Σε ελεύθερη πτώση η τουρκική λίρα έναντι του αμερικανικού δολαρίου καθώς οι επενδυτές προχωρούν σε μαζικές πωλήσεις υπό τον φόβο ότι μπορεί να επαναληφθεί η συναλλαγματική κρίση του 2018.
Το τουρκικό νόμισμα υποχώρησε στο 7,277 ανά δολάριο στην αγορά συναλλάγματος της Κωνσταντινούπολης, διευρύνοντας τις απώλειες σε περίπου 5% από τις αρχές της εβδομάδας. Στις 13:10 υποχωρούσε κατά 3% στα 7,25 ανά δολάριο.
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι κρατικές προσπάθειες για τη σταθεροποίηση του τουρκικού νομίσματος δεν επαρκούν, με τη μεγαλύτερη απειλή να συνιστά ο ασταθής πληθωρισμός στη χώρα και τα πραγματικά αρνητικά επιτόκια.
Η Κεντρική Τράπεζα της γειτονικής χώρας μείωσε τα επιτόκια κάτω από τον ετήσιο ρυθμό πληθωρισμού, κατ’ επιταγή κυβερνητικών εντολών και αναγκάστηκε να πουλήσει δεκάδες δισ. δολάρια από τα ξένα συναλλαγματικά της αποθέματα για να προασπιστεί την αξία της λίρας. Η πολιτική αυτή όμως δεν είναι βιώσιμη, αναφέρουν οικονομολόγοι, επισημαίνοντας τα εξαντλημένα αποθεματικά της τράπεζας , καθώς και την έκρηξη δανεισμού που ξεκίνησε από την κυβέρνηση.
Οι αποδόσεις στο τουρκικό 10ετές αποτιμημένο σε λίρα έκανε άλμα κατά 80 μονάδες βάσης στο 14,22% σήμερα, έναντι 11,9% δέκα ημέρες πριν.
Η Κεντρική Τράπεζα της χώρας έθεσε το βασικό της επιτόκιο στο 8,25% και ο ετήσιος πληθωρισμός ανέρχεται σε 11,8%.
Οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να αυξήσει τα επιτόκια για να στηρίξει τη λίρα.
Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρει ότι τα υψηλότερα επιτόκια είναι πληθωριστικά – μια άποψη όμως που έρχεται σε σύγκρουση με τη συμβατική οικονομική θεωρία. Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν πέρυσι εκδίωξε τον κεντρικό τραπεζίτη με την κατηγορία ότι δεν μπόρεσε να στηρίξει τις αναπτυξιακές πολιτικές της κυβέρνησης.
Ερωτηθείς τι θα μπορούσε να βοηθήσει τη λίρα, αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών δήλωσε στο Reuters ότι υπάρχουν τρία σενάρια, με το λιγότερο πιθανό να είναι η διάθεση για ανάληψη ρίσκου.
«Η δεύτερη εκδοχή είναι να αυξήσουμε τα επιτόκια, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο καθώς είμαστε μια χώρα η οποία παραδοσιακά δεν συμπαθεί τα υψηλά επιτόκια. Δεν αναμένεται διαφοροποίηση στα επιτόκια εκτός εάν δεν υπάρχει άλλη επιλογή», συμπλήρωσε.
Η τρίτη πιθανότητα θα ήταν η δημιουργία νέων εισροών συναλλάγματος, είτε μέσω της διεύρυνσης των ανταλλαγών swap είτε με χρηματοδότηση του ΔΝΤ, πρόσθεσε.
Στο μεταξύ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεση του «2020 External Sector Report: Global Imbalances and the COVID-19 Crisis» που έδωσε αυτή την εβδομάδα στη δημοσιότητα, προειδοποίησε την Τουρκία ότι οι υψηλές χρηματοδοτικές ανάγκες που εμφανίζει και τα χαμηλά αποθεματικά καθιστούν την οικονομία της χώρας ευάλωτη σε πιθανές διαταραχές, καθώς και ότι είναι ορατές υψηλές καθοδικές πιέσεις στη λίρα. Κάλεσε την κεντρική τράπεζα να αυξήσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα μεσοπρόθεσμα και να προχωρήσει σε γρήγορη πιστωτική ανάπτυξη.
Η αύξηση του δανεισμού από κρατικές τράπεζες πιέζουν τη λίρα γιατί τροφοδοτεί τη ζήτηση για εισαγωγές μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων, διευρύνοντας το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της χώρας. Και η Τουρκία χρειάζεται ένα σκληρό νόμισμα για να χρηματοδοτήσει αυτό το κενό.
Το τελευταίο κύμα πωλήσεων της λίρας συνέβη όταν αυξήθηκε το επιτόκιο swap μιας ημέρας πάνω από το 1000 %, με τους αναλυτές να αναφέρουν ότι οι χρηματαγορές της Τουρκίας γίνονται όλο και πιο δυσλειτουργικές.
Οι κρατικές τράπεζες ξόδεψαν πάνω από ένα δισ. δολ. για να στηρίξουν τη λίρα χθες Τετάρτη, ωστόσο το νόμισμα υποχώρησε 2% έναντι του δολαρίου.
Στα μέσα Μαΐου άγγιξε τα 7,269 ανά δολ φθάνοντας σε χαμηλό όλων των εποχών, ξεπερνώντας τα ιστορικά χαμηλά του Ιουλίου του 2018, στο απόγειο της συναλλαγματικής κρίσης.
Το τουρκικό νόμισμα έναντι του δολαρίου έχει χάσει σχεδόν 18% από την αρχή του τρέχοντος έτους, παρά το γεγονός ότι το αμερικανικό νόμισμα βρίσκεται εν μέσω συμπληγάδων τους 2 τελευταίους μήνες.
Εξίσου βαριές απώλειες καταγράφει η λίρα έναντι του ευρώ της τάξεως του 3,12% διαμορφώνοντας την ισοτιμία στο 8,6353, καταρρίπτοντας το ιστορικό χαμηλό της προηγούμενης εβδομάδας, με τις συνολικές απώλειες έναντι του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος από την αρχή του Ιουνίου να ανέρχονται στο 13%.
«Οι αιτίες της πίεσης είναι κυρίως θεμελιώδους φύσης: το γεγονός ότι η κεντρική τράπεζα δεν καταπολεμά τον πληθωρισμό αρκετά δυναμικά και τα εξαιρετικά αρνητικά πραγματικά επιτόκια», δηλώνει η αναλύτρια συναλλάγματος στην Commerzbank Άντζι Πράφκε.
«Υποθέτουμε ότι η λίρα θα παραμείνει υπό πίεση», πρόσθεσε.