Το κύμα καύσωνα που πλήττει τη χώρα τις τελευταίες ημέρες εντάσσεται σε ένα γενικότερο φαινόμενο ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών που συνοδεύονται από πυρκαγιές και πλημμύρες σε ολόκληρο τον κόσμο. Η θερμοκρασία σε περιοχές της Κίνας ξεπέρασε τους 50 βαθμούς, σε περιοχές της Ιαπωνίας, της Κορέας και της Ινδίας πνίγονται από πλημμύρες, οι πυρκαγιές καίνε τα δάση στην Ελλάδα και την Ισπανία, ακόμη και στην Ελβετία, στην Αριζόνα των ΗΠΑ η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 43 βαθμούς επί 19 συνεχόμενες ημέρες.
Σύμφωνα με διεθνείς ειδικούς, αυτές οι ακραίες θερμοκρασίες θα είναι η κανονικότητα από εδώ και πέρα. Την αλλαγή την αποδίδουν στο ρεύμα «Ελ Νίνιο», στο λιώσιμο των πάγων και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου που σχετίζεται με τις εκπομπές ρύπων. Αλλοι ειδικοί, πιο απαισιόδοξοι, γελάνε με τον όρο αυτό της νέας κανονικότητας του κλίματος και υποστηρίζουν ότι αυτές οι θερμοκρασίες είναι ένα πρώτο δείγμα αυτού που θα ακολουθήσει και το οποίο θα είναι οι διαρκώς αυξανόμενες θερμοκρασίες εφόσον συνεχίσουμε να εκπέμπουμε ρύπους στην ατμόσφαιρα. Το ανησυχητικό επίσης είναι η επιτάχυνση της αύξησης της θερμοκρασίας, αφού τα νέα υψηλά ρεκόρ καταρρίπτονται πολύ πιο γρήγορα πλέον απ’ ό,τι στο παρελθόν.
Όλα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η πράσινη ενέργεια είναι αναγκαιότητα για ολόκληρο τον πλανήτη. Και φυσικά και για την Ελλάδα, η οποία έχει την τύχη λόγω κλίματος να διαθέτει πολύ μεγάλες δυνατότητες παραγωγής πράσινης ενέργειας. Αιολικά και φωτοβολταϊκά πρέπει να επιταχυνθούν – και αυτή τη στιγμή υπάρχουν τα χρήματα για τη χρηματοδότηση αυτής της επέκτασης από τα πολλά δισ. των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων. Το ζητούμενο είναι να κινηθούμε γρήγορα και αυτό δεν φαίνεται πολύ πιθανό. Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν χιλιάδες αιτήσεις σύνδεσης μικρών φωτοβολταϊκών με το σύστημα στον ΔΕΔΔΗΕ, αλλά ο ρυθμός έγκρισης και σύνδεσης είναι εξαιρετικά αργός. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η σύνδεση όλων αυτών υπερκαλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας, συνεπώς η επιτάχυνσή της είναι άμεση προτεραιότητα.
Η παραγωγή πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας δεν αφορά μόνο την προστασία του περιβάλλοντος. Αφορά και την οικονομία αφού, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, το 1/3 του ελλείμματος εξωτερικών συναλλαγών οφείλεται στις εισαγωγές ενέργειας. Ο κ. Στουρνάρας έχει επανειλημμένως τονίσει ότι η υποκατάσταση των εισαγωγών ενέργειας με την παραγωγή ελληνικής πράσινης ενέργειας είναι προτεραιότητα για την οικονομία. Και προφανώς είναι προτεραιότητα και για το κλίμα.
Ένα εξίσου μεγάλο κομμάτι του ελλείμματος εξωτερικών συναλλαγών προέρχεται, σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, από τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων. Και αυτές μπορούν να υποκατασταθούν από ελληνική παραγωγή, όπως τονίζει. Ο αγροτικός τομέας είναι παραμελημένος επί δεκαετίες και η επαρχία ερημώνει. Την ερήμωση αυτή συμπεριλαμβάνουν ορισμένοι δασονόμοι στις αιτίες πρόκλησης μεγάλων δασικών πυρκαγιών. Υποστηρίζουν ότι αν οι πληθυσμοί της υπαίθρου δεν μειώνονταν, θα υπήρχε πολύ καλύτερη προστασία από τις καλοκαιρινές πυρκαγιές – και ακούγεται λογικό.
Συνεπώς, η αναζωογόνηση της υπαίθρου και η αύξηση της αγροτικής παραγωγής συμβάλλουν όχι μόνο στη μείωση των εισαγωγών και την εξυγίανση της ελληνικής οικονομίας, αλλά και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Και για όλους αυτούς τους στόχους υπάρχουν σήμερα τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Η κυβέρνηση πρέπει να θέσει προτεραιότητες και να εφαρμόσει επειγόντως πολιτικές που θα στηρίξουν την αγροτική παραγωγή για την υποκατάσταση των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων και τροφίμων και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πράσινες πηγές για να περιοριστούν οι εισαγωγές ενέργειας.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον γεγονός της εποχής μας είναι αυτό που συνέβη με την παραγωγή λαδιού στην Ισπανία. Εκεί, λόγω της υπερεκμετάλλευσης, το έδαφος δεν αποδίδει και η παραγωγή λαδιού έχει συρρικνωθεί, με αποτέλεσμα τη διεθνή άνοδο των τιμών του ελαιολάδου. Οι Ελληνες παραγωγοί απολαμβάνουν υψηλές τιμές, αλλά σε κάθε περίπτωση θα μπορούσαμε να είχαμε πολύ υψηλότερο όφελος ως οικονομία αν είχαμε λύσει χρονίζοντα προβλήματα όπως αυτά της προώθησης, του μάρκετινγκ, των συσκευασιών κ.λπ. Επιπλέον, σήμερα έχουμε το μεγάλο πρόβλημα της εύρεσης εργατικών χεριών για τις αγροτικές εργασίες.
Ο συνδυασμός όλων αυτών των προβλημάτων αλλά και οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται απαιτούν από την κυβέρνηση γρήγορες αντιδράσεις. Και μπορεί η απόκτηση της πολυπόθητης από την κυβέρνηση επενδυτικής βαθμίδας να έρθει πλέον γρήγορα -ίσως πριν από το φθινόπωρο-, αλλά η ταχεία υλοποίηση ενισχυτικών πολιτικών στη γεωργία και την ενέργεια θα έχει διαρκές και χειροπιαστό αποτέλεσμα για την οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.