Άλλαξε τη μορφή του (δυτικού) κόσμου, διαμόρφωσε τον ίδιο τον τρόπο που δομήθηκαν ολόκληρες κοινωνίες, με πιο τρανταχτό παράδειγμα την αμερικανική, η οποία έστησε τον τρόπο ζωής της πάνω στη μετακίνηση με το αυτοκίνητο.
Ενώ ξεκίνησε ως ένα καπρίτσιο των πλουσίων ealrly adopters των αρχών του 20ού αιώνα, σηματοδότησε αφενός μια άνευ προηγουμένου επανάσταση στη βιομηχανική παραγωγή, την περίφημη γραμμή παραγωγής του Henry Ford, η οποία επηρέασε ολόκληρο τον βιομηχανικό κλάδο, αφετέρου σταδιακά έδωσε πρόσβαση, δικαίωμα, ευκαιρία σε ολοένα και περισσότερα κοινωνικά στρώματα να αποκτήσουν ένα αγαθό που τους επέτρεψε υπό πολλές έννοιες να αλλάξουν τον τρόπο που ζουν και συνεπακόλουθα τον τρόπο που σκέφτονται.
Προφανώς (και) το αυτοκίνητο απέκτησε ταξικά χαρακτηριστικά, αλλά η βασική τεχνολογία ήταν λίγο πολύ προσβάσιμη σε όλους και σταδιακά έγινε κάτι σαν δικαίωμα. Υπάρχει μια αίσθηση δικαιοσύνης να ξέρεις ότι είτε έχεις Wartburg είτε Mercedes θα χρησιμοποιήσεις τον ίδιο δρόμο και μπορείς να πας στον ίδιο προορισμό, άσχετα αν εκεί θα κοιμηθείς στη σκηνή και όχι στο 5άστερο.
Για πολλές δεκαετίες αυτή η βασική αρχή διατηρήθηκε σχεδόν αναλλοίωτη. Μπορεί πολλές μάρκες να εξελίχθηκαν σε σύμβολα κοινωνικής ανέλιξης, αλλά υπήρχαν τόσες κι άλλες τόσες που προσέφεραν τη δυνατότητα να αποκτήσεις ένα αυτοκίνητο σχετικά εύκολα. Χώρια που, προϊόντος του χρόνου, παρατηρήθηκε μια αξιοσημείωτη διάχυση προς τα κάτω νέων τεχνολογιών που τα έκαναν όλα πιο άνετα και σαφώς πιο ασφαλή.
Σήμερα η κατάσταση έχει αλλάξει, προς το χειρότερο, ακολουθώντας μάλλον τη γενικότερη τάση ενός συστήματος που γίνεται ολοένα και πιο άπληστο. Τα τελευταία ειδικά χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες μιας ραγδαίας αύξησης των τιμών των αυτοκινήτων.
Σε τέτοια έκταση και ένταση που σε πιάνει απελπισία. Και δεν μιλάω για τα αμιγώς ηλεκτρικά, όπου εκεί η κατάσταση είχε ξεφύγει, αλλά και για «απλές βενζινούλες». Μέχρι το 2018 μπορούσες να αγοράσεις ένα παραπάνω από αξιοπρεπές μικρομεσαίο χάτσμπακ με 17, 18 χιλιάρικα.
Σήμερα, αν κάποιο κοστίζει κοντά στα 23, το λες και μεγάλη ευκαιρία. Βέβαια την ίδια στιγμή αυξήθηκαν και οι μισθοί. Α, για μισό λεπτό! ΔΕΝ αυξήθηκαν οι μισθοί, πώς μου διέφυγε…
Τι έχει γίνει; Η γνώμη μου είναι ότι οι περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες υπήρξαν οι λύκοι που χάρηκαν με την αναμπουμπούλα. Κάτι η πανδημία, κάτι τα προβλήματα με την εφοδιαστική αλυσίδα, κάτι οι γεωπολιτικές αναταράξεις (sic), και βέβαια αυτή η ασύλληπτη (που θα ήταν κωμική αν δεν ήταν υποβολιμαία) πρεμούρα για τον εξηλεκτρισμό, είδαν αυτό το περίφημο και τόσο γνήσια καπιταλιστικό «παράθυρο ευκαιρίας» για αύξηση καθαρών κερδών και φυσικά το εκμεταλλεύτηκαν, τι, κορόιδα είναι;
Αυτό που φαίνεται ότι ξέχασαν είναι ότι παράγουν ένα μαζικό προϊόν και ότι απευθύνονται σε ένα κοινό που πλήττεται σφόδρα από την αύξηση του κόστους ζωής, το οποίο, για να κάνω άλλη μια παρένθεση, οφείλεται σε ένα σημαντικό ποσοστό στην ίδια απληστία που επέδειξαν και όλες οι άλλες δυνάμεις της αγοράς. Δεν το λέω εγώ, κοτζάμ Νομισματικό Ταμείο έχει βγάλει και ορολογία: Greedflation.
Οι δικοί μας καλοί Ευρωπαίοι κατασκευαστές δεν είχαν υπολογίσει ωστόσο τον Κινέζο ξενοδόχο, που αφού τους εκπαραθύρωσε σχεδόν από τη δική του αγορά, αποφάσισε να κάνει την Ευρώπη αυτό που η Ευρώπη επιχείρησε πριν από 150 χρόνια να κάνει την Κίνα: Αποικία.
Μια σχετικά εύπορη αποικία γηρασμένου πληθυσμού (που όμως δεν θέλει μετανάστες) που ψοφάει για δικαιωματισμό αλλά δεν είναι και ηλίθιος να ξοδεύει έναν σκασμό λεφτά για ένα αυτοκίνητο, ενώ ένα αντίστοιχο κινεζικό (πολύ καλό οφείλω να ομολογήσω) κοστίζει 20 ή και 30% λιγότερο.
«Ξυπνήσανε οι σκλάβοι Αντωνάκηηη!». Και δεν είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν τον μισθό ενάμισι έτους για να αγοράσουν ένα μικρό αυτοκίνητο πόλης.
Τουλάχιστον φαίνεται ότι υπάρχουν κάποιες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες που έχουν λάβει το μήνυμα της αναπόφευκτης κατάρρευσης αν δεν αλλάξουν ρότα. Η Citroën είναι ένα καλό παράδειγμα.
Διότι μπορεί το νέο C3 να μην διαθέτει τα υψηλότερα στάνταρ αλλά είναι ένα απολύτως λογικό αυτοκίνητο σε καλή, αναλογικά, τιμή. Το δε ηλεκτρικό, με την επιδότηση φυσικά, το λες και ευκαιρία.
Όχι τη μοναδική, υπάρχουν και τα αντίστοιχα κινεζικά, αλλά τουλάχιστον μια ευρωπαϊκή απάντηση που αισθάνεσαι ότι έχει συναίσθηση του χώρου και του χρόνου, ότι σέβεται τον καταναλωτή. Ελπίζω ότι θα αποτελέσει ένα παράδειγμα και για τους υπόλοιπους, διαφορετικά η δικαιοσύνη θα είναι αμείλικτη (και με ελαφρώς αμυγδαλωτά μάτια…).