Η ακρίβεια και ο πληθωρισμός είναι απ’ άκρη σε άκρη του πλανήτη το νέο δομικό πρόβλημα για τις οικονομίες, το οποίο όχι μόνο διαψεύδει τους κεντρικούς τραπεζίτες που το θεωρούσαν παροδικό φαινόμενο, αλλά φαίνεται πως θα μας απασχολεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το κυριότερο όμως πρόβλημα είναι πως οι κεντρικοί τραπεζίτες, ένας μετά τον άλλον, αναγκάζονται προκειμένου να περιορίσουν τον πληθωρισμό να ανεβάζουν τα επιτόκια, που όμως φέρνουν άλλες επιπτώσεις, εξίσου σοβαρές, όπως είναι η μείωση της ζήτησης, η αύξηση της ανεργίας και η μείωση της ανάπτυξης και, σε κάποιες περιπτώσεις, η ύφεση που -μαζί με τον δεδομένο πληθωρισμό- φέρνουν τον λεγόμενο στασιμοπληθωρισμό.
Με άλλα λόγια, μπήκαμε σε έναν φαύλο κύκλο, η διέξοδος από τον οποίο δεν είναι ορατή αυτή τη στιγμή.
Οι κεφαλαιαγορές, που είναι και ο πλέον ευαίσθητος δείκτης για τις οικονομικές εξελίξεις, ήδη δείχνουν την κατεύθυνση και ήδη ενσωματώνουν τους φόβους με πτώση των τιμών των μετοχών, αρχής γενομένης από τον Dow jones και τον δείκτη των τεχνολογικών εταιρειών Nastaq, που σημειώνουν σημαντικές απώλειες από την αρχή του χρόνου, όπως και σε όλα τα παγκόσμια χρηματιστηριακά κέντρα.
Κι αν οι φόβοι πολλαπλασιάζονται στις αναπτυγμένες οικονομίες, φαντασθείτε τι γίνεται με τις οικονομίες που είναι πιο εύθραυστες, όπως η δική μας.
Δεν προλαβαίνει να κλείσει μια τρύπα η κυβέρνηση και προκύπτουν νέες. Πριν μετριαστούν οι επιπτώσεις από τις παρεμβάσεις της στο ηλεκτρικό ρεύμα, εμφανίστηκε ένα νέο πρόβλημα με τον εξακοντισμό της τιμής της βενζίνης.
Με το όποιο μικρό δημοσιονομικό περιθώριο βρήκε ή και δημιούργησε λογιστικά, έριξε άλλα 3,2 δισ. για την άμβλυνση των επιπτώσεων στον πολίτη της τιμής του ρεύματος. Κι αυτό καθώς όλα τα προηγούμενα μέτρα ύψους άλλων 4 δισ. περίπου, αποδείχτηκε στην πράξη ότι δεν έλυσαν κανένα ουσιαστικό πρόβλημα, πέραν μιας μικρής βοήθειας στα ευάλωτα νοικοκυριά.
Η ακρίβεια είναι αυτή που εξαϋλώνει και την αύξηση στον κατώτατο μισθό, και τη μείωση στον ΕΝΦΙΑ αλλά και τις μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Όλο δηλαδή το κοινωνικό πρόγραμμα της κυβέρνησης για την ανάταξη των εισοδημάτων και του διαθέσιμου εισοδήματος γίνεται θυσία στον βωμό της ακρίβειας είτε αυτή είναι η ενεργειακή είτε ακρίβεια της καθημερινότητας.
Και από την επίλυση αυτού του δύσκολου γρίφου θα κριθεί τελικά η κυβέρνηση. Καλές οι επιτυχίες στην εξωτερική πολιτική, καλό το rebranding της χώρας αλλά ο πολίτης στο τέλος, το πρώτο για το οποίο νοιάζεται είναι η τσέπη του. Κι αυτή την περίοδο δεν κάνει ο πολίτης κουμάντο στη τσέπη του και στον οικογενειακό του προϋπολογισμό, αλλά οι λογαριασμοί του ρεύματος, των καυσίμων και του σούπερ μάρκετ. Τα δε δημοσκοπικά κέρδη από τις ανακοινώσεις των όποιων παρεμβάσεων έχουν πολύ σύντομη ημερομηνία λήξης, ενόσω συνεχίζεται αυτό το τσουνάμι αυξήσεων.
Οι δε έλεγχοι για αισχροκέρδεια, τα πρόστιμα και η διαπόμπευση των επιχειρηματιών που εκμεταλλεύονται την αναμπουμπούλα, ναι μεν απαραίτητα, πλην όμως δεν ρίχνουν τις τιμές, από τη στιγμή που αυτές διαμορφώνονται από μια ολόκληρη αλυσίδα παραγόντων σε παγκόσμια κλίμακα.
Με άλλα λόγια, όπως διαγράφονται σήμερα οι προοπτικές, ακόμα κι αν σταματήσει ο πόλεμος αύριο το πρωί, ακόμα κι αν με κάποιο μαγικό ραβδί πέσουν στα προ κρίσης επίπεδα οι τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος, η ακρίβεια στο ράφι και στα αγαθά θα κάνουν πολλά χρόνια να πέσουν και το πιθανότερο είναι πως δεν θα πέσουν ποτέ, για τον απλό λόγο ότι έχει διαταραχθεί ανεπανόρθωτα η παγκόσμια ισορροπία όλων των αγορών και των αξιών.