Όσο και να μην το θέλω ή να μην έχω χρόνο, δεν αντέχω να μην ασχοληθώ με τις βαρουφάκειες θεωρίες που ακούω από τον πρώην υπουργό Οικονομικών, τον οποίο για κακή τύχη, δικής μου και της χώρας μου, έζησα από πολύ κοντά επί έξι μήνες αφού μου έλαχε στη ζωή ως ρεπόρτερ να καλύψω και… “ρεπορτάζ Βαρουφάκη” (γιατί δεν το λες ακριβώς «υπουργείο Οικονομικών» ή «διαπραγμάτευση» όσα συνέβησαν επί των ημερών του).
Ακόμα χειρότερα όμως, είμαι δυστυχώς σχεδόν σίγουρος πως και χάρη θα του κάνω, αφού ξέρω πόσο αρκέσκεται να ασχολούνται όλοι διαρκώς μαζί του –και για αυτό λέει και κάνει ό,τι κάνει.
Ωστόσο βαρέθηκα να διαβάζω δηλώσεις που εκστομίζει, δήθεν σαν δημόσιο λόγο ή παρέμβαση, για να βαφτίζει το «άσπρο-μαύρο» και τούμπαλιν διαρκώς, θολώνοντας διαρκώς το νου και στη σκέψη πολύ κόσμου.
Το έκανε και ως υπουργός βέβαια, σε βαθμό που, ακούγοντάς τον να λέει μία λέξη, προλάβαινα να μαντέψω την επόμενη πριν την πει ο ίδιος, όχι γιατί είχα δει γραμμένη την ομιλία του, αλλά επειδή είχα μάθει πια απ’εξω την «κασέτα» που έπαιζε πρωί-μεσημέρι-βράδυ, όπου στεκόνταν και όπου βρισκόταν. Το ίδιο κάνουν και τόσοι πολλοί πια στην κυβέρνηση, που σχεδόν έχει χάσει το γούστο του το πράγμα.
Αλλά τον ακούω και πάλι να επαναλαμβάνει θεωρίες, όπως ότι …έχουμε ήδη διπλό νόμισμα, και τις χρησιμοποιεί μάλιστα σαν δικαιολογία, γιατί θέλει να αποδείξει πως δεν ήταν δα και κακό να κάνει σχέδια ως υπουργός για «διπλό νόμισμα».
Μα χρειάζεται να είσαι καθηγητής Οικονομικών για να λες ότι έχουμε … διπλό νόμισμα; Δηλαδή τι; Μας έπιασε ξαφνικά ο πόνος, αν κάποιος έχει λεφτά στην τράπεζα αλλά «πάγωσαν» οι λογαριασμοί του δεν μπορεί να εξοφλήσει πρόωρα ολικώς το υπόλοιπο δάνειό του; Και αυτό για να πούμε πως αν τα είχε στο εξωτερικό θα μπορούσε και, άρα, δεν έχουν την ίδια αξία και δύναμη τα ευρώ του;
Σώπα… Ε,και; … Αυτό ήταν το πρόβλημα; Μάθαμε κάτι που δεν το ξέραμε;
Ένας απλός πολίτης που ζει τον «λιτό βίο» του σε αυτήν την χώρα (και δεν είναι «επισκέπτης» όπως ο κύριος Βαρουφάκης) ξέρει πως πάντα υπήρχε και υπάρχει «διπλό» νόμισμα.
Για παράδειγμα, όταν πρέπει να επιλέξει αν θα πληρώσει με μετρητά ή όχι.
Ιδού:
1. Τα παλιά τα χρόνια, μέχρι το 2000 ας πούμε, κάποιος «μετρούσε» (όπως έλεγε πολύς κόσμος) για το «πόσα λεφτά έχει». Όταν όμως οι τράπεζες άρχισαν να δίνουν αφειδώς δάνεια, κάποιος «μετρούσε» για το πόσα λεφτά του δίνει η τράπεζα.
