Στην κυβέρνηση θέλουν δίδυμες κάλπες, για εθνικές και για την Ευρωβουλή, γι’ αυτό και μετέθεσαν τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές για τον Νοέμβριο
Η εξαγγελία του πρωθυπουργού, σε αναπτυξιακό συνέδριο στα Γιάννενα, για παροχές σε αγρότες και αλιείς, σε συνδυασμό με την αναφορά σε εκλογές μετά την έξοδο από το μνημόνιο, ερμηνεύτηκε από την αντιπολίτευση, αλλά και μερίδα των Μέσων Ενημέρωσης, ως πρελούδιο προεκλογικής περιόδου.
Κακώς. Σταθερή απόφαση του Τσίπρα είναι οι εκλογές να γίνουν όσο το δυνατόν πιο αργά και προς το τέλος της τετραετίας. Βεβαίως, η στρατηγική του Μαξίμου, όσο κι αν ορισμένοι υπουργοί και βουλευτές θα το ήθελαν, δεν φτάνει μέχρι το απώτατο όριο, τον Οκτώβριο του 2019, αλλά μέχρι τον Μάιο. Και τούτο επειδή η κυρίαρχη γνώμη αυτή τη στιγμή στο πρωθυπουργικό επιτελείο είναι οι δίδυμες κάλπες. Δηλαδή εθνικές εκλογές μαζί με τις ευρωεκλογές. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης μετέθεσε τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές από τον Μάιο για τον Νοέμβριο: για να υπάρχουν δύο και όχι τέσσερις κάλπες, που εκτός από τις τεχνικές δυσκολίες θα δημιουργούσαν και σύγχυση στους ψηφοφόρους.
Ο Αλέξης Τσίπρας και οι συνεργάτες του, όσο κι αν δεν το ομολογούν, γνωρίζουν ότι σε περίπτωση που οι εθνικές κάλπες στήνονταν τέσσερις μήνες μετά τις ευρωεκλογές, το πλεονέκτημα θα το είχε ο Μητσοτάκης, καθώς είθισται στις ευρωεκλογές οι ψηφοφόροι να στέλνουν μηνύματα στις κυβερνήσεις -και μάλιστα ηχηρά εάν οι ασκούντες κυβερνητικά καθήκοντα τους έχουν ταλαιπωρήσει και απογοητεύσει, όπως συμβαίνει σήμερα με τον κυβερνητικό συνασπισμό ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. «Αν γίνουν εκλογές τον Μάιο και η Ν.Δ. έρθει πρώτο κόμμα έχοντας διαφορά, ας πούμε, 7 μονάδες από τον ΣΥΡΙΖΑ, δύσκολα σε τέσσερις μήνες αλλάζει το κλίμα. Αντίθετα, η διαφορά (λόγω και της ψυχολογίας νικητή-ηττημένου που επηρεάζει και τους ενδιάμεσους και αναποφάσιστους ψηφοφόρους) μπορεί να μεγαλώσει», αναγνωρίζει σημαντικός κυβερνητικός παράγοντας, ο οποίος δεν θα έβλεπε με άσχημο μάτι, σε περίπτωση που οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές για την κυβέρνηση, ακόμη και την προσφυγή στις κάλπες του χρόνου τέτοια εποχή, Νοέμβριο-Δεκέμβριο 2018.
Φθινόπωρο του 2018
Υπέρ των εκλογών το φθινόπωρο του 2018 τάσσονται και όσοι από το στρατόπεδο του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι ο θετικός αντίκτυπος από το τέλος του Προγράμματος Διάσωσης τον Αύγουστο του ’18 δεν μπορεί να έχει εννεάμηνη διάρκεια, δηλαδή μέχρι τον Μάιο του ’19. Μπορεί όμως να έχει καταλυτική επίδραση στην ψυχολογία και κατ’ επέκταση και στην εκλογική συμπεριφορά των πολιτών για ένα-δύο μήνες. Εάν μάλιστα είναι καθαρή, χωρίς δηλαδή πρόσθετα μέτρα ή νέο μίνι μνημόνιο, όπως εκτιμά η αξιωματική αντιπολίτευση, τότε, βοηθούντος και του θετικού κλίματος που δημιουργείται το θέρος με τις διακοπές και την αύξηση του τουρισμού, μεγαλώνουν οι πιθανότητες αφενός η κυβερνητική φθορά να μην είναι στην έκταση που περιγράφουν σήμερα οι δημοσκοπήσεις, αφετέρου τα ποσοστά της αξιωματικής αντιπολίτευσης να υπολείπονται αυτών που σήμερα προεξοφλούνται από δημοσκόπους, αναλυτές και κομματικά επιτελεία.
