Πολύ συχνά η δημόσια κουβέντα μεταξύ πολιτικών αντιπάλων στο εσωτερικό σκηνικό γυρίζει στο παρελθόν και στις ευθύνες που συνήθως πετάει ο ένας στον άλλο. Ουδείς βέβαια στέκεται να τις «μετρήσει», ειδικά όταν αυτές έχουν φόντο τα δύσκολα χρόνια της κρίσης. Κάποιες ατάκες μόνο, κάποιοι «τίτλοι» και «υπότιτλοι» πέφτουν στο τραπέζι του δημοσίου διαλόγου και χάνονται στις αντιπαραθέσεις για το αν και πόσο σκληρή είναι η σημερινή πραγματικότητα και για το ποιοι είναι, αν είναι, εν τέλει οι υπεύθυνοι. Οι ψηφοφόροι έχουν πάντα τις τελικές απαντήσεις και τώρα είναι πολύ κοντά στο να δώσουν την «επικαιροποιημένη».
Μια πάντως αναδρομή στα όσα συνέβησαν προς, κατά τη διάρκεια των μνημονίων και μετά, κάθε άλλο παρά είναι περιττή- από όποια οπτική κι αν κρίνει κανείς όλα όσα παρατηρεί. Μια ενδιαφέρουσα «αφορμή» είναι και το βιβλίο του Παντελή Καψή με τίτλο «η πτώση» και υπότιτλο «2011, το έτος μηδέν της κεντροαριστεράς». Όσοι το έχουν ήδη διαβάσει, δεν διαφωνούν για τον ιστορικό και καθοριστικό ρόλο που κατέκτησε το ΠΑΣΟΚ επί δεκαετίες. Διαφωνούν όσον αφορά στα αίτια που το οδήγησαν στην εκλογική κατάρρευση μέσα στα χρόνια των μνημονίων. Και μέσα από αυτήν την άσκηση αναζητούν ασφαλή συμπεράσματα και προϊόντα ευθυκρισίας για την επόμενη μέρα. Είτε βρέθηκαν ή βρίσκονται ακόμη κοντά στο ΠΑΣΟΚ, είτε προσπάθησαν όντας απέναντί του να μάθουν από τις δημοφιλείς διακυμάνσεις του.
Με μια «πρώτη ανάγνωση» το συγκεκριμένο βιβλίο συμπεριλαμβάνει συγκεκριμένα σημεία κριτικής με αποδέκτη την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ από το 2009 μέχρι το 2023. Μεταξύ άλλων υπογραμμίζει επί της ουσίας ότι το ΠΑΣΟΚ χρησιμοποίησε ακατάλληλη και υπερβολική προεκλογική υποσχεσιολογία και παροχολογία, παρότι όλα έδειχναν ότι θα κέρδιζε τις εκλογές, αλλά και ότι η οικονομία θα αντιμετώπιζε μεγάλα προβλήματα. Επισημαίνει επίσης ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν είχε την αποφασιστικότητα και το θάρρος να πάρει εγκαίρως τα αναγκαία μέτρα, ότι δεν πρόβλεψε ποια στάση θα κρατούσε η Ευρώπη, ενώ «νομιμοποίησε» την εχθρική της στάση με τις δηλώσεις της περί διαφθοράς και greek statistics. Ότι ήταν ακατάλληλοι οι περισσότεροι συνεργάτες και υπουργοί του Γιώργου Παπανδρέου, καθώς και το μοντέλο διακυβέρνησης που επέλεξε, ενώ ο ίδιος λειτουργούσε ως διαιτητής στις μεταξύ τους συγκρούσεις. Ότι συγκαλούσε κρίσιμες συσκέψεις (συνήθως) μόνο με «δικούς» του υπουργούς ή ότι οι ξένοι σύμβουλοί του δεν γνώριζαν τα της λειτουργίας της ευρωζώνης. Ότι η ανακοίνωση για το δημοψήφισμα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα λάθη και έγινε χωρίς την απαραίτητη προετοιμασία και ενημέρωση ώστε να αποτυπωθεί τι θα σήμανε αυτό για τη χώρα και την Ε.Ε. Ότι η εσωκομματική σύγκρουση από το 2007 πριόνιζε κάθε προοπτική όχι μόνο για το ΠΑΣΟΚ αλλά και για τη χώρα.
Όπως και σε άλλα βιβλία με φόντο τη συγκεκριμένη περίοδο και τους «πρωταγωνιστές» της έχει καταγραφεί ο ρόλος της Άνγκελα Μέρκελ, των κορυφαίων ηγετών της Ευρωζώνης, του Ομπάμα, του ΔΝΤ- αλλά και των κομμάτων της αντιπολίτευσης που, εν αντιθέσει με άλλες χώρες (όπως με την Πορτογαλία που μπήκε σε μνημόνιο) έκλεισαν κάθε χαραμάδα εθνικής συναίνεσης για να ξεπεραστεί μια ώρα αρχύτερα η κρίση. Συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με τα βιβλία ή τις δημόσιες παραδοχές μέχρι τώρα, είναι γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ προσπάθησε να αναχαιτίσει τον κίνδυνο της χρεοκοπίας, ενώ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ πέταγαν «Ζάππεια», αυταπάτες και «πέτρες». Η συνέχεια είναι γνωστή, η αυτοκριτική της τότε συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης, ελάχιστη και επιδερμική. Την αγγίζουν μόνο όταν τους βολεύει στις σφοδρές αντιπαραθέσεις. Και η ανάγκη εθνικής συνεννόησης για τα μείζονα; Μόνο στους πρώτους μήνες (με την επέλαση) της πανδημίας «βρέθηκε» στις μετρήσεις. Σήμερα δε, στον προθάλαμο της επίσημης προεκλογικής εκστρατείας, είναι μόνο ένα κόμμα που ποντάρει στην πόλωση και στην σύγκρουση χωρίς …αύριο, με στόχο την συσπείρωση των δυνάμεών του. Λες και εξαφανίστηκαν οι κίνδυνοι και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους οι πολίτες. Λες και η «επόμενη μέρα» των εκλογών θα είναι ένας περίπατος για νικητές και ηττημένους…