Υποτιμήθηκαν έτσι τα «πραγματικά» λεφτά που είχε κάποιος στην άκρη, ενώ αποθεώθηκαν τα δανεικά λεφτά. Όσο περισσότερα δανεικά, τόσο απαξιωνόταν και «κουρευόταν» η αξία κάθε κατάθεσης. Σαν να «έκοβε χρήμα» κάθε νοικοκυριό στο δικό του «Νομισματοκοπείο». Κάπως έτσι διπλασιάστηκαν και τριπλασιάστηκαν οι αξίες των ακινήτων μέσα σε τέσσερα-πέντε χρόνια, κάπως έτσι ευτελίστηκαν οι καταθέσεις που είχαν οι άνθρωποι σε δραχμές (πχ από το εφάπαξ ή οικονομίες μιας ζωής). Αντί να αγοράζουν σπίτι όπως υπολόγιζαν με πχ 25-30 εκατ. δραχμές (90.000-90.000 ευρώ) αναγκάστηκαν και πήραν και … δάνειο άλλα τόσα, για να προλάβουν σπίτι πριν ακριβύνουν και άλλο. Τα μετρητά τους έχασαν το 30%-50% της αξίας τους.
2. Το 2008-2009 που ξέσπασε η διεθνής οικονομικής κρίση και η κρίση ρευστότητας, οι τράπεζες σταμάτησαν να δίνουν δάνεια όπως έδιναν. Τότε αποθεώθηκαν τα «πραγματικά» λεφτά. «Cash is the king» που λέμε. Γύρισε το πράγμα. Όποιος είχε χρήματα και έβγαζε να πληρώσει, χωρίς να περιμένει δάνειο, έπιανε καλύτερη τιμή, έκλεινε καλύτερη συμφωνία. Απλά και μόνο γιατί λιγόστεψαν οι «διεκδικητές», επειδή περιορίστηκε η ζήτηση, επειδή χάθηκε το δανεικό χρήμα χωρίς αντίκρυσμα.
3. Αλλά και στις καθημερινές συναλλαγές, όποιος είχε μετρητά και δεν ζητούσε απόδειξη, ανέκαθεν μπορούσε να πετύχει ειδική τιμή. Ειδικά με «μαύρα», χωρίς απόδειξη, είχε εκπτώσεις, γλίτωνε ΦΠΑ και έκανε άλλα «παζάρια». Άλλη δύναμη είχαν τα μετρητά, άλλη οι πληρωμές με κάρτες.
4. Από το 2010 και μετά όμως άρχισαν οι κυβερνήσεις να κυνηγάνε τα μετρητά, ταυτίζοντάς τα με προϊόν φοροδιαφυγής. Τι προκάλεσε αυτό; Να αποφεύγονται οι συναλλαγές με μετρητά. Μεγαλύτερη αξία είχαν τα «καθαρά» λεφτά στην τράπεζα, ενώ όσοι είχαν φυλάξει μετρητά στο «στρώμα» αντιμετώπιζαν κινδύνους στις συναλλαγές.
Για παράδειγμα:
α) Αν γίνει έλεγχος δεκαετίας από το ΣΔΟΕ ή το ΚΕΦΟΜΕΠ στους λογαριασμούς ενός γιατρού και ερωτηθεί πού βρήκε και κατέθεσε μια μέρα πριν 10 χρόνια πχ 500 ευρώ στην τράπεζα, ο έλεγχος συχνά αμφισβητεί ότι τα λεφτά αυτά είναι «τα ίδια λεφτά» που σήκωσε από μία τράπεζα και τα κατέθεσε σε άλλη, ή πως είναι το ενοίκιο που του το πλήρωσε με μετρητά στο γραφείο του ένας νοικάρης του. Ναι, είναι γεγονός και το έχουμε καταδείξει σε ρεπορτάζ και με έγγραφα. Ο έλεγχος τα θεωρούσε αυθαίρετα όλα αυτά «μαύρα» και ο ελεγχόμενος «βαφτίζεται» φοροφυγάς χάνει τα λεφτά του.
β) Πας στο βενζινάδικο, θέλεις να φουλάρεις με 80 ευρώ αλλά δίνεις κάρτα αντί για μετρητά. Ο πρατηριούχος σου λέει: «δεν έχω μηχάνημα για κάρτες» ή, αν είναι και κάπως ειλικρινής, «δεν δέχομαι τις κάρτες, γιατί χρωστάω στην εφορία και μου κατάσχει αυτομάτως όσα λεφτά μπουν στον λογαριασμό μου. Αν μου τα πάρει το κράτος, δεν θα μπορώ να αγοράσω εμπόρευμα και θα κλείσω». Γεγονός και αυτό! Τότε έχεις μεν «πλαστικό χρήμα», αλλά δεν μπορείς να αγοράσεις καύσιμα…
5. Λόγω των capital controls, που προκάλεσε ο κύριος Βαρουφάκης, η κατάσταση στην πραγματική ζωή έχει ξεφύγει!
