Το υψηλό ποσοστό των πολιτών (59%) το οποίο, σύμφωνα με πρόσφατες σφυγμομετρήσεις, με τελευταία εκείνη της ΜRΒ, θεωρεί πιθανό ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία, σε συνδυασμό με την ακόμη πιο απαισιόδοξη πεποίθηση που αποτυπώνεται στο εύρημα ότι 7 στους 10 Ελληνες εκτιμούν ότι τα πράγματα στην εξωτερική πολιτική θα χειροτερεύσουν, δεν πέρασε απαρατήρητο από το Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο το τελευταίο διάστημα ήταν, εκ των πραγμάτων, προσανατολισμένο κυρίως στην προσπάθεια να αποκρούσει την κλιμακούμενη προκλητικότητα της Αγκυρας.
Συνεργάτες του πρωθυπουργού επισημαίνουν ότι οι εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά επισκιάζουν πολλές από τις σημαντικές πρωτοβουλίες που είτε έχει αναλάβει η κυβέρνηση (μειώσεις φόρων με τον καινούριο Προϋπολογισμό, περιορισμός στη δράση των «μπαχαλάκηδων», τέλος στις ουρές ντροπής στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ για τις ευπαθείς ομάδες και πάσχοντες από σοβαρά νοσήματα, νόμος για την ψήφο των αποδήμων έπειτα από εκκρεμότητα 45 ετών κ.ά.), είτε περιμένουν σειρά για να ληφθούν το αμέσως προσεχές διάστημα.
Παρά ταύτα, σημειώνουν -«με ικανοποίηση», όπως λένε- ότι στα μάτια της κοινής γνώμης «ενισχύεται η εικόνα τόσο του πρωθυπουργού όσο και της κυβέρνησης». Και αυτό διότι στη διάρκεια του πενταμήνου που παρήλθε από τις εκλογές του Ιουλίου «διευρύνθηκαν το προβάδισμα του Κυριάκου Μητσοτάκη και η υπεροχή της κυβερνητικής παράταξης». Ενώ την ίδια ώρα «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μόνο κόμμα της αντιπολίτευσης που εμφανίζει κάμψη της απήχησής του στην κοινωνία», συγκριτικά με την τελευταία εκλογική αναμέτρηση.
Υπό αυτές τις συνθήκες και παράλληλα με τις συντονισμένες κινήσεις για τη διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας και την εκπομπή προς κάθε κατεύθυνση μηνυμάτων για την «ψύχραιμη αποφασιστικότητα», η οποία χαρακτηρίζει τους χειρισμούς που γίνονται σε όλα τα επίπεδα, κυβερνητικοί επιτελείς επιμένουν ότι «στις προτεραιότητες του πρωθυπουργού εξακολουθούν να έχουν περίοπτη θέση τα ζητήματα της καθημερινότητας των πολιτών».
Η κατεύθυνση αυτή αναμένεται να υπογραμμιστεί και στην επικείμενη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου που προγραμματίζεται για πριν τα Χριστούγεννα και αμέσως μετά την ψήφιση του Προϋπολογισμού από τη Βουλή, η συζήτηση επί του οποίου έχει ξεκινήσει από το απόγευμα του Σαββάτου και προβλέπεται να ολοκληρωθεί σήμερα τα μεσάνυχτα.
Με πρόταση Καμίνη οι πορείες
Στο τραπέζι του Υπουργικού Συμβουλίου, μαζί με την επισκόπηση του πρώτου πενταμήνου διακυβέρνησης, αναμένεται να τεθούν και οι επόμενες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης που σχεδιάζονται για το πρώτο δίμηνο του νέου χρόνου. Οι σημαντικότερες εξ αυτών, όπως πληροφορείται το «ΘΕΜΑ», είναι:
1. Η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις πορείες και τις διαδηλώσεις στο κέντρο της πρωτεύουσας. Μέχρι το τέλος της εβδομάδας αναμένεται να δοθεί για διαβούλευση το σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο, κατά πληροφορίες, βασίζεται σε πρόταση που είχε συντάξει το 2012 ο τότε δήμαρχος Αθηναίων και νυν βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Καμίνης. Στην πρόταση, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι ο διοργανωτής της δημόσιας συνάθροισης ενημερώνει την αρμόδια αστυνομική αρχή για τον συγκεκριμένο τόπο, χρόνο και την ακριβή διαδρομή που θα ακολουθηθεί τουλάχιστον 24 ώρες πριν από την πραγματοποίησή της. Καθώς επίσης και ότι διαδηλώσεις λίγων ατόμων μπορούν να περιοριστούν, για παράδειγμα στο πεζοδρόμιο, ώστε να μη διαταράσσεται η λειτουργία της πόλης.
