Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα γίνει μετά τις πανελλαδικες. Τα γενικά λύκεια τελειώνουν τις εξετάσεις στις 25 Ιουνίου και τα ΕΠΑΛ στις 30. Κατά συνέπεια οι σύντροφοι του Αλέξη Τσίπρα θα πρέπει να ετοιμάσουν τις αποσκευές τους είτε για το Σαββατοκύριακο 27-28 Ιουνίου είτε για τις 4-5 Ιουλίου. Εκτός κι αν αποφασίσουν να το κάνουν μεσοβδόμαδα για να έχουν το Σαββατοκύριακο ελεύθερο.
Και έχουν δύο αιτιολογίες για να το πράξουν. Η μία είναι τα μπάνια του λαού και η άλλη επειδή στις 7 Ιουλίου συμπληρώνεται ένα έτος από την ήττα στις εκλογές. Και ως είναι φυσικό ουδείς στον ΣΥΡΙΖΑ θέλει να θυμάται εκείνη την ημέρα, ενώ είναι πολύ πιθανό να θέλει να γιορτάσει η ΝΔ τη νίκη της με κάποια εκδήλωση, στην οποίαν θα μιλήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Πάντως, όταν στην Κουμουνδούρου λένε για ταξίδι στην …Τζιά εννοούν την συνεδρίαση της ΚΕΑ, της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ένα κομματικό λογοπαίγνιο που παίζει με την διπλή ονομασία (Κέα, Τζιά) του πανέμορφου νησιού των Κυκλάδων και την επιτροπή των 700 στελεχών που συνεκροτήθη πέρσι τον Νοέμβριο με στόχο να μετατρέψουν τον ΣΥΡΙΖΑ -στο συνέδριο που ήταν να γίνει πριν τρεις βδομάδες (14-17/5)- σε φορέα της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. Συνέδριο, λόγω κορονοϊού, δεν έγινε. Τα κεφάλια όλων ήταν μέσα. Τώρα που τελείωσε η υγειονομική καραντίνα άρχισαν οι γκρίνιες, ιδίως από τους πασοκογενείς και όσους άλλους, πρώην αριστερούς και νυν σοσιαλδημοκράτες, περιλαμβάνει το σχήμα της Προοδευτικής Συμμαχίας.
Η ακύρωση του συνεδρίου βοηθούσε τους 53 του Τσακαλώτου και τους κομματικούς της αριστερής μειοψηφίας (Βούτσης, Σκουρλέτης, Φίλης κ.α.) που δεν επιθυμούν την μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε νέο ΠΑΣΟΚ. Οι προεδρικοί του Νίκου Παππά και των υπολοίπων επωνύμων, που συμπλέουν με τους πασοκογενείς, θέλουν, αφού ανεβλήθη (άγνωστο για πότε) το συνέδριο, να συνεδριάσει έστω η ΚΕΑ προκειμένου το στοίχημα της διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ να συνεχίσει να παίζεται στις κομματικές οργανώσεις, αλλά και ευρύτερα στο πολιτικό παιχνίδι, με απώτερο πάντα στόχο την άλωση του ΚΙΝΑΛ. Ο Αλέξης Τσίπρας στη σύσκεψη των 41 στελεχών του Πολιτικού Συμβουλίου, που έγινε μετά το Ζάππειο όπου ανακοινώθηκε το “Μένουμε Όρθιοι 2”, λαμβάνοντας υπόψιν και τη γκρίνια των πασοκογενών που έβλεπαν να μένουν εκτός νυμφώνος, ανακοίνωσε ότι η (οριστική) απόφασή του είναι το κόμμα εφεξής να ονομάζεται ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και όχι σκέτο ΣΥΡΙΖΑ.
