει τις εταιρείες σε αναζήτηση πιο μόνιμων λύσεων από την «κυκλική-εναλλάξ» προσέλευση των υπαλλήλων ή την απομάκρυνση των γραφείων ώστε να μην είναι το ένα δίπλα στο άλλο.

Η κυρίαρχη τάση στον σχεδιασμό χώρων γραφείου προ κορωνοϊού εποχή, ήταν «οι open plan» χώροι. Σταδιακά καταργήθηκαν τα σταθερά διαχωριστικά και τα κλειστά γραφεία ακόμη και για τα διευθυντικά στελέχη.

Στη μετά κορωνοϊό εποχή, όλα δείχνουν ότι το open space μοντέλο που κυριάρχησε από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα ως και σήμερα θα πρέπει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

Το πρώτο σενάριο είναι, να αυξηθεί η ανάγκη σε χώρο και να μειωθεί η πυκνότητα των εργαζομένων, ενώ θα ενταθούν οι προσπάθειες για αυτοματισμούς και αποφυγή επαφής με κοινόχρηστα αντικείμενα.

Το δεύτερο σενάριο και μάλλον το επικρατέστερο λόγω του γεγονότος ότι αρκετές από τις μικρομεσαίες αλλά και τις μεγάλες επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν εύκολα και γρήγορα στην τηλεργασία, θα παρατηρήσουμε μετεγκαταστάσεις εταιρειών. Στο εξωτερικό είναι σύνηθες ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων να εργάζεται από το σπίτι, μάλιστα, αρκετοί έχουν αποδείξει ότι αυτό μπορεί να συμβάλλει θετικά στην αύξηση της παραγωγικότητας.

Ο κλάδος της αγοράς γραφείων αναμένεται να αλλάξει ριζικά από το γεγονός ότι αρκετές επιχειρήσεις θα αντιληφθούν ότι μπορούν να είναι παραγωγικές, χωρίς να χρειάζεται να μετακινείται το προσωπικό στο κέντρο στα νότια ή τα βόρεια προάστεια.

Βραχυπρόθεσμα θα καταγραφούν μεγάλες αλλαγές αν καθιερωθεί η τηλεργασία. Σίγουρα, θα υπάρχει μεγάλη ανάγκη για μικρότερους χώρους (η προσφορά δεν είναι μεγάλη σήμερα), που θα πληρούν τις βασικές προϋποθέσεις υποστήριξης της τηλεργασίας δλδ, τεχνολογικά αναβαθμισμένους, με έξυπνα και οικολογικά κτήρια.

Δεν θεωρούμε ότι οι τιμές μίσθωσης των γραφειακών χώρων θα επηρεαστούν άμεσα, αλλά σίγουρα στο μέλλον ανάλογα με τα νέα δεδομένα, τις νέες συνθήκες-προδιαγραφές-καθεστώς εργασίας, τα πρωτόκολλα υγείας και των εν γένει οικονομικών δεδομένων, πολλές εταιρίες θα επιλέξουν να μετακινηθούν εκτός του κέντρου της Αθήνας, επιλέγοντας περιοχές που θα διαθέτουν νέους «έξυπνους» γραφειακούς χώρους με εύκολη πρόσβαση σε σταθμούς του μετρό ,του προαστιακού και των κεντρικών οδικών αξόνων.

Πηγή: Ε-Real Estates Πανελλαδικό Δίκτυο Κτηματομεσιτών, Γραφειακοί χώροι από 100τμ έως 300τμ άνω του 1ου ορόφου. Οι αναγραφόμενες τιμές αφορούν τα διαθέσιμα προς ενοικίαση ακίνητα.

* O Θεμιστοκλής – Ανδρέας Μπάκας είναι Πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates