Το Σεπτέμβριο αρχίζουν οι δημοπρασίες του προγράμματος TLTRO
Η ΕΚΤ σύμφωνα με το πρόγραμμα TLTRO σχεδιάζει να διαθέσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες μέχρι το τέλος του έτους 400 δις ευρώ. Αυτό θα πραγματοποιηθεί μέσω δύο δημοπρασιών , η πρώτη θα πραγματοποιηθεί τις 18 Σεπτεμβρίου 2014 και η δεύτερη τον Δεκέμβριο. Η λήξη του προγράμματος είναι ο Σεπτέμβριος του 2018. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, αν εξαντληθούν και τα 400 δις ευρώ, η κατανομή τους ανά χώρα (στις τράπεζες που μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα) παρουσιάζεται στον Πίνακα 1. Οι υπολογισμοί έγιναν με βάση το μοναδικό κριτήριο: ανώτερο ύψος 7% των χορηγήσεων (εκτός αυτών προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα στεγαστικά δάνεια) που είχαν δοθεί μέχρι τις 30 Απριλίου 2014.
Πίνακας 1
Βλέπουμε ότι στις τρεις μεγάλες οικονομίες αναλογεί η μερίδα του λέοντος. Οι πόροι όπως είναι γνωστό, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την χορήγηση στεγαστικών δανείων, την αγορά χρηματοπιστωτικών εργαλείων ,και την αγορά κρατικών ομολόγων. Αν παρόλα αυτά χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να επιστραφούν στην ΕΚΤ το Σεπτέμβριο του 2016.Το επιτόκιο θα είναι 10 μονάδες βάσης από το ισχύον βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης , που είναι σήμερα 0,15% , άρα θα είναι 0,25%.
Για τις επόμενες δημοπρασίες ο μηχανισμός θα είναι πιο σύνθετος. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της ΕΚΤ προβλέπονται δύο περίοδοι : η πρώτη, τις 30 Απριλίου 2015 (και σε αυτή, το κριτήριο θα είναι πάλι το ύψος των τραπεζικών χορηγήσεων του τέλους 2014) και μια δεύτερη το Σεπτέμβριο 2016 που θα έχει περισσότερο χαρακτήρα αξιολόγησης της μέχρι εκείνου του χρονικού σημείου διαμορφωθείσας κατάστασης. Τα τραπεζικά ιδρύματα που θα αξιολογηθούν ότι έχουν ανταποκριθεί στο σχέδιο της ΕΚΤ θα μπορούν να λάβουν περαιτέρω πόρους για την αύξηση των χορηγήσεων στην πραγματική οικονομία..
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες προβολές των δεδομένων υπολογίζεται ότι η προσφορά χρήματος μέσω του TLTRO, μπορεί να κινηθεί από 442 δις ευρώ μέχρι 894 δις ευρώ. Βεβαίως όλα τα παραπάνω αποτελούν υποθέσεις , διότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα τραπεζικά ιδρύματα να μην ανταποκριθούν στο σχέδιο της ΕΚΤ. Άλλωστε αυτό αποτελεί ίσως το πιο αδύνατο σημείο του σχεδίου της ΕΚΤ: η προσπάθεια χορήγησης ρευστότητας μόνο μέσω του τραπεζικού συστήματος τη στιγμή που το ίδιο βρίσκεται σε φάση απομόχλευσης , έχει ανάγκη αύξησης της φερεγγυότητας του, με τον βραχνά των stress test μπροστά του και την οικονομία στην ευρωζώνη να βρίσκεται σε στασιμότητα με αρνητική τάση.
Αναφορικά με την Ελλάδα, είναι δύσκολο να προβλέψουμε ότι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα προχωρήσουν σε σημαντική απορρόφηση των συγκεκριμένων πόρων με δεδομένη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και την υπάρχουσα ζήτηση από δραστηριότητες της παραγωγικής οικονομίας που στηρίζονται σε επιχειρήσεις που διαθέτουν τα απαραίτητα πιστοληπτικά κριτήρια. Μάλιστα όταν, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα, τον Ιούλιο του 2014, διαμορφώθηκε στο -3,7%, από -3,5% τον προηγούμενο μήνα. Η καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 1.160 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2013: αρνητική καθαρή ροή 855 εκατ. ευρώ). Ειδικά η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις, τον Ιούλιο του 2014, ήταν αρνητική κατά 707 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2013: αρνητική καθαρή ροή 482 εκατ. ευρώ) και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε σε -4,9%, από -4,7% τον Ιούνιο του 2014. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε -4,8%, από -4,7% τον προηγούμενο μήνα και η καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν αρνητική κατά 465 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2013: αρνητική καθαρή ροή 449 εκατ. ευρώ). Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων διαμορφώθηκε σε -7,4%, τον Ιούλιο του 2014, από -4,1% τον προηγούμενο μήνα.
Επίσης σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, ο τομέας ο οποίος έχει κυριολεκτικά καταρρεύσει ωθώντας την ανεργία στα ύψη είναι ο κατασκευαστικός τομέας στον οποίο οι περιφερειακές χώρες του Νότου (κυρίως η Ισπανία και η Ελλάδα) στήριζαν σε μεγάλο βαθμό την απασχόληση του πληθυσμού τους. Ο αποκλεισμός από την χρηματοδότηση, του τόσο σημαντικού για την απασχόληση των χωρών του Νότου, τομέα , επίσης επαυξάνει την εκτίμησή μας ότι δύσκολα οι ελληνικές τράπεζες θα απορροφήσουν το μέγιστο του αναλογούντος ποσού.
