(Upd) Για όποιον ψάχνει να βρει πόσο βαρύ είναι το χτύπημα του κορωνοϊού στην οικονομία και τις αγορές, αρκεί να κοιτάξει τις τιμές του πετρελαίου. Τη Δευτέρα, σημειώθηκε μια πρωτοφανής κατάρρευση, καθώς οι τιμές του «μαύρου χρυσού» διολίσθησαν σε αρνητικές τιμές, φτάνοντας σχεδόν στα μείον 40 δολάρια το βαρέλι – ήταν το πρώτο αρνητικό κλείσιμο στην ιστορία. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι οι παραγωγοί που πλέον δεν έχουν άλλο χώρο για αποθήκευση πετρελαίου καθώς η ζήτηση καταρρέει, είναι πρόθυμοι να πληρώσουν τους αγοραστές για να τους απαλλάξουν από το αργό που έχουν στα χέρια τους. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο στα συμβόλαια του αμερικανικού αργού.
Την Τρίτη, η αγορά επιχείρησε μία εξίσου πρωτοφανή διόρθωση, καθώς στο συμβόλαιο Μαΐου επιτεύχθηκε άνοδος στην τιμή του βαρελιού της τάξεως του 126,6%, την ίδια στιγμή που το συμβόλαιο WTI του Ιουνίου, «έκλεισε» στο -43%, στα 11,57 δολ/βαρέλι, αποδεικνύοντας ότι η συγκεκριμένη κρίση ήρθε για να μείνει για το επόμενο διάστημα. Νωρίτερα υποχωρούσε πάνω από 60% κάτω από τα 7 δολ/βαρέλι. Το συμβόλαιο Ιουλίου υποχώρησε κατά 31% στα 18,04 δολ/βαρέλι.
Σε ό,τι αφορά το συμβόλαιο του μπρεντ έκανε βουτιά κάτω από τα 19 δολ/βαρέλι την Τρίτη στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2002 – μια μείωση της τάξης του 26%.
Αναλυτές σημειώνουν εξάλλου ότι η πρωτοφανής κατρακύλα του συμβολαίου του Μαΐου χθες οφείλεται εν μέρει και στη λήξη του την Τρίτη. Η λήξη των συμβολαίων υποχρεώνει επενδυτές που δεν έχουν καμία πρόθεση να πάρουν στα χέρια τους βαρέλια αργού να προχωρήσουν σε ρευστοποιήσεις. Τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETFs), τα οποία ελέγχουν μεγάλο αριθμό συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, είναι μεταξύ αυτών που πρέπει να πουλήσουν στη λήξη. Αυτές οι αναγκαστικές ρευστοποιήσεις ενέτειναν τις πιέσεις στις τιμές.
Σήμερα, η βουτιά συνεχίζεται, καθώς στις απογευματινές ώρες της διαπραγμάτευσης στις ασιατικές αγορές, το συμβόλαιο του μπρεντ υποχωρούσε κατά 14% στα 16,55 δολ/βαρέλι. Στο μεταξύ, το συμβόλαιο παράδοσης Ιουνίου για το WTI έσβησε όλα τα προηγούμενα κέρδη υποχωρώντας κατά 6% στα 10,82 δολ/βαρέλι. Το συμβόλαιο Ιουλίου για το WTI υποχώρησε κάτω από τα 19 δολάρια ανά βαρέλι.
«Είμαι σοκαρισμένος», αναφέρει ο Bjornar Tonhaugen,επικεφαλής του τομέα αγορών πετρελαίου της Rystad Energy. Συνήθως υπάρχει μια μεταβλητότητα στο τέλος της περιόδου λήξης του συμβολαίου, όμως η τρέχουσα κατάσταση υποδεικνύει ότι η αγορά πετρελαίου έχει επισήμως καταρρεύσει, καθώς συσσωρεύονται τα αποθέματα, αναφέρει ο ίδιος.
Rystad Energy: Ερχονται εκατοντάδες λουκέτα
Οι συνέπειες του φθηνού αργού θα περάσουν και στην οικονομία. Όπως μεταδίδει το CNN, ακόμα και σε ένα περιβάλλον με το πετρέλαιο στα 20 δολάρια, αναμένεται ότι πάνω από 500 αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης και παραγωγής πετρελαίου θα χρεοκοπήσουν μέχρι τα τέλη του 2021, σύμφωνα με την Rystad Energy.
Η πρόσφατη απόφαση του ΟΠΕΚ περί μείωσης της παραγωγής κατά 9,7 εκατ. βαρελιών ημερησίως, φαντάζει πλέον ως ασπιρίνη για ανίατη ασθένεια. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Κάσινγκ της Οκλαχόμα, το οποίο αποτελεί το βασικό σημείο παράδοσης του αμερικανικού WTI και το οποίο υπολογίζεται να έχει γεμίσει μέσα σε μερικές εβδομάδες.
Ωστόσο, το πρόβλημα δεν θα εξαφανιστεί. Κανείς δεν μπορεί να πει πότε θα ανακάμψει η ζήτηση για πετρέλαιο. Κι όταν λήξει το lockdown των οικονομιών, θα χρειαστεί κάποιο διάστημα για να επανακτήσουν ταχύτητα τα διυλιστήρια, αναφέρει ο Tonhaugen. Ανάλογα θέματα θα ανακύψουν και με το συμβόλαιο Ιουνίου.
«Υπάρχει μεγάλη ποσότητα πετρελαίου και δεν υπάρχει χώρος για να αποθηκευτεί αυτή τη στιγμή, άρα κανέναν δεν θέλει να το αγοράσει», αναφέρει ο αναλυτής της Jefferies, Randy Giveans.
Την τελευταία 10ετία, οι traders ή οι παραγωγοί ξόδευαν τον Απρίλιο τυπικά 25.000 δολάρια τη μέρα για ένα υπερδεξαμενόπλοιο ( VLCC), που μπορεί να αποθηκεύσει 2 εκατ. βαρέλια αργού. Η τιμή αυτή τώρα έχει εκτοξευθεί στα 150.000 δολάρια τη μέρα.
Η περιδίνηση στην οποία έχουν εισέλθει οι αγορές πετρελαίου είναι ένα σημάδι για το πώς η πανδημία έχει επηρεάσει του επενδυτές. Οι συνέπειες θα διαρκέσουν για τους επομενους μήνες και χρόνια. Όπως αναφέρει στο BBC ο πρώην επικεφαλής της ΒΡ , John Browne , η κατάσταση θυμίζει τα μέσα της δεκαετίας του ’80 όταν είχε συμβεί κάτι αντίστοιχο, δηλ. μεγάλη προσφορά και πολύ μικρή ζήτηση. Τότε οι τιμές του πετρελαίου παρέμειναν χαμηλά για 17 χρόνια.
Ανάκαμψη από το φθινόπωρο;
Το γεγονός πάντως ότι τα πιο μακρινά συμβόλαια του αμερικανικού αργού κινούνται σε επίπεδα πάνω από τα 30 δολ. το βαρέλι (το συμβόλαιο Νοεμβρίου είναι στα $31,66) δείχνει ότι οι επενδυτές περιμένουν ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας αργότερα φέτος, κάτι που αναμένεται να αναζωογονήσει και τη ζήτηση.