2. Το νέο ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό σύστημα που θα καταργήσει τον νόμο Κατρούγκαλου. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, το σχετικό νομοσχέδιο που ετοιμάζει ο κ. Γιάννης Βρούτσης θα δημοσιοποιηθεί εντός του Ιανουαρίου με στόχο να περάσει από τη Βουλή τον Φεβρουάριο. Η ψήφισή του εκτιμάται ότι θα δώσει ανάσα στους ασφαλισμένους και μελλοντικούς συνταξιούχους, απαλλάσσοντάς τους από τις υπερβολικές και άσκοπες επιβαρύνσεις που έχουν τώρα λόγω της σύνδεσης των εισφορών με το εισόδημα.
3. Οι σαρωτικές αλλαγές στον χώρο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, όπως προβλέπεται στο προεκλογικό πρόγραμμα της Ν.Δ. Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως έχει δώσει προς διαβούλευση νομοσχέδιο που προβλέπει αυστηρή αξιολόγηση των πανεπιστημίων και σύνδεσή τους με τη χρηματοδότηση. Με το νέο θεσμικό πλαίσιο αναμένεται να ενισχυθούν πρωτοβουλίες όπως η απελευθέρωση των προγραμμάτων σπουδών και η ίδρυση ξενόγλωσσων τμημάτων, που θα οδηγήσουν στην προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό.
4. Σημαντικές παρεμβάσεις για την αναβάθμιση των υπηρεσιών Υγείας. Με έμφαση στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, ο υπουργός Βασίλης Κικίλιας και οι συνεργάτες του σχεδιάζουν μεταρρυθμίσεις με στόχο να απαλλαγούν τα νοσοκομεία από το απαράδεκτο φαινόμενο με τα ράντζα.
Τα οφέλη του «Ηρακλή»
Στην κυβέρνηση επενδύουν και στην εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής» για τα κόκκινα δάνεια, το οποίο ψηφίστηκε την περασμένη Πέμπτη από τη Βουλή. Θεωρούν ότι πολύ σύντομα θα προκύψουν σημαντικά οφέλη που θα επιδράσουν συνολικά στην ελληνική οικονομία. Αρμόδια στελέχη υποστηρίζουν ότι με τον «Ηρακλή» η κυβέρνηση υλοποιεί την προεκλογική της δέσμευση να μειώσει το μεγάλο ύψος των κόκκινων δανείων, το οποίο αποτελεί μια μακροχρόνια παθογένεια του τραπεζικού συστήματος. Ερχεται να απαλλάξει τους τραπεζικούς ισολογισμούς από κόκκινα δάνεια ύψους περίπου 30 δισ. ευρώ, δηλαδή από το 40% των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Κατ’ αυτό τον τρόπο, λένε, θα ενισχυθούν οι προοπτικές ανάπτυξης, θα βελτιωθεί η παροχή τραπεζικών δανείων στις επιχειρήσεις, η πλειονότητα των οποίων ανήκει στην κατηγορία των μικρομεσαίων, και συνεπώς θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Πρόκειται, επίσης, για ένα φιλικό σχέδιο στον επενδυτή που χτυπάει τους μεγάλους κακοπληρωτές διότι υποχρεώνει τις τράπεζες να κυνηγήσουν εκείνους που συστηματικά αθετούν τις υποχρεώσεις τους. Και αυτό θα συμβεί χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν οι φορολογούμενοι ούτε ένα ευρώ. Αντιθέτως, θα υπάρξει όφελος από τις προμήθειες τις οποίες θα εισπράξει το Δημόσιο για την παροχή εγγυήσεων. Αυτές θα ανέλθουν περίπου σε 200 εκατ. ευρώ ετησίως.
12+1 δεσμεύσεις
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου υπογραμμίζουν ότι, εκτός από το σχέδιο «Ηρακλής», η κυβέρνηση έχει υλοποιήσει το τελευταίο πεντάμηνο αρκετές ακόμη προγραμματικές της δεσμεύσεις, όπως:
■ Μόνιμη μείωση του ΕΝΦΙΑ.
■ Βελτίωση του πλαισίου ρυθμίσεων οφειλών των πολιτών προς την Εφορία.
■ Απλοποίηση των διαδικασιών για την προστασία της πρώτης κατοικίας και παράταση του υφιστάμενου πλαισίου κατά τέσσερις μήνες.
■ Κατάργηση των κεφαλαιακών περιορισμών που είχαν επιβληθεί το 2015.
■ Πρόοδος σε εμβληματικά επενδυτικά έργα που είχαν τελματώσει.
■ Προώθηση αποκρατικοποιήσεων που επί μακρόν σέρνονταν.
■ Ολοκλήρωση της αποπληρωμής του ακριβού τμήματος των δανείων του ΔΝΤ.
■ Νομοθέτηση νέου πλαισίου για την αγορά τυχερών παιγνίων μέσω Διαδικτύου.
■ Προκαταβολή διευρυμένου επιδόματος θέρμανσης.
■ Καταβολή ενίσχυσης σε περισσότερους από 950.000 οικονομικά αδύναμους, με διεύρυνση του αριθμού των δικαιούχων ώστε να περιληφθούν όλοι όσοι θεωρούνται ΑΜΕΑ.
■ Ψήφιση φιλοαναπτυξιακού φορολογικού νομοσχεδίου.
