Τελευταία ευκαιρία για την Ελλάδα να ανακαλύψει τις «κανονικές» μεταρρυθμίσεις, είναι αυτές οι εκλογές. Την φτώχεια μας την μοιραστήκαμε και την βαρεθήκαμε 10 τόσα χρόνια –και όχι κι ότι πριν λέγαμε και «δόξα τω Θεώ» για όσα είχαμε.
Το κακό είναι ότι στα χρόνια της κρίσης οι «μεταρρυθμίσεις» δυσφημίστηκαν, άλλες ήταν λάθος ή εφαρμόστηκαν “ξινά”, σταμάτησαν πριν ξεκινήσουν και δεν πρόλαβαν να αποδώσουν.
Αντιθέτως, παροχές και επιδόματα ανεβάζουν και κατεβάζουν κυβερνήσεις. Οι πολιτικοί το μάθανε και μας μάθανε ότι χωρίς υποσχέσεις, δεν γίνεται δουλίτσα. «Μαζί τα φάγαμε» από την ανάποδη δηλαδή…
Όλα αυτά όμως αποβαίνουν εις βάρος των φτωχότερων! Απόδειξη; Το 2013-2014 ξεκινούσε το Ελάχιστο Εγγυημένο
Εισόδημα για να μη ζει κανείς στη χώρα με λιγότερα από 400 ευρώ, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ το λοιδορούσε σαν …«εγγυημένα ελάχιστο εισόδημα». Όταν όμως ανέβηκε στην Εξουσία, έφερε το «κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης» και τα 400 των πιο φτωχών έγιναν …200 ευρώ. Έτσι σώζουν τους φτωχούς, όσοι θέλουν να τους σώσουν με επιδόματα.
Αυτό που δεν έχουν καταλάβει όσοι θέλουν να ζουν με τα επιδόματα στην Ελλάδα, είναι ότι στα επόμενα 5-10 χρόνια τουλάχιστον, έρχεται μεγάλη φτώχεια σε όλον τον κόσμο. Άρα και αυτά που σήμερα θεωρούνται λίγα, ίσως σύντομα να φαίνονται αντικειμενικά πολλά!
«Μα θα έρθει η Ανάπτυξη» θα μου πείτε. Χωρίς μεταρρυθμίσεις στην Οικονομία και την Κοινωνία «ξεχάστε την Ανάπτυξη» θα πω εγώ…
Ενώ στην Ελλάδα ακόμα δεν ξέρουμε πόσο κοστίζουν οι παροχές που δόθηκαν, στην πραγματικότητα «σκάνε φούσκες» παγκοσμίως. Και ενώ στην Ελλάδα γεννιέται μια νέα ελπίδα για μετά τις εκλογές, όλες οι χώρες θα φτωχαίνουν, ακόμα και αν σήμερα κερδίζουν πολλά, από την πτώση των επιτοκίων των ομολόγων τους και το «ξεφούσκωμα» του χρέους τους (και η Ελλάδα μαζί με αυτές).
Και ιδού γιατί:
– Η ύφεση είναι προ των πυλών παγκοσμίως και πανευρωπαϊκά. Η Bundesbank (ο Γερμανός “Στουρνάρας” δηλαδή) είπε πριν λίγες μέρες «ξεχάστε την Ανάπτυξη» 1,6% στη Γερμανία για φέτος, αναθεωρώντας σε μόλις 0,6%. Δηλαδή μηδέν και κάτι ψιλά… Αν η «ατμομηχανή» της Ευρωζώνης «δεν τραβάει», πώς θα τραβήξει «το τελευταίο βαγόνι», δηλαδή εμάς;
– Ανάπτυξη εν κενώ δεν υπάρχει, ούτε έρχεται αν δεν «τραβήξει» κάτι την Οικονομίας. Τι θα την τραβήξει; Τα χρηματιστήρια; Οι επιχειρήσεις; Η μόνη λύση που εφαρμόζεται 5 χρόνια τώρα είναι ότι η ΕΚΤ «βρέχει λεφτά» σε όλην την Ευρώπη (πλην Ελλάδος λόγω Βαρουφάκη). Καλό μεν τώρα για εμάς ώστε να πάρει μπρος η Οικονομία, αλλά το «να κόβεις χρήμα» με το μπαζούκας του Ντράγκι ή της Λαγκαρντ σημαίνει και ότι σταδιακά ευτελίζεται το χρήμα που είχαν ή θα έχουν στα χέρια τους κάποιοι ιδιώτες, ή ασφαλιστικά Ταμεία ή κράτη.
– Η ύφεση σπρώχνει επενδύσεις και κεφάλαια σε χρυσό και ομόλογα, για αυτό ανεβαίνει η τιμή του πρώτου και καταρρέουν οι αποδόσεις των δεύτερων. Αλλά αυτά δεν φέρνουν πλούτο, άμυνες στην κατρακύλα είναι… Ωστόσο οι αρνητικές αποδόσεις των ομολόγων και οι πωλήσεις με «χασούρα» από άλλες επενδύσεις, «τρώνε» το κεφάλαιο και τις επενδύσεις, δηλαδή «καίγεται χρήμα»!
– Θεωρητικά τουλάχιστον, από τα χαμηλά ή αρνητικά επιτόκια, χάνουν χρήματα κάποιοι ιδιώτες, ενώ κερδίζουν τα Κράτη και οι φορολογούμενοι. Και ναι, πράγματι, ανοίγουν τον δρόμο και στην Ελλάδα να χαλαρώσει τη λιτότητα και τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% στα επόμενα χρόνια. Σωθήκαμε; Αμ δε! Γιατί οι «ιδιώτες» που χάνουν δεν είναι μόνον «γεράκια», «καιροσκόποι» και «επιθετικά funds», αλλά και ασφαλιστικά Ταμεία, δηλαδή οι «κουμπαράδες» των σημερινών εργαζομένων, του απλού κοσμάκη της γερασμένης Ευρώπης και της ήδη φτωχοποιημένης Ελλάδας.