Εξάλλου, όπως μας λέει στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, «οι θηριώδεις διαφορές του παρελθόντος έχουν τελειώσει. Εφεξής η πρωτιά της Ν.Δ. θα είναι μονοψήφια και πιθανώς θα κυμαίνεται στο 6%-7%, κάτι που μπορεί να ανατραπεί εφόσον οι εκλογές γίνουν μετά από ένα ενάμιση χρόνο και στο μεταξύ έχει βελτιωθεί, όπως αναμένουμε, το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον». Εκλογές το φθινόπωρο του 2018 θέλουν και εκείνα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούν ότι η κατά έναν χρόνο νωρίτερα περικοπή των συντάξεων και μείωση του αφορόλογητου ισοδυναμεί με την έκδοση απαγορευτικού για κάλπες το 2019. «Είναι διαφορετικό πράγμα ο ψηφοφόρος να γνωρίζει ότι κάποια στιγμή θα υποστεί μειώσεις και διαφορετικό να τις υφίσταται. Η αντίδραση ανάμεσα στο “θα του τα πάρεις” και στο “τα πήρες” είναι εντελώς διαφορετική. Στην πρώτη περίπτωση σκέφτεται να σε τιμωρήσει, ενώ στη δεύτερη θα σε τιμωρήσει σίγουρα», ομολογεί προβεβλημένος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
«Τα δύσκολα για τη Ν.Δ.»
Αυτά τα στελέχη έχουν τη γνώμη ότι είναι καλύτερα για τον Τσίπρα να αφήσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη να πάρει τα όποια επώδυνα μέτρα για συντάξεις, αφορολόγητο και όσα άλλα θα χρειαστούν ως πιστοληπτική γραμμή στήριξης, προκειμένου τον Αύγουστο να βγει η χώρα από το μνημόνιο. Εν τίνι τρόπω είναι η στρατηγική της «δεξιάς παρένθεσης» με απώτερο όριο την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας στο πρώτο τρίμηνο του 2020. «Εάν οι εκλογές γίνουν τον Οκτώβριο του 2019 δεν μπορείς μετά από τρεις-τέσσερις μήνες να απαιτήσεις να γίνουν και πάλι εκλογές», λέει ένθερμος υποστηρικτής αυτής της άποψης και προσθέτει: «Ενώ αν γίνουν τον Οκτώβριο του 2018, ή το αργότερο τον Μάιο του 2019, μπορείς να το κάνεις αφού και η επόμενη κυβέρνηση θα έχει προλάβει να δώσει δείγματα γραφής. Αν μάλιστα δεν τα έχει πάει καλά, τότε το πιθανότερο, λόγω και της απλής αναλογικής που θα ισχύσει, είναι να χάσει και να διαμορφωθεί ένα εντελώς καινούριο πολιτικό τοπίο, που μεταξύ άλλων θα έχει και την επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ, πιθανώς μαζί με κάποιο κεντρώο κόμμα ή και με κομμάτι της Ν.Δ., στη διακυβέρνηση».
