Ποτέ άλλοτε το ευρύτερο περιβάλλον μέσα στο οποίο καλείται να πορευτεί η χώρα δεν ήταν τόσο ρευστό και απρόβλεπτο. Μας χωρίζουν μόλις τρεις μήνες από το 2023 και δεν υπάρχει καμία ορατότητα για το τι μας επιφυλάσσει ο επόμενος χρόνος.
Οι παράγοντες που ενισχύουν την αβεβαιότητα είναι πολλοί:
-Κάπου προς την Άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού το αργότερο θα έχουμε τη διπλή αναμέτρηση των εθνικών εκλογών, χωρίς να είμαστε σε θέση να προβλέψουμε πότε θα έχουμε Κυβέρνηση και με ποια σύνθεση.
-Η τουρκική προκλητικότητα κλιμακώνεται διαρκώς. Οι Τούρκοι κάνουν σαφείς τις προθέσεις τους, η στάση που τηρούν δεν επιτρέπει κανέναν εφησυχασμό με τους ειδικούς που συνδέουν την τουρκική επιθετικότητα με την εσωτερική τους πολιτική σκηνή και να υποστηρίζουν ότι η πιο κρίσιμη περίοδος θα είναι το διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου 2023.
-Η ενεργειακή κρίση εξελίσσεται στο μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα της χώρας, καθώς το ετήσιο κόστος της υπολογίζεται στα 14 δισ. ευρώ που σημαίνει ότι μας κοστίζει 7 με 8 μονάδες του ΑΕΠ. Η διάρκεια της ενεργειακής κρίσης σε σημαντικό βαθμό συναρτάται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ η έντασή της αναμφίβολα συνδέεται άμεσα με τον πόλεμο του οποίου τη διάρκεια δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Μια σύγκρουση που ξεκίνησε η Ρωσία και θέλουμε όλοι να πιστεύουμε ότι δεν θα αναχθεί σε ανοικτή πολεμική αναμέτρηση μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.
-Δεν γνωρίζουμε την ένταση της επικείμενης οικονομικής ύφεσης το 2023 που προεξοφλούν όλοι σχεδόν οι αναλυτές. Οι πληθωριστικές πιέσεις και η άνοδος των επιτοκίων δοκιμάζουν τις αντοχές των οικονομιών και ευχόμαστε οι οικονομικές συνθήκες που θα διαμορφωθούν το 2023 να μη μειώσουν την τουριστική κίνηση προς τη χώρα. Πόσο σοβαρά θα επηρεαστούν οι χώρες που αποτελούν τις μεγαλύτερες αγορές του ελληνικού τουρισμού;
Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι βαδίζουμε προς την αβεβαιότητα που φέρνει το 2023, με τη Γερμανία που κρατάει το πηδάλιο της ΕΕ να δείχνει (για μια ακόμη φορά) το χειρότερό της πρόσωπο. Οι Γερμανοί άνοιξαν το θησαυροφυλάκιο έβγαλαν ένα πακέτο ενεργειακής στήριξης 200 δισ. στρεβλώνοντας τον ανταγωνισμό και έστειλαν όλα τα άλλα κράτη-μέλη να κουρεύονται, ζητώντας μόνον στοχευμένα μέτρα λόγω πληθωρισμού και αρνούμενοι το πλαφόν, από τον φόβο ότι θα πέσει η τιμή και άλλες χώρες εκτός ΕΕ θα παίρνουν τα φορτία αυξάνοντας την τιμή λίγο πάνω από το πλαφόν. Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στο γερμανικό της μεγαλείο. Θα δεχθούν αυτή τη συμπεριφορά οι άλλες κυβερνήσεις;