«Ο δείκτης ανταγωνιστικότητας 4.0., όπως αποκαλείται από το WEF, καταγράφει όχι μόνο την απόσταση που χωρίζει κάθε χώρα από τις ΗΠΑ, που συγκεντρώνουν την υψηλότερη συνολική βαθμολογία, αλλά αποτυπώνει κυρίως τη σχετική ετοιμότητα της χώρας να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις που φέρνει η 4η Βιομηχανική Επανάσταση στον κόσμο της παραγωγής και της εργασίας». Η επισήμανση αυτή – ανήκει στους συντάκτες του εβδομαδιαίου δελτίου για την ελληνική οικονομία του ΣΕΒ- μου έδωσε το έναυσμα για μια παραπάνω σκέψη. Μια σκέψη που έχει να κάνει με την αδυναμία της χώρας να αντιληφθεί τα ουσιώδη ζητήματα του μέλλοντος μας ως προκλήσεις για την προοπτική των επόμενων γενιών.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 57η θέση μεταξύ 140 χωρών (και 27η στις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) στην Έκθεση Ανταγωνιστικότητας του 2018 που μόλις δημοσίευσε το World Economic Forum (WEF), έχοντας υποχωρήσει από την 53η θέση το 2017.
Διαβάζω και πάλι στο Εβδομαδιαίο Δελτίο του ΣΕΒ: «Με βάση την κατάταξη του WEF, η Ελλάδα υστερεί έναντι άλλων χωρών της ΕΕ-28, κυρίως στους δείκτες που αντικατοπτρίζουν την ποιότητα του θεσμικού περιβάλλοντος, την δυνατότητα ανάπτυξης καινοτομίας, και την κατάσταση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και δευτερευόντως, αλλά εξίσου σημαντικό, το επιχειρηματικό περιβάλλον και την υιοθέτηση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών».
Συγκρατώ την επισήμανση των συντακτών του δελτίου για την ανάπτυξη καινοτομίας και το μυαλό μου «τρέχει» στην άκρη της γειτονιάς μας, στο Ισραηλινό startup nation. Η κα Michal Neeman, CEO of Lumeega, μια προβεβλημένη προσωπικότητα του δυναμικά αναπτυσσόμενου και πολλαπλά εξωστρεφούς κλάδου του foodtech μιλώντας σε ημερίδα της Εθνικής Τράπεζας την προηγούμενη Δευτέρα έδωσε σε πολύ αδρές γραμμές τους βασικούς παράγοντες που τροφοδότησαν αυτό το μικρό θαύμα στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
Δίχως να μπει κανείς σε τεχνικές λεπτομέρειες που ενδεχομένως κουράζουν θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι το Κράτος του Ισραήλ επέλεξε να ακολουθήσει με σταθερό συστηματικό τρόπο την ανάδειξη της καινοτομίας ως μια εθνική πολιτική αποδεκτή από το σύνολο της κοινωνίας.
Μια μικρή χώρα – αλλά μια χώρα με πολύ τσαγανό- που γνωρίζει τα συστατικά της επιτυχούς επιβίωσης και ανάπτυξης σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον.
Η Ελλάδα πριν αποφασίσει να γίνει Ισραήλ ας κοιτάξει και λίγο στο δικό της σπίτι. Ας κατανοήσει με ποιο τρόπο μπορεί να οργανώσει τον χώρο της έρευνας στα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα προς την κατεύθυνση της σύνδεσης της με την πραγματική αγορά και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Εκεί βρίσκεται το μυστικό. Ας το παραδεχθούμε και ας αποφασίσουμε να δουλέψουμε με πρόγραμμα με συνέπεια και με επιμονή.