Το κλειδί της υπόθεσης βρίσκεται στην εξαιρετικά στρεβλή αντιμετώπιση του πολίτη και των επιχειρήσεων από το κράτος.
Φυσικά και νομικά πρόσωπα θεωρούνται από το κράτος «ένοχοι» και καλούνται διαρκώς να αποδείξουν την «αθωότητά» τους. Το Ελληνικό Δημόσιο δεν είναι αρωγός, αλλά αντίπαλος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του πολίτη. Ο τελευταίος καταταλαιπωρείται χωρίς απολύτως κανέναν λόγο για να εκτελέσει την οποιαδήποτε συναλλαγή με το Δημόσιο. Η επαφή και μόνο με τις δημόσιες υπηρεσίες προκαλεί σε όλους εκνευρισμό, απογοήτευση και άλλα συναισθήματα που φτάνουν στην αηδία για τον παραλογισμό που επικρατεί από την πολυνομία, την κακονομία και το χάος που έχουν δημιουργήσει οι υπουργικές αποφάσεις, οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι και οι αντιφατικοί και παράλογοι νόμοι.
Ολα αυτά καλείται να αντιμετωπίσει σε αυτή την κυβέρνηση μια ομάδα ανθρώπων της οποίας ηγείται ο υπουργός Επικρατείας, καθηγητής Γιώργος Γεραπετρίτης, και εκτελεστικός αρμόδιος είναι ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης. Και οι δύο έχουν την απεριόριστη υποστήριξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και έχουν ξεκινήσει τους σχεδιασμούς τους. Δεν είναι εύκολη η δουλειά, χρειάζεται ίσως πολλά χρόνια για να ολοκληρωθεί και υπάρχουν σθεναρές αντιστάσεις από τους συνδικαλιστές του Δημοσίου. Το παλεύουν μεν, αλλά δυσκολεύονται πολύ. Ο λόγος που δυσκολεύονται είναι ότι μπερδεύονται και οι ίδιοι στο απόλυτο χάος που αντιμετωπίζουν. Η λύση για να προχωρήσει η δουλειά τους είναι να στρέψουν την προσοχή τους στα μικρά καθημερινά που αντιμετωπίζει ο πολίτης και να ξεκινήσουν να τα λύνουν ένα-ένα. Η βασική γραμμή για την επίλυση αυτών των προβλημάτων και για την κατάργηση της πλεονάζουσας γραφειοκρατίας είναι να καταργήσουν αντί να αλλάξουν τις διαδικασίες.
Τι να καταργήσουν; Την υποχρέωση του πολίτη να αποδείξει οτιδήποτε. Kάθε Ελληνας έχει μια ταυτότητα και έναν ΑΜΚΑ. Στόχος, λοιπόν, είναι με αυτή την ταυτότητα και με αυτό τον ΑΜΚΑ να μπορεί να κάνει όλες τις δουλειές του με το Δημόσιο χωρίς να χρειάζεται να προσκομίσει οτιδήποτε. Δηλαδή να μη χρειάζεται να πάει σε πληθώρα υπηρεσιών του Δημοσίου και να πάρει πλήθος βεβαιώσεων, έχοντας υποβάλει πρώτα πλήθος αιτήσεων ώστε όλα αυτά μαζί, και αφότου ταλαιπωρηθεί ώρες και ημέρες, να τα υποβάλει στην τελική υπηρεσία με την οποία θέλει να εκτελέσει τη συναλλαγή του.
Και είναι πράγματι άχρηστη αυτή η διαδικασία διότι οι υπηρεσίες του Δημοσίου είναι συνδεμένες ηλεκτρονικά και κάθε υπηρεσία μπορεί να δει μέσω συστήματος όλη την εικόνα κάθε πολίτη. Συνεπώς, γιατί πρέπει ο πολίτης να τρέχει από υπηρεσία σε υπηρεσία για να προσκομίσει έγγραφα τα οποία ούτως ή άλλως αυτός που τα παραλαμβάνει τα έχει ήδη μπροστά του στην οθόνη του κομπιούτερ του; Κάποτε αυτή η διαδικασία ήταν αναγκαία. Οταν όλα ήταν σε χαρτιά και φακέλους και τότε πράγματι η μία υπηρεσία δεν ήξερε τη σχέση του πολίτη με την άλλη, οπότε δικαίως του ζήταγε να φέρει διάφορα αποδεικτικά. Τώρα δεν χρειάζεται πια. Ωστόσο οι διαδικασίες παραμένουν και η ταλαιπωρία του πολίτη συνεχίζεται χωρίς λόγο.