Για παράδειγμα:
α) Πας σε ένα κατάστημα και θέλεις να αγοράσεις κάτι μικρής αξίας, πχ με 3 ή 5 ή 10 ευρώ. Με μετρητά, όλα καλά και δεν έχεις πρόβλημα. Αν όμως ζητήσεις να πληρώσεις με κάρτα (επειδή πχ τελειώνουν τα 420 ευρώ που έκανες ανάληψη και η Παρασκευή αργεί για να τραβήξεις άλλα) τότε ο καταστηματάρχης έχει το πρόβλημα των τραπεζικών χρεώσεων και είτε επιβαρύνει με 1,5-3 ευρώ τη συναλλαγή, είτε δέχεται να χάσει το κέρδος του για να μην χάσει τον πελάτη. Ουσιαστικά ευτελίζεται το χρήμα του πελάτη ή ο κόπος και η επένδυση του εμπόρου.
β) κάποιος είναι απλήρωτος και δεν έχει λεφτά στον λογαριασμό μισθοδοσίας του, οπότε δεν μπορεί να πληρώσει την πιστωτική του κάρτα (ή το ενοίκιο ή ό,τι άλλο φανταστείτε). Έχει όμως πχ 2.000 για ώρα ανάγκης σε μια άλλη τράπεζα (και όχι κρυμμένα «στο στρώμα»).
Αν μπορούσε, θα έπαιρνε από το ΑΤΜ της μιας τράπεζας τα 420 ευρώ σε μετρητά, θα τα πήγαινε σε ΑΤΜ της άλλης και θα πλήρωνε αυτομάτως την κάρτα. Η συναλλαγή θα εκκαθαριζόταν εκείνη τη στιγμή, θα γλίτωνε τόκους και τα πρόστιμα υπερημερίας, θα απελευθερωνόταν το πιστωτικό όριο και θα μπορούσε να ζει με αγορές μέσω της κάρτας.
Όμως είτε για να μην ξεμείνει τελείως από μετρητά για μια εβδομάδα, είτε γιατί πχ πρέπει να πληρώσει 500 ευρώ (δηλαδή πάνω από το όριο αναλήψεων δηλαδή) αποφεύγει να πάρει μετρητά στο χέρι και κάνει μέσω ebanking την μεταφορά από την μια τράπεζα στην άλλη που έχει την πιστωτική του κάρτα.
Και ιδού πώς το χρήμα … μηδενίζεται!
Έστω ότι έκανε την μεταφορά μέσω ebanking την Τετάρτη 13 Ιανουαρίου -και χρεώνεται και προμήθεια 1 ευρώ για το έμβασμα προς άλλη τράπεζα. Πέμπτη 14 Ιανουαρίου τα λεφτά φεύγουν από τον λογαριασμό του. Παρασκευή 15 Ιανουαρίου τα λεφτά δεν έχουν μπει ακόμα στην άλλη τράπεζα. «Θέλει 2-3 εργάσιμες να φανούν και να ολοκληρωθεί η συναλλαγή» του λένε από την Τράπεζα.
Τα λεφτά του δεν υπάρχουν εκείνη τι στιγμή πουθενά! Δεν έχει λεφτά! Ούτε στον λογαριασμό του στη μία τράπεζα, ούτε στην τσέπη του, ούτε έχουν πιστωθεί στην κάρτα του της άλλης τράπεζας, που μένει μπλοκαρισμένη έχοντας εξαντλήσει το όριο των 1.000 ευρώ, για να μπορεί να τη χρησιμοποιήσει. Έχει φρακάρει τελείως! Μέχρι την Δευτέρα ή Τρίτη, δεν έχει λεφτά για να ζήσει, παρά μόνον με … χρεωστική από την τράπεζα που σήκωσε τα λεφτά –εάν και εφόσον βέβαια του έχουν μείνει ακόμη και άλλα.
