Όταν τολμούν να κάνουν κριτική στον Τραμπ είναι αγενείς. Κι αν συνεχίζουν παρά τις προειδοποιήσεις γίνονται φρικτοί κι ελεεινοί.
Όταν επισημαίνουν τις ρατσιστικές απόψεις του νέου προέδρου της Βραζιλίας απειλούνται με κυρώσεις και απώλεια της κρατικής χρηματοδότησης. Όταν αναδεικνύουν λάθη ή παραλείψεις της λαϊκίστικης κυβέρνησης στην Ιταλία είναι τσακάλια και πόρνες.
Πάλι καλά.
Σε χώρες λιγότερο πολιτισμένες με αυταρχικούς ελέω Αλλάχ μονάρχες, όπως στη Σαουδική Αραβία, κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους μέσα σε προξενικά γραφεία. Απειλούνται με θάνατο φρικτό, όπως ο Τζαμάλ Κασόγκι που εικάζεται ότι βασανίστηκε και το σώμα του διαμελίστηκε προτού εξαφανιστεί. Εν έτει 2018, ο θεωρούμενος σαν εγκέφαλος της δολοφονίας, διαδόχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, σαν να μην κατάλαβε τη βαρβαρότητα αναρωτήθηκε γιατί τόσος ντόρος με τον θάνατο ενός δημοσιογράφου…
Από την πλευρά του, ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ίσως έχει δίκιο να μην καταλαβαίνει. Σκεφτείτε: Η Σαουδική Αραβία έχει ξεκινήσει πόλεμο στην Υεμένη με δεκάδες χιλιάδες άμαχους νεκρούς, με εκατομμύρια ανθρώπους να κινδυνεύουν από λιμό, με μια ανθρωπιστική καταστροφή που μόνο γίνεται χειρότερη, αλλά ουδείς αντιδρά! Αντιθέτως, οι ισχυροί του πλανήτη δίνουν στους Σαουδάραβες χρόνο για να συνεχίζουν τους βομβαρδισμούς, οπότε ο πρίγκιπας διάδοχος, με τη δική του οπτική αναρωτιέται: Γιατί αντιδρούν με τη δολοφονία ενός ενοχλητικού δημοσιογράφου;
Στη Δύση, η αντιμετώπιση των δημοσιογράφων που δεν πειθαρχούν στα κελεύσματα της εξουσίας είναι διαφορετική. Είμαστε πολιτισμένοι βλέπετε, όχι σαν τους Σαουδάραβες. Οπότε, όλα όσα δεν αρέσουν στην εξουσία αναγορεύονται σε fake news. Κι όλοι όσοι τολμούν να ορθώσουν το ανάστημα τους είναι αγενείς.
Για τον Πολάκη είναι… βοθρολύματα που πρέπει να ενταφιαστούν τρία μέτρα κάτω απ’ τη γη, για τον Καμμένο είναι μίσθαρνα όργανα του Σόρος.
Για να σας προλάβω: Όχι, δεν είναι όλοι οι δημοσιογράφοι αγγελούδια. Όπως δεν είναι κι όλοι οι δημοσιογράφοι διαπλεκόμενοι. Υπάρχουν πολλοί δημοσιογράφοι κολλημένοι με την αλήθεια, ονειροπόλοι, επίμονοι, συστηματικοί. Που κοιμούνται και ξυπνούν με το άγχος να μην έχουν αδικήσει κάποιον, να βρουν τα σφάλματα κάθε εξουσίας, να ενημερώσουν τους πολίτες, να μην παραπληροφορήσουν, να μην αδικήσουν, να καταλάβουν τι παίζεται πίσω από κλειστές πορτές, να αντιληφθούν πότε η εξουσία προσπαθεί να τους παραπλανήσει.
Όπως υπάρχουν κι εκείνοι που εκπορνεύονται, δημοσιογραφικά, στην εξουσία για μια θέση κοντά στα κέντρα λήψης αποφάσεων, για μια αργομισθία, για ένα μισθό από τα κρατικά ΜΜΕ. Αυτό ουδόλως σημαίνει ότι όλοι οι δημοσιογράφοι που συνεργάζονται με τα δημόσια Μέσα Ενημέρωσης, τα ελεγχόμενα από το κράτος, είναι ενσωματωμένοι και παπαγαλάκια ή αργόσχολοι. Αλλά κάποιοι είναι. Και πρόθυμοι να υπηρετήσουν την εξουσία, να κάνουν… ζωάρα σε αεροπλάνα και τρένα σε ταξίδια πληρωμένα από το πόπολο, είναι πολλοί, που μάλιστα βαυκαλίζονται ότι είναι αριστεροί, όπως παλαιότερα άλλοι έκαναν τους φιλελεύθερους και πιο πίσω τους σοσιαλιστές. Ομως οι εποχές αλλάζουν και η κοινωνία μας θεωρεί όλους ίδιους και εξίσου διεφθαρμένους.
Κι εδώ είναι που τίθεται η ανάγκη της ύπαρξης κανόνων. Και προπαντός ο έλεγχος. Άλλο δημοσιογράφος μάχιμος κι άλλο εργαζόμενος σε γραφείο Τύπου. Άλλο ρεπόρτερ στο τρέξιμο της είδησης κι άλλο copy paste των fake news. Άλλο να ρωτάς σε μια συνέντευξη αναζητώντας την αλήθεια κόντρα σε όλους και σε όλα, και με κόστος, μεγάλο προσωπικό κόστος, απειλές, διώξεις και αποκλεισμό από την κοινής λήψης ενημέρωση κι άλλο να είσαι γραμμιτζής που ρωτάς με βάση το σκονάκι που σου έχουν δώσει οι ορντινάντσες του πρωθυπουργού γιατί «ο πρόεδρος δεν πρέπει να εκτεθεί, καλό είναι να γνωρίζει τις ερωτήσεις».
Στη δημοσιογραφία, καθένας αντιλαμβάνεται τον ρόλο του με διαφορετικό τρόπο. Άλλος λειτουργεί σαν τσακάλι, άλλος εκπορνεύεται, άλλος εξυπηρετεί το σύστημα συνειδητά ή επειδή δεν μπορεί να σκεφτεί ότι είναι ο χρήσιμος ηλίθιος, κι άλλος θεωρεί τίτλο τιμής να τον ρωτούν πώς καταφέρνει να είναι απέναντι σε όλες τις εξουσίες κι ας χάνει σε οφίκια, ας του λείπουν τα βραβεία…
Μην μου πείτε ότι ακόμη ψάχνεστε. Άλλο τα πράγματα κι άλλο τα φαινόμενα. Άλλο η δημοσιογραφία κι άλλο τα fake news. Άλλο η ασυδοσία κι άλλο η ελευθερία του Τύπου. Πολλούς θα ακούσετε να ισχυρίζονται ότι δεν λένε ψέματα, αλλά μεταφέρουν εναλλακτικά γεγονότα. Η δημοσιογραφία δεν μπορεί να αναπνεύσει χωρίς την ανεξαρτησία που φέρνει τη δημιουργικότητα. Και σε κάποιο βαθμό, ο δημοσιογράφος χρειάζεται πουτανιά, για να αλιεύει την είδηση. Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ντομπροσύνη, δίχως γνώση και αν δεν λέει την αλήθεια. Και σ’ αυτό συμφωνούν όλοι: Και τα γέρικα τσακάλια και οι παλιές πόρνες. Αυτό είναι που φοβούνται οι λαϊκιστές και οι φασίστες απ’ όπου κι αν προέρχονται.