Εν μέσω πολιορκητικού κλοιού βρίσκεται η τουρκική λίρα μετά την αιφνιδιαστική καρατόμηση του κεντρικού τραπεζίτη από τον Τούρκο πρόεδρο, μία θέση η οποία όπως όλα δείχνουν βρίσκεται συνεχώς στη «λαιμητόμο» του «σουλτάνου», αφού μέσα σε διάστημα δύο ετών, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει εκπαραθυρώσει συνολικά τρεις διοικητές.

Η επιλογή του Τούρκου προέδρου προκάλεσε ισχυρούς τριγμούς στο νόμισμα της χώρας, το οποίο προσπαθεί για πάνω από ένα χρόνο να βρει βηματισμό. Μάλιστα, το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης βούλιαξε τη Δευτέρα, ολοκληρώνοντας τη συνεδρίαση με απώλειες 9,79%, όταν κατά τη διάρκεια της ημέρας διέκοψε δύο φορές τη διαπραγμάτευση, ενώ η τουρκική λίρα έφθασε πολύ κοντά στο ιστορικό της χαμηλό ρεκόρ έναντι του δολαρίου.

Το τουρκικό νόμισμα έφτασε να χάνει 17% έναντι του δολαρίου, ωστόσο κατάφερε να περιορίσει τις απώλειες κλείνοντας με πτώση 8% έναντι του δολαρίου και όλα αυτά, την ώρα που από την είσοδο του 2021 έδειχνε ένα πολλά υποσχόμενο νόμισμα καταγράφοντας τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ εκείνων των αναπτυσσόμενων αγορών.

Τα πρώτα «απόνερα» από την κρίση της τουρκικής λίρας απεικονίστηκαν στην πτώση του χρυσού. Η αποδυνάμωση του νομίσματος αναμένεται να περιορίσει τη ζήτηση του πολύτιμου μετάλλου στην Τουρκία, έναν από τους μεγαλύτερους αγοραστές στον κόσμο, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές. Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού τον περασμένο Ιανουάριο, η Τουρκία ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής για το 2020, προσθέτοντας 134,5 μετρικούς τόνους χρυσού στα επίσημα αποθεματικά της.

Φόβοι για ντόμινο εξελίξεων στην Ευρώπη

Παρά το γεγονός ότι οι επενδυτές στην Ευρώπη, την πρώτη ημέρα, έδειξαν να απορροφούν τους κραδασμούς της προσωρινής(;) τουρκικής κρίσης, ο φόβος ενός ντόμινο, αν και διαχειρίσιμος, είναι υπαρκτός, εάν αναλογιστεί κάποιος την έκθεση που έχουν ευρωπαϊκές τράπεζες στην Τουρκία.

Τη μεγαλύτερη έκθεση φαίνεται πως έχουν οι ισπανικές τράπεζες, με 64 δισ. δολάρια σε τουρκικό χρέος. Ακολουθούν οι γαλλικές και οι ιταλικές με δάνεια 24 δισ. και 21 δισ. αντίστοιχα. Τη μικρότερη έκθεση, στα 9 δισ. δολάρια, έχουν οι γερμανικές τράπεζες.

Η ισπανική τράπεζα BBVA έχει δανειακά ανοίγματα ύψους 37,3 δισ. ευρώ στην Τουρκία, ενώ η μετοχή της τη Δευτέρα έκλεισε με πτώση 7,7%. Στα χαμηλότερα επίπεδα σε διάστημα πέντε εβδομάδων. Η ολλανδική ING διαθέτει ενεργητικό 7,3 δισ. στη γείτονα, ενώ ολοκλήρωσε τη χθεσινή συνεδρίαση με πτώση άνω το 2%. H ιταλική Unicredit κατέχει μερίδιο 20% στην Yapi Kredi, με την ιταλική τράπεζα να κλείνει με απώλειες 1,18%.

Άλλη μία ευρωπαϊκή τράπεζα, με ισχυρή παρουσία στην τουρκική αγορά, η γαλλική BNP PARIBAS, διατηρεί διάφορες δραστηριότητες, από retail banking έως ασφαλιστικές υπηρεσίες και leasing μέσω διαφόρων θυγατρικών. Επίσης ελέγχει το 50% της TEB Holding, κοινοπραξίας με την τουρκική Colakoglu Group.

«Ενέσεις» αισιοδοξίας με επικοινωνιακά… τρικ από τον νέο διοικητή

Από την πρώτη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων του, την Κυριακή, ο νέος διοικητής της τουρκικής τράπεζας, επιχείρησε με επικοινωνιακά τεχνάσματα να γλιτώσει τα χειρότερα, ωστόσο, τα επικοινωνιακά τρικ, δεν ήταν αρκετά για να συγκρατήσουν το μέγεθος της «αιμορραγίας» της τουρκικής λίρας, με το άνοιγμα των αγορών.

«Θα συνεχίσουμε να εκτελούμε το καθήκον μας. Η οικονομία μας θα ενισχυθεί σε ισχυρά θεμέλια. Θα συμβάλουμε στη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών για βιώσιμη ανάπτυξη που αυξάνει τις επενδύσεις, την παραγωγή, τις εξαγωγές και την απασχόληση» δήλωνε ο νέος διοικητής της κεντρικής τράπεζας.

Μπροστά σε μία βαθύτερη κρίση

Την τελευταία φορά που ο Ερντογάν απέλυσε τον κεντρικό τραπεζίτη, τον Ιούλιο του 2019, η λίρα έπεσε κατά 3% έναντι του δολαρίου, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι τώρα το πρόβλημα είναι αρκετά μεγαλύτερο.

Μάλιστα, υποστηρίζουν ότι η Τουρκία οδεύει προς μία κανονική κρίση πληρωμών. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε στο 5% του ΑΕΠ το 2020 και τα βραχυπρόθεσμα εξωτερικά χρέη διαμορφώθηκαν στα 180 δισ. δολάρια (25% του ΑΕΠ). Την ίδια στιγμή, τα αποθεματικά σε ξένο νόμισμα έχουν σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί, καθώς σήμερα δεν ξεπερνούν τα 11 δισ.  δολάρια (1,5% του ΑΕΠ) και είναι πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τη στιγμή που ξέσπασε η νομισματική κρίση του 2018.

Εάν μία κρίση ισοζυγίου πληρωμών χτυπήσει τώρα, οι τράπεζες της Τουρκίας είναι σε πολύ χειρότερη κατάσταση για να την αντιμετωπίσουν από ό,τι ήταν κατά τη διάρκεια της κρίσης του 2018, συμπεραίνει αναλυτής της Capital Economics.

Διαβάστε ακόμη:

«Βόμβα» χρεών με λανθασμένα κουρέματα στις υπεκμισθώσεις ακινήτων

Eπένδυση του «Mr Sani» Ανδρέα Ανδρεάδη στη Μύκονο με «διαβατήριο» Κόκκαλη

 

Ο Σκέρτσος, η «φον ντερ Λάιεν» της κυβέρνησης και τα τρία τελειωμένα deal