Στον αντίποδα αυτής της λογικής βρίσκεται, όπως λένε συνεργάτες του, ο πρωθυπουργός. Ο Αλέξης Τσίπρας, σε περίπτωση που χάσει τις εκλογές, δεν θέλει να αφήσει πολύ χρόνο διακυβέρνησης στον Μητσοτάκη, προφανώς επειδή φοβάται ότι αφενός θα ξηλωθούν τα ερείσματα που αρχίζει να αποκτά ο ΣΥΡΙΖΑ στο κράτος, αφετέρου επειδή δεν θέλει ο νέος φορέας της Κεντροαριστεράς να γίνει στρατηγικός εταίρος της Δεξιάς, αλλά, μέσω της απλής αναλογικής, να γίνει δικός του, ώστε να καταστεί δυνατή η επιστροφή του στο γκουβέρνο.
Επιπροσθέτως, ο πρωθυπουργός πιστεύει ότι εάν οι εκλογές καθυστερήσουν, μπορεί να γυρίσει το παιχνίδι και γι’ αυτό, όπως λέει στους συνεργάτες του, η κυβέρνηση πρέπει από τώρα, και αφού προηγουμένως κλείσει η τρίτη αξιολόγηση, να δημιουργήσει το μεταμνημονιακό της αφήγημα. «Θα πρέπει να γίνει κατανοητό στους πολίτες ότι οι μελλοντικές παρεμβάσεις σε συντάξεις και αφορολόγητο είναι το τελευταίο τίμημα για την επιστροφή στην κανονικότητα, η ωφέλεια από την οποία θα είναι μεγάλη όχι μόνο για την οικονομία και τη σταθερότητα της χώρας, αλλά σταδιακά και για το σύνολο του πληθυσμού.
Πολιτικά, αυτή η κατανόηση θα πρέπει να αρχίσει να χτίζεται από τώρα με επιθετικό τρόπο, ώστε να έχει προεξοφληθεί όταν συμβεί», υποστηρίζει προνομιακός συνομιλητής του πρωθυπουργού και επισημαίνει: «Παρά τα όσα λέγονταν περί “αριστερής παρένθεσης”, ο Τσίπρας αποδεικνύεται σκληρό καρύδι. Είναι ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στα χρόνια της κρίσης. Θα βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια που οι άλλοι την έβαλαν. Τα περί “διεθνούς απομόνωσης” αποδεικνύονται πομφόλυγες της αντιπολίτευσης, αφού τη χώρα τη στηρίζουν Ευρωπαίοι, Αμερικανοί, Ρώσοι, Κινέζοι, διεθνής Τύπος, αγορές, ΔΝΤ, ΕΚΤ και ο γεωστρατηγικός της ρόλος έχει αναβαθμιστεί».
Αυτή, όπως φαίνεται, θα είναι και η στρατηγική του Τσίπρα μέχρι τις εκλογές. Συν τις χρηματικές ενέσεις ανακούφισης των αδυνάμων, οι οποίες θα δοθούν και φέτος τον Δεκέμβριο από το πλεόνασμα. Οχι σε συνταξιούχους, αλλά με βάση εισοδηματικά κριτήρια σε ανέργους και ηλικιωμένους με χαμηλό εισόδημα. Στρατηγική η οποία, όπως την επεξεργάζεται το επικοινωνιακό επιτελείο του Μαξίμου, θα έχει ως εκλογικά διλήμματα τα εξής: Τσίπρας ή Μητσοτάκης; Αριστερά ή Δεξιά; Πρόοδος ή συντήρηση; Με τα ανθρώπινα δικαιώματα ή με τον αυταρχισμό; Με αυτούς που μας έβαλαν στα μνημόνια ή με αυτούς που μας έβγαλαν; Με αυτούς που μας κυβερνούν τέσσερα μόνο -κι αυτά δύσκολα- χρόνια, ή με αυτούς που μας κυβέρνησαν 40 και μας οδήγησαν στη χρεοκοπία;
Σύνδεση 3ης αξιολόγησης με την ατζέντα της Ν.Δ.
