Εδώ ακόμα να το πάρουμε χαμπάρι. Διεθνώς όμως, συντελείται μια εργασιακή κοσμογονία.
Μια ανατροπή που όμοια της ξαναείδαμε στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου με αποτελέσματα που συντάραξαν τον πλανήτη. Όπως δηλαδή με τη βιομηχανική επανάσταση τα απόνερα ήταν δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και σειρά ανατροπών στις ζωές των τότε ανθρώπων, έτσι και με τη λεγόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση που ξεκίνησε (κατά τη γνώμη του γράφοντος πρόκειται για τεχνολογική κυρίως) αλλάζουν πολλά και κανείς δεν γνωρίζει η νέα αυτή συνθήκη που θα οδηγήσει.
Ενώ λοιπόν ακόμα εμείς κλώθουμε το Ελληνικό ταλαιπωρώντας τους επενδυτές επί τέσσερα και πλέον χρόνια, στις ΗΠΑ και σε άλλες προηγμένες χώρες όπου δημιουργούνται οι τάσεις η ρομποτική, η αυτοματοποίηση, οι νέες τεχνολογίες δοκιμάζουν ένα εργασιακό μέλλον πολύ διαφορετικό. Έχει αναλογιστεί κανείς τι σημαίνουν τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό που ήδη τεστάρονται στις ΗΠΑ; Πόσα εκατομμύρια θέσεις εργασίας θα χαθούν από αυτή την καινοτομία και μόνο για την οποία στη χώρα μας ακόμα χαμπάρι δεν πήραμε; Η ενίσχυση της παραγωγικότητας που η χρήση ρομπότ στις βιομηχανίες έχει φέρει αντιλαμβανόμαστε τί θα σημάνει; Γιατί να προσλάβει για παράδειγμα ένα εργοστάσιο έναν χειρονάκτη όταν μηχανές χωρίς συναίσθημα, χωρίς διεκδικήσεις, θα κουβαλάνε πολλά περισσότερα; Το mobility στην εργασία μετρήσαμε πόσο θα κοστίσει αφού δεν θα δημιουργούνται πλέον γραφεία μιας και πολλοί θα (ή ήδη) εργάζονται στο σπίτι τους; η χρήση ακτίνων Χ και νέων αλγορίθμων που θα απαντούν σε αιτήματα πελατών αντικαθιστώντας τους εργαζόμενους – τηλεφωνητές μετρήθηκε ποτέ;
Έχουμε κατανοήσει πως όλα αυτά δεν είναι κάποιο δημιούργημα της φαντασίας, κάποιο βιβλίο του Βίκτωρος Ουγκό για το μέλλον και πως ήδη βιομηχανίες στην Πολωνία, στην Τσεχία ή τη Ρουμανία, δειλά δειλά και στην Ελλάδα ήδη έχουν ξεκινήσει τέτοιες πρακτικές;
Πρόσφατη μελέτη της McKinsey με θέμα τις επιπτώσεις της αυτοματοποίησης στην αγορά εργασίας ανέφερε ότι μέχρι το 2030 εκτιμάται πως το 3-14% του εργασιακού δυναμικού θα χρειαστεί να αλλάξουν εργασία λόγω της χρήσης των νέων τεχνολογιών. Κι αυτό θα είναι αποτέλεσμα της νέας ψηφιακής εποχής που είναι ήδη εδώ.
Κι αντί η χώρα μας να σχεδιάσει το μέλλον βάσει των παραπάνω, αντί να προχωρήσουμε με προετοιμασία σοβαρή, παρακολουθούμε ο Έλληνας να πανηγυρίζει για τα επιδοματάκια των 400 ευρώ. Αντί να απαντήσουμε με σχέδιο σε αυτή την κοσμογονία που έρχεται και θα επιφέρει σημαντικές παγκόσμιες κρίσεις στην αγορά εργασίας αλλά και στην πολιτική και κοινωνική ζωή, εξακολουθούμε και παρακολουθούμε έναν συνδικαλισμό παλαιάς αριστερίστικης κοπής με αναγκαστικές απεργίες έτσι για το …έθιμο, με παρωχημένο λόγο, δίχως πρόταση.
Βλέπουμε υπουργούς που εξακολουθούν – οι ανόητοι και λίγοι – να μιλούν για το πως θα έλθουν “καμινάδες” στην Ελλάδα λησμονώντας πως αυτού του τύπου οι βιομηχανικές επενδύσεις δεν θα λύσουν το πρόβλημα μιας χώρας που έχει άλλες ανάγκες. Πέρασαν οι εποχές που η προσέλκυση βιομηχανιών κι εργοστασίων ήταν η τάση για χώρες σαν κι εμάς. Αυτό που πρέπει κάποιος να φροντίσει είναι να εξελίξει την Ελλάδα σε τοπικό hub καινοτομίας. Να εξηγήσει στα νέα παιδιά πως η δουλειά του προγραμματιστή είναι που θα φέρει ανάπτυξη. Πως το μέλλον είναι εκεί μιας και οι παγκόσμιες ανάγκες για προγραμματιστές είναι τεράστιες.
Ποιος θα κινεί τα ρομπότ; Ποιος θα προγραμματίζει τις νέου τύπου μηχανές;
Όμως και στο πεδίο αυτό, την ενημέρωση δηλαδή των νέων παιδιών για τις εργασιακές σχέσεις και τα νέα δεδομένα που προκύπτουν, έχουμε ένα σχολείο αυτιστικό. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δεν ενεργοποιείται και δεν ενημερώνει. Ένα σχολείο θεωρητικό μα καθόλου πρακτικό που δεν πατάει στον 21ο αιώνα και που πεισματικά και ιδεοληπτικά επιλέγει την αποστήθηση κι όχι την παραγωγή ταλέντων.
Μην σας παραξενέψει λοιπόν αν μετά την οκταετή κρίση που βιώνουμε σε λίγα χρόνια κι αν δεν αφυπνιστούμε, έλθει μπροστά μας μια νέα, ίσως μεγαλύτερη και σαφώς επιδραστικότερη κρίση. Μια κρίση που θα φέρει στην επιφάνεια τις παθογένειες ετών και την αργοπορία της Ελλάδος να κατανοήσει τα νέα δεδομένα που φέρνει η τεχνολογική επανάσταση. Μόνο που καθυστέρηση τότε δεν θα σημάνει απλά Μνημόνια. Θα μεταφραστεί σε υπαγωγή της Ελλάδας στη σφαίρα των υπανάπτυκτων ουσιαστικά κρατών με τεράστιο κόστος σε όλους τους τομείς.
Προς το παρόν πάντως εμείς, μέσα στην εθνική μας αποχαύνωση ας ολοκληρώσουμε τον εορτασμό του πενθήμερου εορτασμού της Πρωτομαγίας, μιας γιορτής που υποτίθεται τιμά την εργασία όμως στην Ελλάδα της βλακείας εξελίχθηκε σε γιορτή της ακινησίας.