Παρότι οι πασοκογενείς θεωρούν επιτυχία την κατοχύρωση του σχήματος “Προοδευτική Συμμαχία” στον τίτλο του κόμματος, δίπλα στο ΣΥΡΙΖΑ, όλες οι φυλές της Κουμουνδούρου (αριστερόστροφοι, δεξιόστροφοι, νεοαυριανιστές, νεοεκσυγχρονιστές, 53, προεδρικοί) θεωρούν το γεγονός κάτι σαν …καθρεφτάκι σε ιθαγενείς. Και τούτο επειδή όλοι τους γνωρίζουν ότι με την ακύρωση του συνεδρίου η διεύρυνση ουσιαστικά ολοκληρώθηκε και πλέον το στοίχημα του Τσίπρα δεν είναι η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η προγραμματική συμμαχία με το ΚΙΝΑΛ και άλλες κεντρώες, οικολογικές και αριστερές συλλογικότητες προκειμένου, στις επόμενες εκλογές να εμφανιστεί ένα προοδευτικό μέτωπο που θα αμφισβητήσει την ηγεμονία της δεξιάς και τη διακυβέρνηση της χώρας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη Νέα Δημοκρατία.
Εκτός από το οριστικό νέο όνομα του ΣΥΡΙΖΑ και το ταξίδι στην …Τζιά (μετά τις Πανελλαδικές και μάλιστα σε μεγάλο χώρο -ενδεχομένως σε κάποιο γήπεδο, όχι πάντως σε αίθουσα ξενοδοχείου, όπως συνηθίζεται- ώστε να τηρηθούν όλες οι υγειονομικές προφυλάξεις) στο Πολιτικό Συμβούλιο υπήρξαν σοβαρές αντιπαραθέσεις, σε κάποια σημεία αρκετά έντονες”, σε πέντε μεγάλα θέματα. Το πρώτο ήταν η διεύρυνση του κόμματος, που με την αναβολή του συνεδρίου έμεινε στη μέση. Ο Τσίπρας μπορεί να είπε στους συντρόφους του ότι “η διεύρυνση πρέπει να συνεχιστεί” και ο ίδιος θα ζητήσει “να ξεκινήσει εκ νέου η εγγραφή μελών για το συνέδριο”, που είχε παγώσει, ως ήταν και φυσικό, με την πανδημία του covid-19. Όμως ο αντίλογος των στελεχών της Προοδευτικής Συμμαχίας ήταν ότι “η διεύρυνση καρκινοβατεί και εγγραφή νέων μελών ουσιαστικά δεν υφίσταται επειδή οι περισσότερες από τις Νομαρχιακές Επιτροπές την υπονομεύουν”.
Όπως μάς λέει χαρακτηριστικά μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου “τα κεντρικά και τα περιφερειακά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που επιθυμούν ένα αριστερό κόμμα -φρούριο, θέλουν κοινωνικά δίκτυα και όχι πολιτικές οργανώσεις. Υπάρχουν τοπικά κομματικά φέουδα στα οποία οι πασοκογενείς σχεδόν απαγορεύεται να μπουν”. Τις τελευταίες ημέρες η αλήθεια είναι ότι η συζήτηση για πραγματοποίηση του συνεδρίου στις αρχές Φθινοπώρου, πριν έλθει δεύτερο κύμα κορονοϊου, αποχτά ολοένα και περισσότερους οπαδούς. Όχι βέβαια η πρόταση για ψηφιακό συνέδριο που είπε ο Νίκος Παππάς, αλλά για κανονικό συνέδριο.
Το δεύτερο μεγάλο θέμα που προκάλεσε (και συνεχίζει να προκαλεί) μεγάλη ένταση ήταν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η αντιπαράθεση για την ανακοίνωση που έβγαλαν οι τομεάρχες Εξωτερικών και Άμυνας (Κατρούγκαλος και Δρίτσας) για τα γεγονότα του Έβρου ήταν σκληρή αφού τόσο τα στελέχη του παλιού ΚΚΕες όσο και οι πασοκογενείς που προέρχονται από την ανανεωτική αριστερά θεωρούν ότι υιοθετούνται εθνικιστικές θέσεις.
