Αν στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων όλα είναι αβέβαια, υπάρχει κάτι που είναι σίγουρο: Ο πλουσιότερος άνθρωπος του οικοσυστήματος, θα περάσει την αλλαγή του χρόνου με αγωνία. Αναλογιζόμενος μια χρονιά που πέρασε και ήταν τουλάχιστον… κακή γι’ αυτόν και μια χρονιά που διαγράφεται ενδεχομένως χειρότερη, σαν εφιάλτης.
Ο λόγος για τον ιδρυτή του κορυφαίου ανταλλακτηρίου κρυπτονομισμάτων Binance, Τσάνπενγκ Ζάο, γνωστό και ως CZ. Περιέργως, για τον 44χρονο Κινεζοκαναδό επιχειρηματία, το γεγονός ότι φέτος έχασε το 90% της περιουσίας του, ήτοι περισσότερα από 87 δισεκατομμύρια δολάρια, είναι το μικρότερο πρόβλημα. Γιατί όσο προσπαθεί να διασκεδάσει τις φήμες περί χρεοκοπίας του ανταλλακτηρίου του, αναμένει την απόφαση των αμερικανικών Αρχών σχετικά με το αν το ανταλλακτήριό του -και κατ’ επέκταση και ο ίδιος- κατηγορηθεί τελικά για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Αν το πράγμα «στραβώσει» για τον Ζάο, είτε με χρεοκοπία του Binance, είτε με σύλληψή του, θα μπορούσε να γίνει το πρόσωπο που θα σημαδέψει την ολοσχερή κατάρρευση των κρυπτονομισμάτων.
Οι εξελίξεις τρέχουν με δαιμονισμένους ρυθμούς, εάν σκεφτεί κανείς ότι λίγο πριν τα μέσα του τρέχοντος έτους, ο Ζάο ήταν ένας από τους 20 πλουσιότερους ανθρώπους τους κόσμου. Και η περιουσία του, που πλησίαζε τα 90 δισεκατ. δολάρια, συνέχιζε να «φουσκώνει» όσο το ανταλλακτήριό του (του οποίου κατέχει το 90%) συνέχιζε να διαχειρίζεται ποσά περίπου 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων τη μέρα. Μόνο το 2021, το Binance είχε διαχειριστεί 34,1 τρισεκατομμύρια (!) δολάρια σε crypto trading.
Τι μπορούσε να πάει στραβά;
Το πρώτο «χαστούκι» ήρθε με την κατάρρευση των stablecoins UST/Luna. Η «αιμορραγία» από τον κρυπτοχειμώνα που ξεκίνησε αυτό το γεγονός στο οικοσύστημα, κόστισε στους περισσότερους retail επενδυτές το 100% των επενδύσεών τους, αλλά στον CZ το 90% της περιουσίας του. «Είμαι και πάλι φτωχός», έλεγε ειρωνικά, σχολιάζοντας ότι είχε απομείνει με «μόλις» 10 δισεκατομμύρια στον λογαριασμό του. Αυτή όμως, ήταν μόνο η αρχή.
Εκείνο το διάστημα, στις αρχές του καλοκαιριού, θα ξεκίναγε αυτό που σήμερα εξελίσσεται σε εφιάλτη για τον Ζάο. Ο Ζάο θα έμπαινε στο στόχαστρο των αμερικανικών Αρχών, όταν η SEC, η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έθεσε υπό έρευνα την αρχική δημόσια προσφορά του κρυπτονομίσματος Binance Coin (BNB) το 2017. Το αντικείμενο της έρευνας ήταν εάν η IPO ισοδυναμούσε με πώληση μετοχικών τίτλων, κάτι που θα σήμαινε παράβαση των κανόνων.
Η διαδικασία αυτή «αγγίξε» και τον ίδιο τον Ζάο, μιας και αυτός ήταν ο «εγγυητής» της όλης διαδικασίας, με τη Binance πάντως να αρνείται ότι έχει κάνει κάτι έκνομο, προτρέποντας μάλιστα την Επιτροπή να ξανασκεφτεί πώς αποφασίζει αν ένα περιουσιακό στοιχείο είναι και μετοχικός τίτλος.