Η ΕΚΤ σύμφωνα με το πρόγραμμα TLTRO σχεδιάζει να διαθέσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες μέχρι το τέλος του έτους 400 δις ευρώ. Αυτό θα πραγματοποιηθεί μέσω δύο δημοπρασιών , η πρώτη θα πραγματοποιηθεί τις 18 Σεπτεμβρίου 2014 και η δεύτερη τον Δεκέμβριο. Η λήξη του προγράμματος είναι ο Σεπτέμβριος του 2018. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, αν εξαντληθούν και τα 400 δις ευρώ, η κατανομή τους ανά χώρα (στις τράπεζες που μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα) παρουσιάζεται στον Πίνακα 1. Οι υπολογισμοί έγιναν με βάση το μοναδικό κριτήριο: ανώτερο ύψος 7% των χορηγήσεων (εκτός αυτών προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα στεγαστικά δάνεια) που είχαν δοθεί μέχρι τις 30 Απριλίου 2014.
Πίνακας 1
Βλέπουμε ότι στις τρεις μεγάλες οικονομίες αναλογεί η μερίδα του λέοντος. Οι πόροι όπως είναι γνωστό, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την χορήγηση στεγαστικών δανείων, την αγορά χρηματοπιστωτικών εργαλείων ,και την αγορά κρατικών ομολόγων. Αν παρόλα αυτά χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να επιστραφούν στην ΕΚΤ το Σεπτέμβριο του 2016.Το επιτόκιο θα είναι 10 μονάδες βάσης από το ισχύον βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης , που είναι σήμερα 0,15% , άρα θα είναι 0,25%.
Για τις επόμενες δημοπρασίες ο μηχανισμός θα είναι πιο σύνθετος. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της ΕΚΤ προβλέπονται δύο περίοδοι : η πρώτη, τις 30 Απριλίου 2015 (και σε αυτή, το κριτήριο θα είναι πάλι το ύψος των τραπεζικών χορηγήσεων του τέλους 2014) και μια δεύτερη το Σεπτέμβριο 2016 που θα έχει περισσότερο χαρακτήρα αξιολόγησης της μέχρι εκείνου του χρονικού σημείου διαμορφωθείσας κατάστασης. Τα τραπεζικά ιδρύματα που θα αξιολογηθούν ότι έχουν ανταποκριθεί στο σχέδιο της ΕΚΤ θα μπορούν να λάβουν περαιτέρω πόρους για την αύξηση των χορηγήσεων στην πραγματική οικονομία..
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες προβολές των δεδομένων υπολογίζεται ότι η προσφορά χρήματος μέσω του TLTRO, μπορεί να κινηθεί από 442 δις ευρώ μέχρι 894 δις ευρώ. Βεβαίως όλα τα παραπάνω αποτελούν υποθέσεις , διότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα τραπεζικά ιδρύματα να μην ανταποκριθούν στο σχέδιο της ΕΚΤ. Άλλωστε αυτό αποτελεί ίσως το πιο αδύνατο σημείο του σχεδίου της ΕΚΤ: η προσπάθεια χορήγησης ρευστότητας μόνο μέσω του τραπεζικού συστήματος τη στιγμή που το ίδιο βρίσκεται σε φάση απομόχλευσης , έχει ανάγκη αύξησης της φερεγγυότητας του, με τον βραχνά των stress test μπροστά του και την οικονομία στην ευρωζώνη να βρίσκεται σε στασιμότητα με αρνητική τάση.
Αναφορικά με την Ελλάδα, είναι δύσκολο να προβλέψουμε ότι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα προχωρήσουν σε σημαντική απορρόφηση των συγκεκριμένων πόρων με δεδομένη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και την υπάρχουσα ζήτηση από δραστηριότητες της παραγωγικής οικονομίας που στηρίζονται σε επιχειρήσεις που διαθέτουν τα απαραίτητα πιστοληπτικά κριτήρια. Μάλιστα όταν, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα, τον Ιούλιο του 2014, διαμορφώθηκε στο -3,7%, από -3,5% τον προηγούμενο μήνα. Η καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 1.160 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2013: αρνητική καθαρή ροή 855 εκατ. ευρώ). Ειδικά η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις, τον Ιούλιο του 2014, ήταν αρνητική κατά 707 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2013: αρνητική καθαρή ροή 482 εκατ. ευρώ) και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε σε -4,9%, από -4,7% τον Ιούνιο του 2014. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε -4,8%, από -4,7% τον προηγούμενο μήνα και η καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν αρνητική κατά 465 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2013: αρνητική καθαρή ροή 449 εκατ. ευρώ). Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων διαμορφώθηκε σε -7,4%, τον Ιούλιο του 2014, από -4,1% τον προηγούμενο μήνα.
Επίσης σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, ο τομέας ο οποίος έχει κυριολεκτικά καταρρεύσει ωθώντας την ανεργία στα ύψη είναι ο κατασκευαστικός τομέας στον οποίο οι περιφερειακές χώρες του Νότου (κυρίως η Ισπανία και η Ελλάδα) στήριζαν σε μεγάλο βαθμό την απασχόληση του πληθυσμού τους. Ο αποκλεισμός από την χρηματοδότηση, του τόσο σημαντικού για την απασχόληση των χωρών του Νότου, τομέα , επίσης επαυξάνει την εκτίμησή μας ότι δύσκολα οι ελληνικές τράπεζες θα απορροφήσουν το μέγιστο του αναλογούντος ποσού.
