Ένα κραχ σε αργή κίνηση βρίσκεται σε εξέλιξη καθώς οι επενδυτές πουλάνε μετοχές και ομόλογα για να μειώσουν το ρίσκο τους, προσαρμοζόμενοι στις αυξήσεις επιτοκίων που κάνουν οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου.
Από την αρχή του χρόνου ο δείκτης μετοχών SP500 του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, που περιλαμβάνει τις ισχυρότερες αμερικανικές εταιρείες και λειτουργεί ως βαρόμετρο για την παγκόσμια αγορά έχει χάσει περίπου 22%, σε μια αργή πορεία διολίσθησης που «ακολουθεί» την πορεία αύξησης επιτοκίων από την αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα (FED) και τις άλλες κεντρικές τράπεζες του κόσμου.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα οι επενδυτές ξεπουλάνε και τα ομόλογα, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει η απόδοσή τους («επιτόκιο») που κινείται αντίστροφα με την τιμή τους.
Η απόδοση των 10ετών ομολόγων ΗΠΑ έχει εκτιναχθεί από το 1,407% στην αρχή του έτους στο 3,607% την περασμένη εβδομάδα.
Μέχρι τώρα η υποχώρηση των τιμών των μετοχών και των ομολόγων ήταν αργή και σταδιακή, σε συμμετρία με την επίσης και αργή σταδιακή προσαρμογή των επιτοκίων.
Τώρα, όμως, όλο και περισσότεροι αναλυτές εντοπίζουν ενδείξεις ότι η πτώση θα συνεχιστεί καθώς η οικονομική κατάσταση θα επιδεινώνεται.
Ήδη, σύμφωνα με τους financial times, ο όγκος των συμβολαίων put που χρησιμοποιούν οι επενδυτές για να προφυλαχθούν από υποχώρηση των μετοχών, έχει ανέλθει σε ύψος ρεκόρ από το 2009, την εποχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Ο φόβος των αγορών είναι ότι ο οικονομικός «πόνος» για τον οποίο μίλησε ο πρόεδρος της FED Τζερόμ Πάουελ όταν ανακοίνωσε τη νέα αύξηση επιτοκίων, θα φανεί και στα εταιρικά αποτελέσματα, καθώς οι επιχειρήσεις βρίσκονται υπό διπλή πίεση. Από τη μια το κόστος ανεβαίνει λόγω πληθωρισμού, ενώ από την άλλη θα μειωθούν και οι πωλήσεις καθώς η ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών θα μειωθεί λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης.
Αυτός είναι και ο λόγος που όλο και περισσότεροι αναλυτές φοβούνται και προετοιμάζονται για ένα χρηματιστηριακό «κραχ» το οποίο πλέον ουδείς μπορεί να αποκλείσει.
Ένα βασικό ερώτημα είναι μέχρι πού θα φτάσουν οι αυξήσεις επιτοκίων.
Πάνω από 60 κεντρικές τράπεζες έχουν προχωρήσει σε αυξήσεις επιτοκίων το τελευταίο διάστημα, ενώ το μεγάλο ερώτημα είναι εάν θα αρκεστούν στη σταδιακή αύξηση των επιτοκίων, ή θα οδηγηθούν σε απότομες και δραστικές κινήσεις για να προκαλέσουν ένα σοκ που θα παγώσει την οικονομία για να σταματήσει η άνοδος των τιμών.
Το ιστορικό προηγούμενο είναι εκείνο της δεκαετίας του 1980 στις ΗΠΑ, όταν ο πληθωρισμός είχε φτάσει στο 14,5% και ο τότε πρόεδρος της FED ανέβασε τα επιτόκια του δολαρίου στο 20%. Ο πληθωρισμός υποχώρησε τα επόμενα χρόνια, αλλά η ύφεση που προκάλεσε στην οικονομία η αύξηση των επιτοκίων τραυμάτισε ανεπανόρθωτα ένα σημαντικό τμήμα της αμερικανικής βιομηχανίας και ένα μεγάλο κομμάτι της μεσαίας τάξης στις ΗΠΑ.
Προς το παρόν, οι κεντρικές τράπεζες δεν δίνουν ενδείξεις για κάτι τέτοιο, αλλά όλα θα εξαρτηθούν από τα οικονομικά δεδομένα.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες, μέχρι πέρσι το καλοκαίρι επέμεναν ότι ο πληθωρισμός ήταν «παροδικός», ενώ στη συνέχεια, όταν αντιλήφθηκαν ότι η πεποίθηση αυτή ήταν λάθος, προχώρησαν διστακτικά σε αυξήσεις επιτοκίων. Από τον περασμένο Ιούνιο, ο πρόεδρος της FED έδωσε το μήνυμα ότι πλέον θα κινηθεί επιθετικά, με μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων καθώς και ότι θα υπαρξει «πόνος» στην οικονομία, ήτοι αύξηση της ανεργίας, οικονομική επιβράδυνση -και μάλλον ύφεση- προκειμένου να υποχωρήσει η ζήτηση αγαθών και να σταματήσει η άνοδος των τιμών που προκαλεί ο πληθωρισμός.
Η μεταστροφή της νομισματικής πολιτικής ήταν σταδιακή -σε βαθμό που οι κεντρικοί τραπεζίτες να κατηγορούνται για λανθασμένη ανάγνωση των δεδομένων και αβελτηρία, με αποτέλεσμα τώρα πλέον να υιοθετούν πολύ σκληρή πολιτική για να φέρουν αποτέλεσμα.
Επομένως όλα θα εξαρτηθούν από τα οικονομικά στοιχεία και την πορεία του πληθωρισμού. Εάν η σταδιακή προσέγγιση την οποία έχουν υιοθετήσει οι κεντρικές τράπεζες αποδώσει σταματώντας τον πληθωρισμό, οι αγορές θα ανακουφιστούν.
Εάν, όμως, δεν υπάρξουν αποτελέσματα, είναι πιθανόν να τεθεί επί τάπητος και το «σενάριο Βόλκερ».
Διαβάστε ακόμη:
Η Ευρώπη σε κρίση: Η οικονομία «βουλιάζει», το επίπεδο ζωής επιδεινώνεται
Επενδυτικό μπαράζ στη Μεσσηνία – Όλα τα project που βρίσκονται σε εξέλιξη
Γεωργιάδης: Εντός της εβδομάδας θα κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα επιχειρηματικά πάρκα