Νωρίτερα, είχε ξεσπάσει η τέλεια καταιγίδα” για τον Ζάο: Η SEC ενέτεινε την επιτήρηση στην οποία είχε θέσει το Binance απ’ όταν άρχισε να προσφέρει μια ευρύτερη γκάμα κρυπτονομισμάτων για trading, με την κατάρρευση των stablecoins και την πτώση των τιμών των cryptos που ακολούθησε.
O Ζάο αναγκάστηκε να προσφύγει δικαστικά εναντίον της κινεζικής έκδοσης του Bloomberg Businessweek, ισχυριζόμενος ότι το πρακτορείο τον δυσφήμησε, προσπάθησε να τον γελοιοποιήσει και να διασπείρει μίσος εναντίον του, εμφανίζοντάς τον ως τον οργανωτή μιας «πυραμίδας», ενώ, όπως αναφέρει, στο δημοσίευμα φιλοξενούταν η άποψη ενός ενός trader που αποκαλούσε το Binance «ένα τεράστιο καζίνο με shitcoins».
Όμως δεν θα προλάβαινε να ανοίγει μέτωπα. Το Reuters θα δημοσίευε έρευνα σχετικά με τα κρυπτονομίσματα, στην οποία θα αναφερόταν ότι τουλάχιστον 2,35 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν ξεπλυθεί από το Binance μεταξύ 2017 και 2021. Αυτό είναι και το αντικείμενο της έρευνας των αμερικανικών Αρχών σήμερα, έρευνας που μπορεί να οδηγήσει και στην απαγγελία κατηγοριών και τη φυλάκιση του Ζάο, εάν αποδειχθεί ότι έγινε «ξέπλυμα» χρήματος.
Ταυτόχρονα άνοιγαν «φάκελοι» και σε άλλες χώρες. Όπως στις Φιλιππίνες, όπου το think tank Infrawatch προσέφυγε στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της χώρας, καταγγέλλοντας ότι το Binance λειτουργεί χωρίς άδεια και ότι πρέπει να απαγορευτεί η δραστηριότητά του στη χώρα. Κάτι παρεμφερές συνέβη στην Ολλανδία, όπου η Κεντρική Τράπεζα της χώρας επέβαλε πρόστιμο ύψους 3,35 εκατομμυρίων δολαρίων στο ανταλλακτήριο, επειδή λειτουργούσε χωρίς άδεια.
Το ξέπλυμα
Σήμερα, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters, οι Αμερικανοί εισαγγελείς που χειρίζονται την υπόθεση του ξεπλύματος έχουν “κολλήσει” καθώς διαφωνούν ως προς το εάν πρέπει να κινηθούν επιθετικά εναντίον του Binance και του Ζάο, ή όχι. Τον ρόλο του σε αυτό, προφανώς, έχει παίξει και το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες, βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με τους δικηγόρους του Ζάο.
Η δικηγορική εταιρεία Gibson Dunn έχει ρίξει στο τραπέζι των συζητήσεων με τους αξιωματούχους του Υπουργού Δικαιοσύνης, τους τελευταίους μήνες, ένα ομολογουμένως δυνατό “χαρτί”: Ότι μια ποινική δίωξη στον Ζάο και το Binance θα σπείρει τον όλεθρο σε ολόκληρην την αγορά κρυπτονομισμάτων, η οποία ήδη είναι υπό κατάρρευση. Περίεργο επιχείρημα για έναν άνθρωπο ο οποίος, λίγο καιρό πριν, προβαλλόταν ως ο “σωτήρας” του οικοσυστήματος και τόνιζε -κατηγορώντας τον Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ- ότι “πρέπει να αναλαμβάνουμε τις συνέπειες των πράξεών μας”.
Και ακόμα πιο περίεργο, εάν σκεφτεί κανείς ότι κατά κάποιους, αυτός ήταν που προκάλεσε το σημερινό χάος στα κρυπτονομίσματα. Όταν ανακοίνωσε μέσω του λογαριασμού του στο Twitter ότι το ανταλλακτήριό του, Binance, θα εξαγόραζε τον έτερο γίγαντα των ανταλλακτηρίων και του οικοσυστήματος, FTX. Λίγο αργότερα, ο Ζάο έκανε γνωστή την πρόθεση της εταιρείας του να “ξεφορτωθεί” όλα τα νομίσματα FTT που κατείχε.
Τότε ήταν που φάνηκαν οι πρώτες ρωγμές στο FTX. Και, λίγο αργότερα, ο Ζάο έκανε… αναστροφή ακυρώνοντας το deal, με την FTX να καταρρέει. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι ήξερε πως η FTX έχει προβλήματα, αλλά δε φανταζόταν ότι θα ήταν τόσο μεγάλα. Όπως και έχει δείξει ότι δεν είχε πρόθεση στ’ αλήθεια να εξαγοράσει το ανταλλακτήριο του Μπάνκμαν-Φριντ.
Προς το παρόν, ο Ζάο και το ανταλλακτήριό του ερευνώνται για συνομωσία για ξέπλυμα χρήματος, μεταβίβαση χρημάτων χωρίς άδεια και παραβιάσεις κυρώσεων. Με τον 44χρονο δισεκατομμυριούχο το Binance και υψηλόβαθμους υπαλλήλους του να βρίσκονται στο στόχαστρο, οι δρόμοι για τις αμερικανικές Αρχές, είναι τρεις: Η απαγγελία κατηγορίων (με ό,τι αυτό συνεπάγεται), η διαπραγμάτευση για έναν συμβιβασμό με πρόστιμο, ή το κλείσιμο της υπόθεσης.
Και η κατάληξη
Η ζωή, για τον Ζάο είναι πολύ παράξενη. Δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς. Οι γονείς του, πρόσφυγες από την Κίνα στον Καναδά, ήταν φτωχοί. Και ο γιος, αναγκαζόταν να δουλεύει μετά το σχολείο για να βοηθά την οικογένεια. Τα μεσημέρια στα McDonald’s και τα βράδια σε βενζινάδικο. Κατάφερε όμως να σπουδάσει -έστω και δουλεύοντας ταυτόχρονα.
Το 2001, έπιασε την πρώτη του «καλή» δουλειά. Ήταν στο Bloomberg, όπου εξέλισσε συστήματα software για διαπραγμάτευση μετοχών. Τα πράγματα άρχισαν να πάνε καλύτερα. Με τα χρήματα που έβγαλε από εκεί, πολύ γρήγορα, μόλις το 2005, άνοιξε την πρώτη του εταιρεία, τη Fusion Systems. Και η πορεία του, από εκεί και έπειτα, ήταν φρενήρης. Η απόφασή του να επενδύσει νωρίς στα κρυπτονομίσματα αποδείχθηκε σοφή, καθώς έγινε πάμπλουτος.
Ίσως εκεί κάπου να ξέφυγε. Όταν κάποιοι επέκριναν το Binance, έλεγε ότι “αυτοί που επικρίνουν το Binance είναι… φτωχοί και γι’ αυτό το επικρίνουν”. Τα δισεκατομμύρια ωστόσο, όσο γρήγορα έρχονται, άλλο τόσο γρήγορα φεύγουν. Και αν γλιτώσει απ’ αυτή τη θύελλα που τον έχει βρει, ο Ζάο θα πρέπει να θεωρεί τον εαυτό του πολύ τυχερό.
Διαβάστε ακόμη
Goldman Sachs: Οι τιμές στόχοι για τις ελληνικές τράπεζες το 2023
Νετανιάχου: «Οι New York Times υπονομεύουν την επερχόμενη κυβέρνηση του Ισραήλ» (tweet)