Με επικεφαλής τον Νίκο Μπίστη προτείνουν να ακολουθηθεί η ήπια γραμμή, αυτή που στο Κυπριακό ήταν υπέρ του σχεδίου Ανάν και στο Μακεδονικό υπέρ της λύσης που δόθηκε τελικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Στην ίδια γραμμή ήταν και άρθρο του ιστορικού στελέχους της ανανεωτικής αριστεράς Σωτήρη Βαλντέν, που πυροδότησε μεγάλες συζητήσεις, με τους προερχόμενους από την ανανεωτική αριστερά να το επικροτούν και τους “νεοπατριώτες” (προερχόμενοι από το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ) να το επικρίνουν σφόδρα. Υπέρ της λεγόμενης “εθνικής γραμμής” είναι ο Τσίπρας και η πλειοψηφία των προεδρικών και πασοκογενών, επειδή την έννοια του πατριωτισμού τη φιλτράρουν και με τους πολιτικούς όρους διεκδίκησης της διακυβέρνησης. Το λεγόμενο “πατριωτικό ζήτημα”, προϊόντος του χρόνου και του αυξανόμενου αναθεωρητισμού του Ερντογάν, αναμένεται να προκαλέσει μεγάλες αναταράξεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.
Η τρίτη εστία τριβής είναι συναφής με την δεύτερη, αλλά επειδή σχετίζεται με το προσφυγικό – μεταναστευτικό συζητήθηκε και αξιολογήθηκε σε διαφορετική βάση από τα αμιγώς ελληνοτουρκικά. Οι μεν θεωρούν ότι τα όσα έγιναν τον Φεβρουάριο με τους μετανάστες και τους Τούρκους στον Έβρο δεν συνιστούν ελληνο-τουρκική διαφορά και κακώς εκλαμβάνεται, ακόμη και από αρκετά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ως τέτοια. Οχι μόνον γιατί “ευνοείται η κυβέρνηση που παρουσιάζει τη στάση της ως σκληρή απάντηση στους Τούρκους και με αυτό τον τρόπο ισοφαρίζει την αναδίπλωσή της στο Μακεδονικό, αλλά γιατί αδυνατίζει η διπλωματική φαρέτρα της χώρας”.
Οι έχοντες διαφορετική γνώμη υποστηρίζουν ότι το προσφυγικό – μεταναστευτικό δεν είναι διμερής, αλλά ευρωτουρκική και διεθνής διαφορά, αφού εκτός από την συμφωνία της ΕΕ με την Άγκυρα στην υπόθεση εμπλέκεται και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ με την ενίσχυση και τη χρηματοδότηση ΜΚΟ. Θεωρούν λοιπόν λάθος τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ στον Έβρο και ορίζουν ως ελληνοτουρκικές διαφορές αυτές που αφορούν την υφαλοκρηπίδα, την ΑΟΖ, τις παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και τις γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο. Συναφές με τα ως άνω είναι και το πρόβλημα με τον φράχτη στον Έβρο. Ο Βίτσας και ορισμένοι άλλοι είπαν ότι πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να πει “όχι” στον φράχτη, ενώ άλλοι με επικεφαλής τον Βούτση ήταν της γνώμης ότι πρέπει να πουν “ναι” στον φράχτη.
Το τέταρτο πρόβλημα σχετίζεται με τις προσεγγίσεις στα ευρωπαϊκά και ιδιαίτερα το Ταμείο Ανάκαμψης. Πολύ θετική εξέλιξη λένε ο Τσίπρας, ο Τσακαλώτος και όσοι άλλοι, κυρίως της αριστερής πτέρυγας, θεωρούν ότι με την πρόταση (που περιμένουν ότι θα γίνει και απόφαση) της Κομισιόν έχουμε αμοιβαιοποίηση του χρέους. Όσοι διαφωνούν κατηγορούν τους θετικώς διακείμενους για εκ των υστέρων προσπάθεια να αιτιολογήσουν τη στάση τους όλα αυτά τα χρόνια.
“Θέλουν να πουν ότι δικαιώνεται η θέση τους για αμοιβαιοποίηση του χρέους, ενώ γνωρίζουν ότι οι Βρυξέλες, η Γερμανία, οι βόρειοι της ΕΕ το κάνουν λόγω ενός εκτάκτου γεγονότος, του κορονοϊού και δεν υπάρχει περίπτωση να το κάνουν σε περίπτωση δημοσιονομικής κρίσης”. Η αντίθεση αυτή θα οξυνθεί μελλοντικά στον ΣΥΡΙΖΑ και ιδίως στην περίπτωση που η απόφαση του Συμβουλίου Κορυφής διαφέρει σημαντικά από την πρόταση της Κομισιόν ή εάν περιλαμβάνει αυξημένη εποπτεία, ήγουν μνημόνιο, όπως δήλωσε, προ ημερών, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις σε συνέντευξή του στα “Νέα”.