■ Κάλυψη του δημοσιονομικού κενού που προβλεπόταν για το 2019 και το 2020.
■ Επιτυχής ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας, παρά τις μεγάλες υστερήσεις που είχαν καταγραφεί από τους θεσμούς κατά τη θητεία της προηγούμενης κυβέρνησης.
Λαγκάρντ και πλεονάσματα
Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν βαρύνουσας σημασίας τις θετικές επισημάνσεις κορυφαίων παραγόντων της διεθνούς οικονομίας για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην Ελλάδα μετά τις εκλογές και την αλλαγή της διεθνούς εικόνας της χώρας.
Στέκονται ιδιαίτερα στα όσα δήλωσε η νέα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, με την οποία συναντήθηκε το απόγευμα της Τρίτης στη Φρανκφούρτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η κυρία Λαγκάρντ ανέφερε ότι γνωρίζει πολύ καλά τις εξελίξεις στην Ελλάδα από την προηγούμενη θητεία της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και είναι εντυπωσιασμένη από την πρόοδο που έχει σημειώσει τόσο στη δημοσιονομική της θέση όσο και στο μέτωπο της ανάπτυξης.
Ο πρωθυπουργός προϊδέασε για τα θέματα που έθεσε στην πρόεδρο της ΕΚΤ με την τοποθέτηση που έκανε την περασμένη Παρασκευή στο Συμβούλιο Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση για το ζήτημα της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωζώνης, επεσήμανε ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που βρίσκεται ακόμη σε διαδικασία ενισχυμένης επιτήρησης.
Οπως εξήγησε ο κ. Μητσοτάκης στους συνδαιτυμόνες του, στόχος της κυβέρνησης είναι να ξεφύγει το συντομότερο δυνατόν από αυτή τη διαδικασία προκειμένου να ανέβει επενδυτική βαθμίδα η ελληνική οικονομία και να καταφέρει, έτσι, να αποκτήσει πρόσβαση στο φθηνό χρήμα που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ταυτόχρονα, ο πρωθυπουργός έθεσε στους Ευρωπαίους ηγέτες -όπως και στη συνάντηση με την κυρία Λαγκάρντ- το ζήτημα των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, της τάξεως του 3,5%, που είναι υποχρεωμένη να επιτυγχάνει η Ελλάδα στο πλαίσιο της πολύ αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας που της επιβλήθηκε.
Πεποίθηση του πρωθυπουργού είναι ότι οι προβλέψεις αυτές «έχουν ουσιαστικά ξεπεραστεί από τις ίδιες τις εξελίξεις» και «το έδαφος είναι απολύτως ώριμο» για να τεθεί μέσα στο α’ εξάμηνο του 2020 το ζήτημα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων ώστε να αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Προϋπολογισμό του 2021 «με έμπρακτα αποτελέσματα για τους Ελληνες πολίτες».
Παυλόπουλος
Με δεδομένες τις πυκνές εξελίξεις τόσο στο διεθνές όσο και στο εσωτερικό πεδίο, πληροφορίες από το κυβερνητικό επιτελείο αναφέρουν ότι «η ανακοίνωση του ονόματος που θα προτείνει ο πρωθυπουργός για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας θα γίνει πιθανότατα τον καινούριο χρόνο».
Πηγές που έχουν γνώση των προθέσεων του κ. Μητσοτάκη προσδιορίζουν την ανακοίνωση για μετά την επιστροφή του πρωθυπουργού από τις ΗΠΑ. Εκεί θα βρεθεί το τριήμερο 6-8 Ιανουαρίου με σκοπό να συναντηθεί στις 7 του μήνα στον Λευκό Οίκο με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Ετσι κι αλλιώς, εξηγούν, η θητεία του νυν Προέδρου Προκόπη Παυλόπουλου λήγει στις 13 Μαρτίου και η διαδικασία διαδοχής του θα ξεκινήσει, υπό κανονικές συνθήκες, έναν μήνα νωρίτερα, όπως προβλέπεται στο Σύνταγμα.
Οι ίδιες πηγές, πάντως, δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσουν αν ο κ. Μητσοτάκης έχει καταλήξει στην πρότασή του, ή, όπως έχει πει, «θα αποφασίσω στο βουνό», όπου θα βρεθεί για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές του. Αποφεύγουν, επίσης, να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο για τα ευρήματα της δημοσκόπησης της MRB, σύμφωνα με τα οποία το 44,8% των πολιτών θέλει να ανανεωθεί η θητεία του κ. Παυλόπουλου, στο πρόσωπο του οποίου οι θετικές κρίσεις φτάνουν στο 57,2%. Δεν σχολιάζουν, τέλος, ότι μεταξύ του 41,1% των ερωτηθέντων που δηλώνουν ότι θέλουν να εκλεγεί νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η πλειονότητα επιθυμεί να εκλεγούν ένας από τους πρώην πρωθυπουργούς και προέδρους της Ν.Δ.: Κώστας Καραμανλής (26%) και Αντώνης Σαμαράς (11,2%).