Την εβδομάδα που πέρασε έδωσε μια συνέντευξη στο CNN ο Μητσοτάκης και, μεταξύ άλλων, είπε «ελπίζω πραγματικά ότι ως Ευρωπαίοι θα συνεννοηθούμε προτού έρθει ο χειμώνας και θα στείλουμε ένα σαφές μήνυμα όχι μόνο αλληλεγγύης, αλλά και αποτελεσματικότητας στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος που ουσιαστικά μας επηρεάζει όλους». Φυσικά αναφερόταν στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο και θα έλεγα ότι αν δεν ήταν πρωθυπουργός ή δεν μιλούσε δημοσίως, αντί για τη φράση «μας επηρεάζει όλους», θα μπορούσε να πει «μας έχει διαλύσει όλους»
Πράγματι, πέντε μήνες μετά την έναρξη του πολέμου μια ψύχραιμη αποτίμηση της μέχρι σήμερα εικόνας και της γενικής κατάστασης καθιστά εμφανές ότι πέραν του τι συμβαίνει στη Ρωσία, μετά βεβαιότητος η Ευρώπη είναι η πιο χοντρά χαμένη της υπόθεσης. Πληθωρισμός-σοκ με τεράστια ακρίβεια παντού που προέρχεται πρωτίστως από την έκρηξη της τιμής του ρωσικού φυσικού αερίου, με αποτέλεσμα να οδηγούμεθα ως ήπειρος μαθηματικά σε ύφεση. Όλα τ’ άλλα είναι φρούδες ελπίδες χωρίς αντίκρισμα.
Το πολιτικό παραγόμενο από την οικονομική κρίση είναι πλέον εμφανές μέσα σε πέντε μήνες σε κυβερνήσεις και ηγέτες που άντεξαν την κρίση της πανδημίας, όπως ο Μακρόν που ίσα που πρόλαβε και επανεξελέγη το Πάσχα, αλλά δύο μήνες μετά έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και από το φθινόπωρο δεν θα μπορεί επί της ουσίας να κυβερνήσει σε μια θητεία που μόλις κέρδισε. Ποιος, άραγε, έτσι όπως διαφαίνεται να εξελίσσεται η ευρωπαϊκή οικονομία την ερχόμενη τετραετία, μπορεί να σταματήσει από την προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας την κυρία Λεπέν; Δύσκολο να βρεθεί.
Η Ιταλία βέβαια δεν άντεξε το Μπέργκαμο, αλλά όταν άλλαξε κυβέρνηση το 2021 προσέφυγε στη διεθνούς κύρους προσωπικότητα του Μάριο Ντράγκι, ο οποίος, όμως, έπεσε μέσα σε 16 μήνες και η χώρα σήμερα πιθανώς οδεύει προς μια ακροδεξιά 45άρα κυρία, την Τζόρτζια Μελόνι.
Στην ηγέτιδα χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη Γερμανία, μόλις προχθές το Ανόβερο ανακοίνωσε ότι κόβει το ζεστό νερό στα δημόσια κτίρια και το «Spiegel» ειρωνεύεται την κυβέρνηση ότι… θα ιδρύσει Αστυνομία θερμοκρασίας τον χειμώνα να ελέγχει τη ζέστη στα σπίτια για να μη σπαταλάνε… άσκοπα οι Γερμανοί ενέργεια. Φόρα και κανένα παλτουδάκι, Γερμανέ μου, στο σπίτι…
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ ακόμα είμαστε στην αρχή της ενεργειακής κρίσης για την οποία επισημαίνω ότι η κυρία Λαγκάρντ, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, είχε προβλέψει δημοσίως τον Σεπτέμβριο του 2021 ότι δεν θα κρατήσει πιο μακριά από τα (περσινά) Χριστούγεννα – βέβαια τότε δεν υπήρχε το δεδομένο (στη σκέψη της) του πολέμου. Ας είναι, πάντως δεν τη λες και σοφή την εκτίμησή της.
Το ερώτημα λοιπόν που αυτονόητα τίθεται -δεν θέλει και πολλή σοφία πια- δεν είναι πότε θα τελειώσει ο πόλεμος για να ησυχάσουν τα πράγματα και να επιστρέψουμε σιγά-σιγά στην ομαλότητα, γιατί όντως η απάντηση είναι πολύ δύσκολη. Αλλοι λένε στο τέλος του έτους, γιατί πια το αδιέξοδο είναι για όλους ορατό, άλλοι πάλι πιστεύουν ότι πάμε για καμιά πενταετία. Οι Αμερικανοί θα επιμένουν να διαλύσουν τη Ρωσία, οι Ρώσοι δεν έχουν πια να χάσουν τίποτα, ο Πούτιν τα παίζει όλα για όλα μέχρι τέλους (και του δικού του;) και ο Ζελένσκι θα κάνει τον μόνιμο ήρωα τύπου Αραφάτ για όσο πάει.
Το πλήρως ακατανόητο στην υπόθεση είναι γιατί αφού σε δύο μήνες η Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη ξαναμπαίνουν στον χειμώνα (κι εμείς οι υπόλοιποι, άντε σε τέσσερις μήνες), οι ηγέτες τους δεν κάνουν απολύτως τίποτα. Οχι για να λήξουν τον πόλεμο, που κάτι θα μπορούσαν να κάνουν και γι’ αυτό, αλλά για να προστατέψουν τις οικονομίες τους και, πρωτίστως, τους πολίτες τους. Και φυσικά τις ίδιες τις κυβερνήσεις τους που, είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι αν συνεχιστεί έτσι η κατάσταση, οι περισσότερες θα καταρρεύσουν.
Πώς φτάσαμε πια… στον Σεπτέμβριο, γιατί τον Αύγουστο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν βρίσκεις ούτε καφενείο ανοιχτό, και ακόμα ελπίζουμε να «συνεννοηθούμε ως Ευρωπαίοι» για να μην παγώσουμε και να μην εξευτελιστούμε διεθνώς, αλλά και για να μη βιώσουμε κυβερνήσεις Μελόνι, Λεπέν ή Μελανσόν και τίποτε άλλα… βαρύτερα που έρχονται πιο κάτω.