Υπάρχει μια αυτονόητη σχεδόν αντίφαση να γιορτάζει η Volkswagen τον μισό αιώνα απίστευτης ζωής και αμέτρητων πωλήσεων ενός μοντέλου, το οποίο αν τα τελευταία χρόνια δεν είχε σχεδόν σκανδαλωδώς παραμελήσει, πιθανότατα σήμερα δεν θα βρισκόταν στην πιο δύσκολη θέση τουλάχιστον από το Dieselgate, το 2015.

Το VW Golf γιορτάζει 50 χρόνια ζωής και αυτά τα γενέθλια μοιάζουν να είναι ένα σκληρό μάθημα για την εταιρεία που το γέννησε, που το ανέθρεψε και που κάποια στιγμή σχεδόν ξέχασε την αξία του και τώρα προσφεύγει σε αυτό.

Οχι μόνο ως καθαυτό μοντέλο, αλλά στις αξίες που πρεσβεύει, στη φιλοσοφία πάνω στην οποία είναι χτισμένη η φήμη και η αντικειμενική επιτυχία του. Το Golf είναι ο μαγικός καθρέφτης που είπε επιτέλους στην VW ότι δεν είναι η πιο όμορφη του κόσμου και ότι για να ξαναγίνει θα πρέπει να πάψει να κάνει τέτοιες ερωτήσεις – ή ακόμα χειρότερα, να δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα που κανείς δεν έθεσε.

Τι είναι το Golf; Είναι το παιδί του λαού που πέτυχε με την αξία του. Είναι ο σκληρά εργαζόμενος που γίνεται όλο και καλύτερος στη δουλειά του. Είναι ο επιστήμονας που δεν κοιτάζει μόνο τα λεφτά αλλά θέλει να δώσει πίσω στην κοινωνία κάτι από το έργο του. Κοντολογίς, είναι ένα σύμβολο της κοινωνικής κινητικότητας, του διαμοιρασμού των γνώσεων, της διαρκούς προόδου που διαχέεται και τα αποτελέσματα της οποίας δεν μοιράζονται μόνο οι λίγοι.

Το Golf είναι, Θεέ συχώρα με, το ανθρώπινο πρόσωπο του καπιταλισμού. Το αυτοκίνητο που επί της ουσίας δεν διαπρέπει πουθενά αλλά αποτελεί το υπόδειγμα του χρυσού μέσου όρου.

Αυτό το αυτοκίνητο έχει στα χέρια της η Volkswagen και τα τελευταία χρόνια είχε εσκεμμένα παραμελήσει, σαν μια λαμαρινένια σταχτοπούτα, σε μια υψιπετή προσπάθεια ραγδαίου εξηλεκτρισμού. Εβαζε στην άκρη την παραγωγή του Golf για να δώσει προτεραιότητα στα ID. Σαν βιομηχανική Αντουανέτα του 21ου αιώνα που αναφωνεί: «Δεν έχουνε ψωμί; Ας φάνε παντεσπάνι!».

Και κοίτα τώρα σύμπτωση να συμπίπτουν τα 50ά γενέθλια του μακράν πιο εμπορικού μοντέλου της, ενός αυτοκινήτου που αν το καλοσκεφτείς άλλαξε την πορεία του σύγχρονου αυτοκινήτου (ξέρω, το Fiat 127 ήταν το ευφυές πρότυπο, αλλά το Golf ουσιαστικά ήταν αυτό που πυροδότησε τον εκδημοκρατισμό της αυτοκίνησης), με την παραδοχή της διοίκησης ότι τα εργοστάσιά της υπολειτουργούν στη Γερμανία, ότι το κόστος κατασκευής είναι τεράστιο και ότι η ηλεκτροκίνηση ουσιαστικά φωνάζει «αν αργήσω, φάτε!».

Το τι θα φάνε μέχρι να έρθει (διότι μην έχετε αμφιβολία, θα αργήσει λίγο περισσότερο, αλλά θα έρθει) είναι το θέμα. Και εντάξει, να κλείσουν εργοστάσια και να απολύσουν κόσμο (καθόλου εντάξει, αλλά για την οικονομία της συζήτησης), αλλά κάτι πρέπει να πουλάνε με αξιοπρεπές κέρδος, κάτι πρέπει να φέρνει χρήματα στο ταμείο για να συνεχίζονται ο κύκλος εργασιών, οι επενδύσεις, η έρευνα σε νέες τεχνολογίες.

Και τότε τα μάτια στρέφονται στο Golf, σαν τον παίκτη που είχες αφήσει στον πάγκο αλλά στα δύσκολα ξέρεις ότι θα βάλει το καλάθι της νίκης ή έστω αυτό που θα σε οδηγήσει στην παράταση. Και αυτό το αυτοκίνητο, αυτός ο καλός στρατιώτης Σβέικ, ξαναμπαίνει στο γήπεδο και μόλις τον βλέπεις συνειδητοποιείς ότι (εξακολουθεί να) έχει ό,τι χρειάζεται, ότι είναι επίκαιρο, αλλά συνάμα πολύ πιο λογικό.

Οτι απαντάει σε πραγματικές ερωτήσεις που θέλουν απάντηση σήμερα και όχι σε πέντε ή δέκα χρόνια από τώρα, ότι αυτός είναι ο «κουβαλητής» του σπιτιού. Οτι στα πενήντα του όχι μόνο δεν έχει περάσει στην εφεδρεία, αλλά, εφόσον τουλάχιστον έχουν κάποιο αίσθηση αυτοσυντήρησης εκεί στο Βόλφσμπουργκ, θα αποτελεί για αρκετό χρονικό διάστημα ακόμα την αιχμή του δόρατος.

Υπό αυτή την έννοια τα γενέθλια του Golf μπορούν να γίνουν το εφαλτήριο για μια νέα, πιο ορθολογική Volkswagen, που πληρώνει το γεγονός ότι κάπου στην πορεία έγινε αυτό που ποτέ δεν ήταν το Golf: Υπερφίαλη.