Η κυρία Παγώνα είναι συνταξιούχος οδοντίατρος και υποψηφία δημοτική σύμβουλος σε έναν μεγάλο δήμο της Αττικής. Φυσικά δεν τη γνωρίζω προσωπικά, διαβάζω όμως στο βιογραφικό της ότι τελείωσε την Ιατρική, δούλεψε οδοντίατρος για τριάντα χρόνια, έκανε δύο παιδιά, είναι ζωόφιλη και θέλει να προσφέρει στα κοινά με όλες της τις δυνάμεις! Δεν μας λέει όμως τι μπορεί να προσφέρει. Το ίδιο και ο κύριος Περικλής. Απόστρατος συνταγματάρχης που υπηρέτησε για τριάντα χρόνια την πατρίδα, και τώρα θέλει, λέει, να θέσει τις δυνάμεις και τις γνώσεις του στο κοινό καλό. Και μας προτρέπει να τον σταυρώσουμε.
Διερωτώμαι λοιπόν τι έχουν να προσφέρουν αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι, εκτός από φιλοδοξίες, δεν φαίνεται να διαθέτουν κάποια σημαντική πείρα ή γνώση, πέραν του μέσου όρου της πλειονότητος των συμπολιτών τους. Το γραμματοκιβώτιό μου γεμίζει κάθε μέρα από ακριβά και πολυτελή πολύχρωμα διαφημιστικά φυλλάδια υποψηφίων οι οποίοι δεν έχουν τίποτα το αξιοσημείωτο να επιδείξουν, φλέγονται όμως από φιλοδοξία και μας υπόσχονται ένα καλλίτερο αύριο, εφόσον τους εμπιστευθούμε τις τύχες μας.
Μεγάλη πόρνη η εξουσία. Και πολύ γλυκιά! Γι’ αυτό άλλωστε όλοι προσπαθούν να τη γευθούν. Και δεν αναφέρομαι μόνο στις θέσεις με σημαντική εξουσία οι οποίες πράγματι επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας και την κατάστασή μας. Για παράδειγμα ένας υπουργός με την άσκηση της εξουσίας που διαθέτει, επηρεάζει και καθορίζει το μέλλον μας. Ένας στρατηγός ή ένας γενικός διευθυντής με τις αποφάσεις του, μπορεί να διαμορφώσει τη ζωή των υφισταμένων του.
Γι’ αυτόν τον λόγο άλλωστε η εξουσία λειτουργεί ως ένα ισχυρό αφροδισιακό στον ψυχισμό μας και όλοι, ή σχεδόν, όλοι την επιζητούν. Αυτό όμως που μου φαίνεται ακατανόητο είναι ότι ένας τεράστιος αριθμός συμπολιτών μας, όπως αυτοί οι δύο που προανέφερα, κυνηγούν θέσεις που φαινομενικά διαθέτουν μία δόση εξουσίας, ενώ είναι θέσεις μάλλον ασήμαντες, χωρίς καμία ουσιαστική δύναμη ή επιρροή στη διαμόρφωση των εξελίξεων. Απλώς είναι, προφανώς, θέσεις που χαϊδεύουν τη ματαιοδοξία και την κενότητα των επιδόξων «παραγόντων», οι οποίοι φιλοδοξούν να παίξουν κάποιον ρόλο στη ζωή μας.
Αφορμή γι’ αυτές τις σκέψεις απετέλεσαν οι επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Έριξα μία ματιά σε 3-4 μεγάλους δήμους της Αττικής. Είναι πραγματικά απίστευτος ο αριθμός των δημοτικών παρατάξεων που κατεβαίνουν σε κάθε Δήμο διεκδικώντας την ψήφο μας. Εγώ τουλάχιστον έχασα τον λογαριασμό. Αλλά αυτό που είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ο αριθμός των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων. Αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του ότι σε κάθε συνδυασμό συμμετέχουν γύρω στους 50 υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, τότε διαπιστώνει ότι υπάρχει μία υπερπληθώρα φιλοδοξούντων να γευθούν την εξουσία, έστω και αν η συγκεκριμένη εξουσία του δημοτικού συμβούλου διαθέτει ελάχιστη δύναμη και μηδενική δυνατότητα επιρροής στα τεκταινόμενα.
Αλλά η υποψηφιότητα δημοτικού συμβούλου συνεπάγεται και έξοδα τα οποία φαίνεται ότι οι φιλόδοξοι υποψήφιοι αγόγγυστα αναλαμβάνουν στον βωμό της ματαιοδοξίας τους. Σκέπτομαι ότι για να θέλει κανείς να πολιτευθεί και να φιλοδοξεί να προσφέρει στα κοινά, πρέπει να διαθέτει, πέραν των γενικών, και εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρίες τις οποίες φιλοδοξεί να εισφέρει στη διαχείριση των σχετικών θεμάτων. Άρα πρέπει να έχει διαγράψει μία πορεία στη ζωή του η οποία θα τον αναβιβάζει πάνω από τον συνήθη μέσο όρο της πλειονότητος των συμπολιτών του. Ένα απλό πτυχίο Ανωτάτης Σχολής και μία συνήθης επαγγελματική καριέρα, χωρίς τίποτα το σημαντικό ή ιδιαίτερο, δεν αποτελούν εχέγγυα για τη δυνατότητα μίας αξιόλογης προσφοράς. Όσοι φιλοδοξούν να διοικήσουν πρέπει, κατά τεκμήριον, να έχουν κάνει κάτι στη ζωή τους, που θα τους ξεχωρίζει πάνω από τον συνήθη μέσο όρο. Και αυτό το κάτι παραπάνω είναι που τους διαφοροποιεί και μπορεί να τεκμηριώσει τη φιλοδοξία τους για συμμετοχή στη διαχείριση των κοινών. Άλλως κομίζουν γλαύκα εις Αθήνας, ενώ η Αθήνα χρειάζεται κάτι παραπάνω από τις συνήθεις γλαύκες.
Έχεις, κύριε, να μου πεις ή να μου δείξεις κάτι το σημαντικό που δεν το γνωρίζω και θα με ωφελήσει; Να σε ψηφίσω! Δεν έχεις; Άσε τα κοινά για κάποιον που έχει. Και εσύ προπονήσου στο τάβλι ή την μπιρίμπα, ώστε να ικανοποιήσεις εκεί τη ματαιοδοξία σου και όχι στην πλάτη την δικιά μου.
Αλλά αυτά προϋποθέτουν ένα επίπεδο αυτογνωσίας και αυτοκριτικής σαφώς υψηλότερο από τη ματαιοδοξία και τον ναρκισσισμό των διαφόρων ανιαρών πλην φιλοδόξων υποψηφίων σωτήρων, που μας βομβαρδίζουν με την ασημαντότητά τους ενόψει των εκλογών. Άλλωστε, όπως είχε πει και ο περίφημος Όσκαρ Ουάιλντ, για κάποιον που αντιπαθούσε: «Είναι τόσο ασήμαντος ώστε προκαλεί εντύπωση».