Πού οδηγούν όλα αυτά, διεθνώς αλλά και στην χώρα μας, αν δεν αλλάξει κάτι;
– Χωρίς κέρδη και θετικές αποδόσεις από επενδύσεις, τα αποθεματικά μικρών ή μεγάλων ασφαλιστικών Ταμείων διεθνώς μειώνονται και δεν θα επαρκούν να δώσουν τις συντάξεις που έδιναν. Στην πραγματικότητα, σε 10 χρόνια οι εισφορές εκατομμυρίων Ευρωπαίων εργαζομένων «κουρεύονται» 10%-20%. Όταν θα «εξαργυρωθούν» μετά από πχ μια 5ετία ή 10ετία τα κρατικά ομόλογα που σήμερα αγοράζουν τα ασφαλιστικά Ταμεία, ως το 2024 ή 2029 θα έχουν χάσει 0,5% ετησίως (αρνητικά επιτόκια Γερμανικού ομολόγου) και άλλα 10%-20% επειδή δεν βρήκαν αποδόσεις 2% τουλάχιστον για να καλύψουν τον μέσο πληθωρισμό στο διάστημα αυτό. Μόνον οι Έλληνες φορολογούμενοι πληρώνουν ακόμα τέτοια επιτόκια στην Ευρώπη.
Έτσι όμως οι εισφορές των σημερινών εργαζομένων θα έχουν απαξιωθεί όταν έρθει η χώρα να λάβουν σύνταξη. Και άρα, τότε, τι θα βρουν να εισπράξουν και για ποιες συντάξεις θα μιλάμε;
Για χώρες όπως η Ελλάδα, οι δεσμεύσεις για να πληρωθούν οι μελλοντικές συντάξεις, είναι «δημόσιο χρέος». Με τον νόμο Κατρούγκαλου, ο υπογράφων που δουλεύει από τα 13 του, θα πάρει σύνταξη το 2032 στα 62 του χρόνια με 49 συναπτά έτη πληρωμένες εισφορές πολλαπλής ασφάλισης σε 4-5 ασφαλιστικά Ταμεία.
Με μισού αιώνα ένσημα όμως, όταν έρθει η ώρα της σύνταξης, ένας άλλος «Κατρούγκαλος» θα λέει τότε πως «οι προηγούμενοι» χρεοκόπησαν το ασφαλιστικό σύστημα και «για λόγους Κοινωνικής Δικαιοσύνης» (sic) πρέπει να πάρω στα 67 ή στα 70 μου (με 55-57 χρόνια δουλειάς) μια πιο μικρή σύνταξη εν σχέσει με αυτές που παίρνουν σήμερα οι νέοι συνταξιούχοι.
Αυτό είναι το μέλλον; Ίσως και όχι, αν και εφόσον λάβουμε τα μέτρα μας… Δηλαδή «μεταρρυθμίσεις»! Ας το καταλάβουμε πριν να είναι αργά, και ας κάνουμε έξυπνα -και όχι «ξινά»- τις καλύτερες από αυτές.
ΥΓ: Δεν έχει αξία να προτείνω εγώ εδώ τις μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να γίνουν ή δεν έγιναν ποτέ αν και έπρεπε από χρόνια. Σημασία έχει να τις συμφωνήσουν αυτοί που θα τις κάνουν, δηλαδή οι πολιτικές ηγεσίες συνολικά.
Η δουλειά τους είναι αυτή, να βλέπουν και να λύνουν τα κοινά προβλήματα όλων και των επόμενων γενιών, χωρίς στείρες ιδεοληψίες και φανατισμούς (διαίρει και βασίλευε). Και να ηγούνται του λαού (leadership) δηλαδή να μας πιάσουν από το χεράκι για να περάσουμε απέναντι. Όχι να «πελεκάνε» ο ένας τον άλλον και, στο τέλος, «να κλωτσάνε την καρδάρα με το γάλα» για να μη χάσουν τις εκλογές.
Από τη νέα κυβέρνηση και τον νέο υπουργό Οικονομικών, δεν αρκεί να ακούσουμε κάποιες κενές περιεχομένου προγραμματικές δηλώσεις, ή να μας διαβάζει απλώς τον κρατικό προϋπολογισμό. Τα ελλείμματα γνώσεων και τα πλεονάσματα αισιοδοξίας και μαγκιάς, τα ζήσαμε και τα ξέρουμε. Τις λύσεις δεν μας έχουν πει ακόμα.
Αυτονόητα είναι όμως 3 πράγματα τουλάχιστον που πρέπει να γίνουνε “εχτές”: Αξιολόγηση στο Δημόσιο, Μηχανοργάνωση παντού, 4η τεχνολογική επανάσταση. Όσο αυτά παραμένουν άγνωστες λέξεις, τρομάζουν ή δεν ξέρουμε πώς να τα κάνουμε, θα μας πηγαίνουν σαν πρόβατα επί σφαγή, όσοι θα ρητορεύουν και θα οδύρονται πως θέλουν να μας σώσουν.
Αυτή η «φούσκα» έσκασε πια, την ζήσαμε στη Μεταπολίτευση, την ζήσαμε και από το 2015 επί ΣΥΡΙΖΑ, ας μην την ανεχτούμε και πάλι ξανά…