Το γεγονός πως η αναμενόμενη αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, σε επενδυτική βαθμίδα, από τον «αυστηρό» της παρέας, τη Moody’s, πήρε αναβολή για Σεπτέμβριο, να μην είναι και η συντέλεια του κόσμου, όμως οι επισημάνσεις της έκθεσης, δεν είναι να τις προσπερνά κανείς, ελαφρά τη καρδία.
Ναι μεν όταν, 3 από τους 4 διεθνείς οίκους αξιολόγησης μας έχουν αναβαθμίσει ως αξιόχρεη οικονομία, μας έχει βοηθήσει και έχουν ξεκολλήσει τα ελληνικά ομόλογα από την κατηγορία «σκουπίδια» κι αυτό έχει θετική αντανάκλαση στη διαχείριση του χρέους, αλλά και στην προσέλκυση επενδυτών, εν τούτοις τα προβλήματα υπάρχουν και μπορούν να αναδυθούν εύκολα σε μια διεθνή αρνητική συγκυρία.
Και πρώτα από όλα το χρέος της χώρας το οποίο σε απόλυτους αριθμούς παραμένει δυσθεώρητο. Μπορεί να μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ αλλά αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ανάπτυξη της οικονομίας που σημειώνεται στα τελευταία χρόνια αλλά και στα χαμηλά επιτόκια με τα οποία είναι κλειδωμένο το χρέος στο μεγαλύτερο του μέρος από την εποχή των μνημονίων και το κάνουν διαχειρίσιμο. Οφείλεται επίσης στις κατά καιρούς αναδιαρθρώσεις που κάνει το Γενικό Λογιστήριο με αντικαταστάσεις παλαιών ακριβών εκδόσεων με νέες χαμηλότοκες λόγω της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Όμως η οικονομία μας παραμένει ευάλωτη σε εξωτερικούς κινδύνους και απρόβλεπτες καταστάσεις από τη στιγμή που οι ξένες επενδύσεις παραμένουν ακόμα κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ και η κύρια πηγή εισροής κεφαλαίων παραμένει ο τουρισμός. Ένας κλάδος σημαντικός μεν για την οικονομία μας, πλην όμως ρευστός και άμεσα επηρεαζόμενος από τα γεωπολιτικά της ευρύτερης περιοχής που βρίσκονται σε έξαρση αλλά και της γενικότερης πορείας της οικονομίας των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι ο βασικός τροφοδότης της τουριστικής κίνησης.
Κι αυτά είναι που επισημαίνει η Moody’s. Ο ελέφαντας του χρέους παραμένει στο δωμάτιο, όσο κι αν κάνουμε πως δεν τον βλέπουμε. Ο μόνος τρόπος να μη μας «πατήσει» σε κάποιο «ξεμούδιασμα» είναι να μεγαλώνουμε συνέχεια το δωμάτιο. Δηλαδή, τον Εθνικό πλούτο με συνεχή ανάπτυξη που θα προέρχεται από διαρκή αύξηση των ξένων επενδύσεων. Κι εδώ είναι το κουμπί που επισημαίνουν ξανά και ξανά τόσο η Μoody’s όσο και οι άλλοι αξιολογητές, αλλά και οι διεθνείς αναλυτές.
Ο τρόπος λειτουργίας της ελληνικής δικαιοσύνης και η αργή απόδοση είναι ο βασικότερος λόγος που δεν μπορούν να εμπιστευτούν ακόμα οι ξένοι επενδυτές και κυρίως οι μικροί και οι μεσαίοι, την ελληνική πραγματικότητα. Οι μεγάλοι έχουν τον τρόπο τους να υπερπηδούν τα εμπόδια και ο όγκος και η επιφάνεια τους παίζει ρόλο στην εκτέλεση των επενδυτικών τους σχεδίων, αν και όχι πάντα. Ένας μεσαίος επενδυτής όμως, σκέφτεται ακόμα, «πού να μπλέξω με τη δικαστική γραφειοκρατία, τη βιομηχανία ενστάσεων και αγωγών που μπορεί να μπει σε λειτουργία από πάσης φύσεως φορείς, σωματεία και Τοπική Αυτοδιοίκηση».
Κι αυτό είναι το στοίχημα για την κυβέρνηση. Να θέσει επιτέλους σε γρήγορη λειτουργία τα γρανάζια της Δικαιοσύνης και οι όποιες προσφυγές κατά επενδύσεων να εξετάζονται σε χρόνο dt. Μόλις προχθές είδε το φως της δημοσιότητας η είδηση πως στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας, το ΣτΕ, υπάρχει υπόθεση που έχει πάρει 72 αναβολές! Ναι, καλά διαβάζετε, 72 αναβολές. Αν υπολογίσετε τους μήνες που μεσολαβούν από τη μια αναβολή στην άλλη, καταλαβαίνετε πόσα χρόνια ταλαιπωρείται αυτή η υπόθεση και τι μήνυμα στέλνει σε εν δυνάμει επενδυτές. Και μιλάμε για το ΣτΕ και όχι για κάποιο Πρωτοδικείο της περιφέρειας που έχει τους δικούς του ρυθμούς.
Είπαμε και στην αρχή πως δεν είναι προς θάνατον η απόφαση της Μoody’s, αλλά αλίμονο αν επαναπαυθούμε σε αυτά που πετύχαμε μέχρι τώρα, γιατί ο αγώνας για σταθερότητα και ανάπτυξη είναι Μαραθώνιος και όχι κατοστάρι. Χρειάζεται επιμονή στη δημοσιονομική σταθερότητα και φειδώ στις εύκολες παροχές που απαιτούν οι πιέσεις διαφόρων ομάδων αλλά και οι προεκλογικοί υπολογισμοί. Δεν είναι όλα ρόδινα κι ούτε φυσικά μαύρα, αλλά τουλάχιστον να υπάρξει κάποια στιγμή σύντομα, η διαπίστωση πως οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις πέρασαν επιτέλους και το κατώφλι της Δικαιοσύνης και πως η κυβέρνηση έκανε, αν μη τι άλλο, αυτό που οφείλει και έχει υποσχεθεί να κάνει.