Τι να πει μετά στη γυναίκα του ο απλήρωτος βιοπαλαιστής; Πώς πλήρωσε την κάρτα του, αλλά τα λεφτά χάθηκαν και λεφτά δεν έχουν;
Και μετά, ο κύριος Βαρουφάκης και τόσοι πριν ή μετά από αυτόν, λένε πως … θέλουν να καταργήσουνε τα μετρητά και να επιβάλουν το «πλαστικό χρήμα». Για να μένει 2-3 εργάσιμες (ή έως και μία εβδομάδα) χωρίς λεφτά ο κόσμος;
Και να σου λένε πως …αν πληρώνεις με μετρητά είσαι και φοροφυγάς, ότι είναι «μαύρα» αν δεν γίνονται όλα «μέσω τραπεζών». Και τα λεφτά σου να έχουν εξαφανιστεί και να μην έχουν καμία δύναμη,μέχρι να τα «δει» η Τράπεζα την ερχόμενη εβδομάδα;
Ναι κύριε Βαρουφάκη. Εμείς ζούμε ήδη με παράλληλο νόμισμα. Εσείς όμως ζείτε σε «παράλληλο σύμπαν», το οποίο μας δημιουργήσατε…
Γιατί λοιπόν ο κάθε κύριος Βαρουφάκης (και ο πρωθυπουργός ενδεχομένως) δεν λένε κάτι ποιο γενναίο και έντιμο, στο οποίο θα συμφωνούσα κιόλας;
«Ναι, ως κυβέρνηση κάναμε σχέδια για διπλό νόμισμα. Ήταν υποχρέωσή μας να είμαστε έτοιμοι, σε περίπτωση που αποτύχουμε στην διαπραγμάτευση».
Πράγματι, όσο καλές προθέσεις και αν είχε η όποια κυβέρνηση τόσα κρίσιμα χρόνια, πάντα έλεγα και έγραφα πως πρέπει να προνοήσει και για την περίπτωση που …κάτσει η στραβή! Μαζί στην μάχη, μαζί στον πόλεμο, μαζί με την κυβέρνηση, «ή ταν ή επί τας». Αλλά με σχέδιο, με γνώση, με τόλμη. Αυτό θα πει “leadership” που λείπει από την χώρα (γιατί «ηγεσίες» έχει, αλλά όχι «ηγέτες»).
Αυτό όμως προϋποθέτει και ως «ηγέτης» να έχεις πει την αλήθεια στον λαό για το τι μπορεί να επακολουθήσει, να κινητοποιήσεις τον μηχανισμό αλλά και να παρακινήσεις τον κόσμο να αναλάβει δράση και να ξέρει πού πάει και τι του γίνεται. Και να έχει προετοιμάσει και εξασφαλίσει ένα «plan b» που θα δουλέψει (όχι μόνον νόμισμα αλλά και φάρμακα και τρόφιμα και παραγωγικά μέσα –σαν πόλεμος κανονικός).
Αν αυτά δεν έγιναν, τότε ευτυχώς που ανατράπηκαν όλα! Γιατί είναι πολύ διαφορετικό και δεν τιμά κανέναν, το να μην έχεις έτοιμο «σχέδιο ανάγκης», αν και προαναγγέλλεις «live» την καταστροφή που έρχεται με συνεντεύξεις στο Channel 4 ή σε τόσα άλλα διεθνή δίκτυα, ή ενώ προβοκάρεις και από πάνω τους πάντες και τα πάντα (που μετά θα πρέπει και να σε σώσουν, για ανθρωπιστικούς λόγους τουλάχιστον) φωνάζοντας πως ….«φταίνε οι άλλοι» για όσα εσύ προκαλείς.
Και νομίζω τελικά πως το να το παίζεις μονίμως και πάλι, κατά την προσφιλή τακτική, πότε «θύμα» και Βασιλάκης Καΐλας, και πότε …«ήρωας από άλλο Πλανήτη» και Sport Billy, ίσως προκαλεί σε κάποιους οίκτο, αλλά πάντως ούτε απόδειξη ευφυίας και γενναιότητος είναι για κανέναν , ούτε τεκμαίρεται το «ακαταλόγιστο» που θα τον απαλλάξει από ευθύνες για τα εγκληματικά λάθη και τα παιχνίδια του σαν … «μαθητευόμενος μάγος» τις πλάτες της χώρας.