Παρόλο που οι πολιτικές ηγεσίες δείχνουν να κινούνται με βάση την πρόβλεψη ότι η πανδημία βρίσκεται σε αποδρομή και επομένως επιστρέφουμε στην «κανονικότητα», είναι πολύ πιθανό ότι η πραγματικότητα θα τους διαψεύσει. Οι διαπιστώσεις των ειδικών που δημοσιεύονται διεθνώς συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι ο ιός δεν μπορεί πλέον να εξαλειφθεί και ότι η ανθρωπότητα θα ζει με αυτόν τα επόμενα χρόνια, ενώ θα υπάρχει ο κίνδυνος νέων, πιο επικίνδυνων μεταλλάξεων.
Η ανάπτυξη των εμβολίων έγινε γρήγορα και ήταν ένας επιστημονικός άθλος, αλλά η διανομή τους στο σύνολο των κατοίκων του πλανήτη, όσο αναγκαία κι αν είναι, αποδεικνύεται ανέφικτη.
Προ μηνός ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι το 75% των εμβολίων πήγε σε 10 χώρες. Το αποτέλεσμα είναι ότι κάποιες Δυτικές χώρες προχώρησαν τους εμβολιασμούς και ετοιμάζονταν να επιστρέψουν σε κάποια «κανονικότητα», αλλά στο μεταξύ ο κορωνοϊός εξαπλώθηκε στην Ινδία, μεταλλάχθηκε και τώρα επιστρέφει ενισχυμένος.
Αποδεικνύεται ότι ουδεμία χώρα είναι ασφαλής και ότι δεν υπάρχουν εθνικά σύνορα στις πανδημίες. Χρειάζονται επομένως μεγάλες κρατικές δαπάνες και ενίσχυση της δημόσιας υγείας διεθνώς, με παγκόσμια συνεργασία για να κερδίσει η ανθρωπότητα τη μάχη κατά του κορωνοϊού.
Ασφαλώς οι αντιστάσεις σε κάτι τέτοιο είναι τεράστιες, όχι μόνο επειδή τα συμφέροντα της ιδιωτικής υγείας και του φαρμάκου είναι πανίσχυρα διεθνώς, αλλά επειδή χρειάζεται και ένα… νοητικό άλμα στην πολιτική σκέψη των πολιτών και των ηγεσιών για να ξεφύγουν από την πεπατημένη.
Ακόμα και η πρόταση του Τζο Μπάιντεν για κατάργηση των πνευματικών δικαιωμάτων (πατέντες) στα εμβόλια και τα φάρμακα για τον κορωνοϊό συνάντησε την αντίθεση της γερμανικής ηγεσίας.
Ενδεχομένως ένα τέτοιο μέτρο από μόνο του να μη λύνει το πρόβλημα, αλλά αποτελεί ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση. Προφανώς είναι αναγκαία πολύ πιο δραστικά μέτρα με κρατική χρηματοδότηση από τις πλούσιες χώρες για φάρμακα και εμβόλια τα οποία θα διανεμηθούν σε όλες τις χώρες.
Στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο είναι αναγκαίο για όλα τα θέματα υγείας και όχι μόνο για τον κορωνοϊό. Το πολιτικό ζητούμενο σήμερα για την επιβίωση του homo sapiens είναι: Δωρεάν Δημόσια Υγεία για Ολους τους Κατοίκους του Πλανήτη. Ένα τέτοιο σύνθημα, βέβαια, ακούγεται ως ουτοπία, αλλά είναι ακριβώς η ουτοπία που αποτελεί το καύσιμο της πολιτικής αλλαγής. Και δεν αποκλείεται κάποια στιγμή ο κορωνοϊός ή κάποια άλλη πανδημία να καταστήσει την ουτοπία επείγουσα ανάγκη.
Η πολιτική συνήθως ασχολείται με τα προβλήματα μόνο όταν αποκτούν επείγοντα χαρακτήρα και παρόλο που φαίνεται ότι ζούμε σε παράξενες εποχές, τα πολιτικά ανακλαστικά εμποδίζονται από την κεκτημένη αδράνεια.
Τούτο φαίνεται και και στα πιο άμεσα και «πεζά» θέματα, όπως στο πεδίο οικονομικής πολιτικής, όπου οι κυβερνήσεις ετοιμάζονται να επιστρέψουν στην «κανονικότητα»…
Η Γερμανία ήδη πιέζει για περιορισμό του φθηνού χρήματος που «τυπώνει» η ΕΚΤ, κάτι που θα αποτελέσει σημαντικό πρόβλημα για την ελληνική κυβέρνηση η οποία δανείζεται φθηνά χάρη στα ευρωπαϊκά μέτρα στήριξης. Εάν τα τελευταία αποσυρθούν η χώρα μας θα δυσκολευτεί.
Στην Ελλάδα, κυβερνητικοί παράγοντες αναγγέλλουν ότι δεν υπάρχουν πλέον κονδύλια για νέα στήριξη, ενώ οι τράπεζες ετοιμάζονται να μαζέψουν τις οφειλές, όπως και το Δημόσιο που επεξεργάζεται νέες ρυθμίσεις. Όμως η πραγματικότητα είναι ότι η αγορά θα αργήσει να ξανασταθεί στα πόδια της και είναι πολύ αμφίβολο ότι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις μπορούν να «βγάλουν» τον επόμενο χρόνο χωρίς νέα στήριξη.
Η «κανονικότητα» που υπήρχε προ κορωνοϊού δεν θα επανέλθει. Θα πρέπει οι κοινωνίες και οι πολιτικές ηγεσίες να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα.