Αρχικά, να σημειώσω ότι ξεκίνησα να γράφω τον τίτλο του κειμένου έχοντας στο μυαλό μου, έπειτα από όλα όσα έχω μάθει μέσω του ρεπορτάζ, πως θα είναι ένας δύσκολος χειμώνας αυτός που έρχεται. Επειδή δεν θα έρθει μόνος του, αλλά παρέα με την ενεργειακή κρίση.
Αφαιρώντας «την ενεργειακή κρίση» από τον τίτλο «Ο δύσκολος χειμώνας που έρχεται με την ενεργειακή κρίση», αυτό που μένει θυμίζει μυθιστόρημα, φέρνει στο μυαλό Game of Thrones, “Winter is Coming”. Ο χειμώνας, όμως, που έρχεται θα είναι αναμφίβολα δύσκολος και το αφήγημα δεν θα θυμίζει κάποια γλυκιά υπόθεση. Η εξιστόρηση, έπειτα από χρόνια για αυτό που θα ζήσουμε, δεν θα έχει καθόλου ποιητικότητα, θα είναι ένα αφήγημα πεζό, για μια πεζή πραγματικότητα.
Εδώ, υπάρχει ένα σημαντικό πρόβλημα: αυτό που θεωρώ ότι θα συμβεί τον χειμώνα που έρχεται, δεν συνάδει καθόλου με τους πανηγυρισμούς της Κομισιόν για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των κρατών-μελών της, να μειώσουν όλοι την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά 15%.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε πως «η Ε.Ε. έκανε ένα αποφασιστικό βήμα για να αντιμετωπίσει την απειλή πλήρους διακοπής του αερίου από τον Πούτιν». Προφανώς και η πρόεδρος της Κομισιόν λέει την αλήθεια, φυσικά και αποτελεί σημαντικό αντίμετρο κόντρα στη ρωσική πρακτική, αλλά απέχει από τον στόχο. Ποιος ήταν αυτός; Μια άσκηση δυσεπίλυτη, το να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια χωρίς να απαιτούνται περικοπές στην κατανάλωση με κλείσιμο διακοπτών και θερμοστάτες πιο χαμηλά, χειμωνιάτικα.
Αυτό δεν αποτελεί επιθυμία των πολιτών της ΕΕ, αλλά υπόσχεση -όλους τους προηγούμενους μήνες- από τους επιτελείς της Ευρώπης. Όταν παρουσίαζαν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και μας έλεγαν για το σχέδιο απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο, με παράλληλη θωράκιση της ενεργειακής ευρωπαϊκής αυτάρκειας, εκείνοι το παρουσίαζαν ως την απόλυτη επιτυχία.
Από τότε, βέβαια, μέχρι σήμερα, έχει κυλήσει πολύ νερό στον μύλο της Ιστορίας, πολλά άλλαξαν, πολλά «αλέστηκαν» μαζί με τις εξελίξεις, το ρωσικό αέριο, τις εισαγωγές LNG, τις χαλασμένες τουρμπίνες. Και έτσι, λογικά, βάσει όλων αυτών των δεδομένων, αποφασίστηκε να μειώσουμε την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά 15%, μπας και «βγει» ο ερχόμενος (βρωμο)χειμώνας. Ο οποίος -είπαμε- θυμίζει Game of Thrones.
Σε αυτή τη σειρά, όσοι την έχετε παρακολουθήσει καταπίνοντας μαζεμένα επεισόδια, θα θυμόσαστε πως αρκετές φορές μια ήττα βαφτίστηκε «νίκη», καθαρά και μόνο για λόγους marketing. Όπως ακριβώς, δηλαδή, συνέβη και με την απόφαση για συμφωνία των κρατών-μελών της ΕΕ να ζήσουμε με 15% λιγότερο φυσικό αέριο αυτόν τον χειμώνα.
Φυσικά και δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, τουλάχιστον δεν έχω κάποια αντιπρόταση που θα μας έβγαζε από το διαφαινόμενο αδιέξοδο. Αλλά από αυτό, μέχρι να φτάσω να κάνω high – five με την Κομισιόν για την ασύγκριτη επιτυχία, κατά αυτούς, απέχει πάρα πολύ. Εκτός εάν έχουν σκεφτεί πώς ακριβώς θα αντιμετωπιστεί το κατά πόσο η ευρωπαϊκή βιομηχανία θα μπορεί να λειτουργήσει και να είναι ανταγωνιστική με μειωμένη ενέργεια. Ίσως η Κομισιόν να ξέρει και το εάν το κλείσιμο στη στρόφιγγα του φυσικού αερίου δεν θα έχει καμία επίπτωση στη θέρμανση των νοικοκυριών. Ίσως, πάλι, να επιχαίρεται για την επίτευξη της ευρωπαϊκής συμφωνίας για κάτι που γνωρίζει μόνο η ίδια.
Πάντως, τόση χαρά για το ότι «η Ε.Ε. έκανε ένα αποφασιστικό βήμα για να αντιμετωπίσει την απειλή πλήρους διακοπής του αερίου από τον Πούτιν», δεν δικαιολογείται. Από πότε, δηλαδή, ξεκινήσαμε τα πάρτι για ένα αποφασιστικό βήμα;
Αν, πάντως, το δούμε λίγο διαφορετικά, ο χειμώνας που θα έρθει θα είναι αναντίρρητα δύσκολος, αλλά θα είναι ο πρώτος με δυσχέρειες που αντιμετωπίζουμε; Από πάνω μας, κυριολεκτικά, πέρασαν χειμώνες ακόμα πιο δύσκολοι, «μεσαιωνικοί», «γοτθικοί», με βαριές «σκιές» στις ζωές μας. Θα τον παλέψουμε κι αυτόν, περιμένοντας και σχεδιάζοντας τις καλύτερες ημέρες που θα έρθουν, χωρίς άλλες στερήσεις.
Προς το παρόν, έχουμε λίγη ξεγνοιασιά που κερνάει σαν σφηνάκι σε beach bar το καλοκαίρι. Το οποίο είναι «για τους φτωχούς», σύμφωνα με την ελληνική ρήση. Μια αντίστοιχη αγγλική παροιμία λέει «ο πλούσιος έχει πάγο το καλοκαίρι και ο φτωχός έχει τον χειμώνα». Μέχρι τότε, θα δούμε. Τώρα ζούμε summertime and the living is easy.