Το πέμπτο πεδίο διαφωνίας συνδέεται με το πρώτο, αλλά επειδή προκάλεσε φασαρία το ξεχωρίζουμε καθώς είναι ενδεικτικό της καχυποψίας που έχει εμφιλοχωρήσει στις σχέσεις των “ιδιοκτητών” της Κουμουνδούρου και των “μουσαφιραίων” της Προοδευτικής Συμμαχίας. Οι 10 θέσεις για την οικονομία του ΣΥΡΙΖΑ, όπως είχαν καταγραφεί στο πρόγραμμα “Μένουμε Όρθιοι” αγνόησαν εντελώς την Προοδευτική Συμμαχία, ήταν κατασκευή αποκλειστικά του ΣΥΡΙΖΑ. “Δεν είναι τυχαίο, ότι παρουσιάστηκε στις 6 Απριλίου από τον Τσίπρα, τον Ευκλείδη, τον Παππά και την Αχτσιόγλου, χωρίς εκπρόσωπο των συμμάχων” μάς λέει ένα από τα σημαντικά στελέχη του χώρου των πασοκογενών. Και προσθέτει, “έπρεπε να καταρεύσει το Μένουμε Όρθιοι και να γίνει φασαρία από εμάς, επειδή μάς αγνόησαν ώστε στο Μένουμε Όρθιοι 2 να περιληφθεί στο πάνελ των παρουσιαστών και η Μαριλίζα”.
Στην παρατήρηση ότι η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου δεν λογίζεται στην Προοδευτική Συμμαχία αφού πήγε μόνη της, έχει γραφτεί μέλος του ΣΥΡΙΖΑ και είναι κοινοβουλευτική εκπρόσωπος η απάντηση του πασοκογενούς στελέχους είναι ότι “δεν έχει σημασία αν είναι ή όχι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, κι άλλοι είναι, αλλά η σηματοδότηση στην κοινωνία, που δεν τη θεωρεί συριζαία, αλλά πρώην στέλεχος του ΠΑΣΟΚ”.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι πολλά πασοκογενή στελέχη, όχι φυσικά όσοι εξελέγησαν βουλευτές, συνεχίζουν, παρά τις διαβεβαιώσεις Τσίπρα ότι “συνεχίζει να τους υπολογίζει” να νοιώθουν ανασφάλεια για τον ρόλο τους στον ΣΥΡΙΖΑ. Ορισμένοι μάλιστα φοβούνται ότι κάποια στιγμή θα μπουν στο περιθώριο. “Ο φόβος τους πως μπορεί να πεταχθούν σαν στημένες λεμονόκουπες έχει πραγματική βάση”, μάς λέει σκληροπυρηνικό στέλεχος της Κουμουνδούρου. Και η εξήγηση που δίνει είναι ότι “η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των στελεχών έρχεται σε εμάς χωρίς να έχει κάποια ιδιαίτερης αξίας πολιτική και εκλογική προίκα. Το κίνητρο των περισσοτέρων ήταν ότι δεν έβλεπαν προοπτική στο ΚΙΝΑΛ. Οι περισσότεροι είναι σίγουρα αντιδεξιοί, όμως εμφορούνται και από ισχυρά αισθήματα για την εξουσία και τα ωφελήματά της”.
Πάντως, δεν είναι μόνον τα ανωτέρω τα μόνα προβλήματα του Τσίπρα. Ένα επίσης σοβαρό πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει είναι η σκιώδης κυβέρνησή του. Δεν είναι αποτελεσματική όσο τη θέλει, ενώ οι περισσότεροι έχουν πάρει κίτρινες κάρτες στο μαρκάρισμα των αντιπάλων τους. Οι κόκκινες κάρτες θα βγουν πάντως λίγο πριν ή αμέσως μετά τη ΔΕΘ και οπωσδήποτε ο ανασχηματισμός των τομεαρχών συναρτάται και με το συνέδριο, αλλά και με το χρόνο που ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προχωρήσει σε αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα.
