Όχι ο άνθρωπος, ο μοναδικός εκείνος τύπος, που αρνείται να σηκώσει το χέρι του, όπως κάνουν όλοι οι άλλοι παραταγμένοι σε αυστηρές σειρές, υπνωτισμένοι από το σοβινιστικό παραλήρημα και την εθνικιστική μέθη, ή όσοι διαφοροποιούνται από τις ακραίες φωνές και επισημαίνουν τους κινδύνους για τη χώρα και το λαό. Αλλά εκείνο το κύμα που εκμεταλλεύεται το εθνικό αίσθημα, την αγάπη για την πατρίδα και πλειοδοτεί σε πατριωτισμό και δυστυχώς όχι τόσο σπάνια, όπως έχει αποδειχθεί, οδηγεί σε αδιέξοδα ή και εθνικές καταστροφές. Εκείνο το κύμα, που διολισθαίνει ακόμη και στο σύνδρομο της «μεγάλης ιδέας» – αγαπημένη κρυφή σκέψη πολλών σε τέτοιες περιόδους.
Και δυστυχώς είχαμε τέτοια κρούσματα, ας τα πούμε ήπια, «υπερβολής» αυτές τις μέρες. Και κρούσματα υποκρισίας. Για παράδειγμα όταν ο εχθρός είναι ο Ερντογάν, κάνουμε μέτωπο παντού ενάντια στον Ερντογάν. Δεν τον στηρίζουμε στο ΝΑΤΟ για τη Συρία, ούτε τον λουφάρουμε στην Ευρώπη. Δεν σφυρίζουμε αδιάφορα στο ενδεχόμενο να ζητήσουμε από την Ευρώπη την καταδίκη του και την επιβολή κυρώσεων ή την οικονομική του ασφυξία. Και, εντάξει η πολιτική αποτροπής, αλλά έχει κι αυτή ένα όριο και τεράστιο κόστος. Ποιος θα το σηκώσει μακροπρόθεσμα; Εκτός κι αν μας αρέσει να είμαστε οι μπόντιγκαρντ αυτού του ανεκδιήγητου Κουρτς που δεν θέλει να δει πρόσφυγα στην Αυστρία και μας δουλεύει κατάμουτρα, επειδή προσφερόμαστε να του κάνουμε το χατίρι.
Όταν λέμε δε, ότι το πρόβλημα είναι η κίνηση Ερντογάν και εχθρός μας δεν είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, δεν τους αντιμετωπίζουμε όπως αντιμετωπίζουμε όσους πέφτουν στα χέρια μας.
Από την άλλη τώρα, δεν ξέρω και δεν έχει και ιδιαίτερη σημασία εδώ που τα λέμε γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είπε τόσο ξεκάθαρα από την πρώτη στιγμή ότι έπρεπε να αποκρουστεί αυτή η κίνηση του Ερντογάν. Δεν κατάλαβε ότι επρόκειτο για κίνηση Ερντογάν ουσιαστικά και νόμιζε ότι το δίλημμα ήταν ανθρωπιστικό;
Δεν έχει αντανακλαστικά τώρα στην αντιπολίτευση; Σκέφτηκε με μία κάποια πολιτική ιδιοτέλεια και ήθελε να αφήσει να δει πώς θα κυλήσουν τα πράγματα; Θεώρησε ότι ήταν αρκετό να πει ότι η φύλαξη των συνόρων είναι αυτονόητη – παρότι σε ακραίες περιπτώσεις, όπως η συγκεκριμένη, τίποτα δεν είναι αυτονόητο; Όλα αυτά μαζί; Πιθανόν. Όπως είναι και λάθος να μπερδεύει κανείς τον ανθρωπισμό με τα πραγματικά γεγονότα και τη ρεαλιστική διαχείριση μίας κατάστασης. Εδώ δεν είχαμε ένα νέο προσφυγικό ή μεταναστευτικό ρεύμα, αλλά μία οργανωμένη επιχείρηση του Ερντογάν, που επιστράτευσε παραστρατιωτικές μεθόδους και δυνάμεις – ενίοτε και κανονικές στρατιωτικές. Μόνο αφελείς για να μην πω κάτι άλλο δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει πραγματικά. Μόνο τούτο: Οι πολιτικές ανθρωπισμού, φιλοξενίας και ενσωμάτωσης δεν γίνονται στο κενό και όπως το έχουμε στο μυαλό μας, αλλά στη βάση πολιτικού και κοινωνικού σχεδίου. Και φυσικά η ιδεαλιστική προσέγγιση περί του περιττού των συνόρων είναι εντελώς άσχετη με την πραγματική πολιτική (και ζωή).
Σε κάθε περίπτωση οι πολίτες δεν έμειναν ικανοποιημένοι από τον τρόπο που αντέδρασε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το δείχνουν στα γκάλοπ. Αλλά από αυτό το σημείο έως εκείνο, που κάποιοι από το κυβερνητικό στρατόπεδο μοιράζουν πατριωτόχαρτα – ή πατριωτόχορτο, όπως θέλετε πάρτε το – έχει μεγάλη, πολύ μεγάλη απόσταση.
Ειδικά όταν εσύ έχεις δηλώσει στο παρελθόν ότι πιστεύεις όσα λέει ο Ερντογάν για τους 8 διωκόμενους για το πραξικόπημα του 16 και όχι αυτά που λέει ο Έλληνας πρωθυπουργός για την υπόθεση. Ή πηγαίνεις στη φιέστα του Ερντογάν τον Ιούλιο του 18, στην οποία η ελληνική κυβέρνηση είχε επιλέξει να απουσιάσει λόγω της κράτησης των Μητρετώδη και Κούκλατζη στις τουρκικές φυλακές. Και πολλά άλλα, που θα μπορούσαν, με τη λογική αυτών που μιλούν εύκολα για εθνική μειοδοσία του ΣΥΡΙΖΑ, να χαρακτηριστούν ως και… «προδοτικά».
Αλλά είπαμε, ο πατριωτισμός είναι το καταφύγιο των απατεώνων, σύμφωνα με τον Σάμιουελ Τζόνσον.