Μάλιστα, οι συνεργάτες του πρωθυπουργού θεωρούν ότι εάν η τρίτη αξιολόγηση κλείσει όπως θέλουν, στο Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου, τότε η Ν.Δ. δεν θα έχει ατζέντα για να αντιπολιτευθεί. Οπως χαρακτηριστικά μας λέει υπουργός περί των οικονομικών: «Κλείνουμε άμεσα την τρίτη αξιολόγηση, μοιράζουμε το πλεόνασμα, Ευρωπαίοι, ΔΝΤ και Αμερικανοί μας στηρίζουν, το Grexit τελείωσε, τον Αύγουστο βγαίνουμε από τα μνημόνια, πρόωρες εκλογές δεν υπάρχουν, επενδύσεις στους επόμενους 18 μήνες θα γίνουν, η ανεργία μειώνεται, βγαίνουμε ξανά για δανεισμό στις αγορές και από την άνοιξη αρχίζει η συζήτηση για αναδιάρθρωση του χρέους. Τι έχει να αντιπροτείνει ο Μητσοτάκης; Να φύγουμε εμείς για να έρθει αυτός; Αυτή είναι η άλλη πρόταση;».
Η αλήθεια είναι ότι η ολική μεταστροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τον πραγματισμό, η περίφημη «κωλοτούμπα», που έγινε και διεθνής όρος, στερεί, όπως παραδέχεται υψηλόβαθμο στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ζωτικό προγραμματικό χώρο από τη Ν.Δ., αλλά και την Κεντροαριστερά, και έχει μετατοπίσει την πολιτική αντιπαράθεση αυστηρά στα γεγονότα της καθημερινότητας και τις όποιες γκάφες, ολιγωρίες και ιδεοληψίες υπουργών και βουλευτών της κυβέρνησης, τις οποίες κατά κύριο λόγο αποκαλύπτουν τα Μέσα Ενημέρωσης. Ωστόσο, όπως μας λέει παλαιός κεντρώος πολιτικός, «αντιπολίτευση χωρίς ατζέντα και με ρητορική από το υλικό που σου προσφέρουν οι δημοσιογράφοι είναι αδιέξοδη και πάντως κατώτερη των περιστάσεων για ένα κόμμα που φιλοδοξεί να κυβερνήσει».
Στην… κλοπή της ατζέντας από τον ΣΥΡΙΖΑ και στην γκρίνια που φαίνεται να έχει εμφιλοχωρήσει στο στρατόπεδο της Ν.Δ. σχετικά με την ικανότητα της ηγεσίας της να γκρεμίσει τον Τσίπρα από τη διακυβέρνηση αποδίδουν εξάλλου και οι δημοσκόποι το κλείσιμο της ψαλίδας μεταξύ των δύο κομμάτων.
Στο Μαξίμου θεωρούν πως «όσο το πολιτικό κλίμα θα γίνεται περισσότερο εύκρατο για την κυβέρνηση, τόσο το θερμόμετρο της εσωκομματικής έντασης στη Ν.Δ. ανάμεσα σε μητσοτακικούς, καραμανλικούς και σαμαρικούς θα ανεβαίνει, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η κυβέρνηση στη λήψη ακόμη και δύσκολων αποφάσεων, όπως είναι η παραχώρηση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ ή του μάνατζμεντ της ΕΥΔΑΠ, που αποτελούν και τα πλέον οδυνηρά, για τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, αγκάθια για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης».
Εάν πάντως η κυβέρνηση καταφέρει να κλείσει την τρίτη αξιολόγηση μέσα στον Δεκέμβριο, ο Τσίπρας τον Ιανουάριο θα μοιράσει στους βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας τους μποναμάδες των νέων υπουργών και υφυπουργών.
Ο ανασχηματισμός που θα γίνει ενδέχεται να μην είναι ο τελευταίος, αλλά του χρόνου την ίδια εποχή να γίνει ένας ακόμη, ο εκλογικός, με χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων και την όσο το δυνατόν ευρύτερη πολιτική συσπείρωση και εκπροσώπηση, αλλά και τη μεγαλύτερη γεωγραφική κάλυψη προκειμένου να διευρυνθεί και με τοπικά κριτήρια η εκλογική δεξαμενή του ΣΥΡΙΖΑ.