Και γι’ αυτό πρέπει να καταργήσουν αντί να αλλάξουν. Ας γράψουν, λοιπόν, σε μια λευκή σελίδα ως πρώτη πρόταση: «Καταργείται η υποχρέωση του πολίτη να προσκομίσει…» και ας αρχίσουν να συμπληρώνουν.
Θα βρουν χιλιάδες περιπτώσεις, θα απλουστεύσουν χιλιάδες διαδικασίες, θα κάνουν τη ζωή πολιτών, επιχειρήσεων και δημοσίων υπαλλήλων πολύ πιο εύκολες, θα αυξήσουν την παραγωγικότητα του δημόσιου τομέα και θα γλιτώσουν και στον ιδιωτικό τομέα εκατομμύρια χαμένες εργατοώρες. Παράλληλα θα περιορίσουν σημαντικά το κόστος και από τα χαρτιά που τυπώνουν και από τις υπερωρίες που πληρώνουν και από τις άχρηστες αρχειοθετήσεις και από χίλιους δυο άλλους παράγοντες που κοστίζουν χωρίς λόγο. Και φυσικά, αφού το κάνουν αυτό ας ασχοληθούν και με τους μεγαλεπήβολους σχεδιασμούς τους.
Η λέξη «κατάργηση» είναι το κλειδί για την πάταξη της γραφειοκρατίας, όχι η «αλλαγή» μιας πολύπλοκης διαδικασίας με μια άλλη έστω και απλούστερη. Και θα φέρω και ένα παράδειγμα που σε πολλούς μπορεί να ακουστεί ακραίο ή εξωφρενικό – υπάρχουν πολλά τέτοια. Το δίπλωμα οδήγησης. Με το που παίρνει κάποιος δίπλωμα οδήγησης καταχωρείται στα κομπιούτερ του υπουργείου Μεταφορών και της Τροχαίας. Συνεπώς, η Τροχαία ξέρει αν ο οδηγός έχει δίπλωμα ή όχι.
Ας πούμε, λοιπόν, ότι ένα περιπολικό σταματάει κάποιον οδηγό για έλεγχο και του ζητάει το δίπλωμα και την άδεια κυκλοφορίας. Με το που τα δίνει ο οδηγός ο αστυνομικός πηγαίνει στο περιπολικό και κάνει έλεγχο αν ισχύουν, αν χρωστάει, αν έχει παραβάσεις κ.λπ. Αρα βλέπει την εικόνα του οδηγού και του οχήματος ηλεκτρονικά στο σύστημα της υπηρεσίας του. Γιατί, λοιπόν, χρειάζεται ο πολίτης να έχει μαζί του το δίπλωμα οδήγησης, αφού μόνο με την επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας μπορεί να γίνει από τον αστυνομικό ο ίδιος ακριβώς έλεγχος ο οποίος γίνεται ούτως ή άλλως; Και γιατί αν δεν έχει μαζί του το δίπλωμα ο οδηγός επιβαρύνεται με πρόστιμο, αφού ο αστυνομικός που τον ελέγχει διαπιστώνει ότι ο οδηγός αυτός πράγματι διαθέτει δίπλωμα;
Πραγματικά δεν μπορώ να φανταστώ την απάντηση και θα ήθελα να την ακούσω από κάποιον αρμόδιο. Μοιάζει εξωφρενική η άποψη ότι δεν χρειάζεται να έχεις κανένα έγγραφο μαζί σου πλην της αστυνομικής ταυτότητας για την εξακρίβωση των στοιχείων σου. Αλλά δεν είναι. Είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων και η απλούστευση της ζωής που προσφέρει η τεχνολογία. Ας την εκμεταλλευτούμε εμείς για να καλυτερεύσει η καθημερινότητά μας, αλλά και η κυβέρνηση για να έχει τεράστιο πολιτικό όφελος.