Το 2021 είναι μια χρονιά δύσκολων ισορροπιών. Υπό την προϋπόθεση ότι τα εμβόλια θα αποδειχθούν αποτελεσματικά, μπορούμε να ελπίζουμε πως από τον Ιούνιο θα αρχίσουμε να επιστρέφουμε -σε μεγάλο βαθμό- πιο κοντά στους παλιούς μας ρυθμούς. Η μεγάλη πρόκληση της νέας χρονιάς είναι η αντιμετώπιση και διαχείριση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Με δεδομένο ότι οι συνέπειες στην οικονομία είναι ασύμμετρες η Κυβέρνηση θα κληθεί να λάβει σύνθετες και δύσκολες αποφάσεις.
Αρχικά στο δημοσιονομικό μέτωπο. Η επιδημία είναι ο καταλύτης που άλλαξε τους αυστηρούς κανόνες. Το έλλειμμα δεν μας οδηγεί σε δημοσιονομική προσαρμογή και ταυτόχρονα υπάρχουν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης που προσφέρουν μια χρυσή ευκαιρία να μεταβάλλουμε το οικονομικό μοντέλο. Από την άλλη πλευρά κάποια στιγμή η πανδημία θα ελεγχθεί, στην ΕΕ θα αρχίσει η δημοσιονομική ανασύνταξη και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ελλάδα την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2020, παρουσίασε έλλειμμα 14.911 εκατ. ευρώ στο ταμειακό αποτέλεσμα της κεντρικής διοίκησης. Την ίδια περίοδο επίσης τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν σε 34.604 εκατ. ευρώ, από 40.495 εκατ. ευρώ πέρυσι με τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, να φτάνουν τα 47.6 δισ., από 41.,5 δισ.
Ειδικά με την επιστρεπτέα προκαταβολή στις επιχειρήσεις διοχετεύτηκε επαρκής ρευστότητα. Το πλέγμα μέτρων στήριξης της επιχειρηματικότητας αποδείχθηκε αποτελεσματικό, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι μπορεί να υποκαταστήσει τις απώλειες που προκλήθηκαν. Όπως όλα δείχνουν οι συνθήκες αυστηρής καραντίνας και οι περιορισμοί στη λειτουργία της αγοράς θα παραμείνουν σε ισχύ με τη σημερινή τους μορφή και το επόμενο δίμηνο-τρίμηνο. Κλάδοι όπως η εστίαση και η διασκέδαση έχουν γονατίσει και μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων δεν θα επαναλειτουργήσει. Αν δουλέψει το καλοκαίρι ο τουρισμός, σε μεγάλο βαθμό οι πληγές θα ιαθούν. Ταυτόχρονα η Ελλάδα βγαίνοντας από μακρά περίοδο ύφεσης, μετά και το πλήγμα του κορωνοϊού, δείχνει ελκυστική στα μάτια των αγορών. Δεν είναι τυχαίο ότι εν μέσω πανδημίας με τη χώρα να είναι σε οικονομικό lockdown, ανεβαίνουν οι τιμές στο Χρηματιστήριο και τα ακίνητα.
Αν η πανδημία τεθεί σε έλεγχο και οι οικονομίες επιστρέψουν στην ανάκαμψη έχοντας αποφύγει αύξηση του αριθμού των πτωχεύσεων -με τη βοήθεια των πακέτων τόνωσης των οικονομιών που δεν πρέπει να αποσυρθούν πρόωρα- οι προοπτικές του 2021 είναι ευνοϊκές. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθοριστικής σημασίας και βαρύτητας είναι οι αποφάσεις που θα λάβει η Κυβέρνηση για μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων όπως είναι η εκλογίκευση της φορολογικής πολιτικής, τομές που περνούν το μήνυμα μεγάλων μεταρρυθμίσεων, η προσέλκυση εμβληματικών επενδύσεων κ.ά.