“Είναι λάθος και πρωθύστερο να αλλάξει ο Τσίπρας τους σκιώδεις πριν αλλάξει τους πραγματικούς υπουργός ο Μητσοτάκης”, μας λέει παλαιό κοινοβουλευτικό στέλεχος, που έχει διατελέσει και υπουργός του Σημίτη και συμπληρώνει “εξάλλου έπεσε και ο κορονοϊός και πήγαν όλα πίσω”. Το θέμα πάντως είναι ότι με εξαίρεση τον Φίλη και την Αχτσιόγλου, που όπως πιστοποιείται και από τις δημοσκοπήσεις αλλά και από τις αναδιπλώσεις των Κεραμέως και Βρούτση σε σειρά θεμάτων κάνουν καλή (αντιπολιτευτική) δουλειά, σχεδόν όλοι οι άλλοι τομεάρχες υστερούν στην παραγωγή έργου στον τομέα ευθύνης τους και ιδιαίτερα στον έλεγχο των υπουργείων και των πολιτικών προϊσταμένων τους.
Μάλιστα, όπως μάς λένε, υπάρχουν και ορισμένα ακραία παραδείγματα. Ας πούμε η Νοτοπούλου. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ο τουρισμός, ο Θεοχάρης κάνει το ένα λάθος μετά το άλλο και η τομέαρχης τουρισμού του ΣΥΡΙΖΑ το μόνο που έκανε είναι να βγάλει προ ημερών μια ανακοίνωση. Ο Σπίρτζης και ο Πολλάκης είναι τομεάρχες στο Εσωτερικών, όποιον όμως και να ρωτήσεις θα σου πουν ότι ο Σπίρτζης (πρέπει να) έχει την ευθύνη για τα δημόσια έργα και ο Πολλάκης για την υγεία, αφού σχεδόν όλες τους οι ανακοινώσεις είναι για τους τομείς στους οποίους ήταν υπουργοί.
Μάλιστα, η υπερβολική ενασχόληση με το αντικείμενο της προτέρας υπουργικής ιδιότητας έχει ως αποτέλεσμα να δυσανασχετούν οι πραγματικοί τομεάρχες. Ο Βαρεμένος που έχει τις υποδομές και ο Ξανθός την Υγεία. Βέβαια και ο Ξανθός στο μόνο που έχει διακριθεί είναι στον εγκωμιασμό του Σωτήρη Τσιόδρα. Και σειρά άλλων αναποτελεσματικών τομεαρχών, μεταξύ των οποίων, λόγω της επικαιρότητας με τα ελληνοτουρκικά, αναφέρουμε και τον επί των Εξωτερικών υπεύθυνο.
Στο θέμα του Έβρου η εντύπωση που υπήρχε ήταν ότι τη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ την έβγαζε ο Κοτζιάς και όχι ο Κατρούγκαλος, ενώ φυσικά ο Κατρούγκαλος χρεώνεται και με το απίστευτο φάουλ στο θέμα των Ποντίων, που έδωσε στο ΚΙΝΑΛ και ιδιαίτερα σε αυτούς που αντιπαθούν τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα πρόσθετο επιχείρημα για να πουν “όχι” στη συνεργασία. Είπε, ο αθεόφοβος, ότι η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ποντίων είναι έργο ΣΥΡΙΖΑ όταν όλοι ξέρουν ότι έγινε το 1994 από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο ανασχηματισμός των σκιωδών πάει για το Φθνόπωρο, όμως μέχρι τότε ο Τσίπρας ελπίζει ότι θα συμπληρώσει την ομάδα των πολιτικών, μη βουλευτών, τεχνοκρατών που θα πλαισιώνουν τον ίδιο και θα υποβοηθούν – σε κάποιες περιπτώσεις και θα καθοδηγούν- τους σκιώδεις και ιδιαίτερα αυτούς που έχουν την αρμοδιότητα των οικονομικών υποθέσεων, που το επόμενο διάστημα θα είναι στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος όλων…