Νέο τοπίο στην παγκόσμια αγορά κεφαλαίων, αλλά και τις προϋποθέσεις για ένα νέο «πόλεμο νομισμάτων», διαμορφώνουν οι εξελίξεις στον πληθωρισμό. Στις ΗΠΑ οι τιμές ανέβηκαν τον Μάρτιο, εγείροντας εμπόδια στην αποκλιμάκωση των επιτοκίων, ενώ αντιθέτως στην Ευρωζώνη ο τιμάριθμος υποχώρησε τον ίδιο μήνα, ενισχύοντας τα σενάρια για μείωση επιτοκίων τον Ιούνιο.
Το νέο «στοίχημα» στην αγορά με αυτά τα δεδομένα είναι το πώς θα διαμορφωθούν οι ισοτιμίες δολαρίου και ευρώ, με ορισμένους αναλυτές να υποστηρίζουν ότι δεν αποκλείεται σύντομα τα δύο νομίσματα να φτάσουν στο λεγόμενο parity, ήτοι το 1/1, καθώς ήδη μετά τις τελευταία ανακοινώσεις για τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, η ισοτιμία του ευρώ δέχθηκε πιέσεις και υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων έξι μηνών.
Η απόκλιση μεταξύ του πληθωρισμού και των επιτοκίων σε ΗΠΑ και ευρωζώνη μπορεί να προκαλέσει αναταράξεις πέρα από τις ισοτιμίες και στο εμπόριο, καθώς εάν το ευρώ υποχωρήσει θα ευνοηθούν μεν οι ευρωπαϊκές εξαγωγές, αλλά υπάρχει το ρίσκο να ενισχυθούν οι πληθωριστικές πιέσεις λόγω των ακριβότερων εισαγωγών ενέργειας και πρώτων υλών.
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη μειώθηκε στο 2,4% τον Μάρτιο, χαμηλότερα από ό,τι αναμενόταν, ενισχύοντας τις προσδοκίες ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μειώσει τα επιτόκια το καλοκαίρι. Η επιβράδυνση του ετήσιου ρυθμού αύξησης των τιμών καταναλωτή από 2,6% τον προηγούμενο μήνα προήλθε από τις τιμές των τροφίμων και των αγαθών, οι οποίες σημείωσαν μικρή αύξηση, λιγότερο από ό,τι οι τιμές των υπηρεσιών, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η στατιστική υπηρεσία της ΕΕ.
Αντιθέτως, οι τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ πήραν ξανά την ανηφόρα τον περασμένο μήνα, φτάνοντας σε αύξηση 3,5% σε ετήσια βάση. Η άνοδος ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από το 3,2% του Φεβρουαρίου και σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη αύξηση του τελευταίου εξαμήνου. Το μήνυμα προς την αγορά είναι ότι η πορεία προς τον χαμηλότερο πληθωρισμό και τον στόχο του 2% της Fed παραμένει εξαιρετικά ανώμαλη, και ότι οποιαδήποτε χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής ενδέχεται να μην συμβεί σύντομα.
Το θέμα των επιτοκίων στις ΗΠΑ έχει και πολιτική διάσταση, ενόψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου. Παρόλο που ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Joe Biden, ο οποίος αντιμετωπίζει τον πρώην Πρόεδρο Donald Trump, θα ήθελε να «υποσχεθεί» μείωση επιτοκίων, αναγκάστηκε να παραδεχθεί την περασμένη εβδομάδα ότι ο υψηλός πληθωρισμός πιθανότατα σημαίνει καθυστέρηση στα σχέδια της Fed για μείωση των επιτοκίων, αν και δήλωσε ότι εμμένει στην πρόβλεψή του ότι το κόστος δανεισμού θα μειωθεί φέτος.
Στην αγορά ομολόγων, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου των ΗΠΑ έφτασε το ψυχολογικό όριο του 4,5%, το υψηλότερο από τον Νοέμβριο του 2023. Οι αποδόσεις των 2ετών και 10ετών ομολόγων σημείωσαν τα μεγαλύτερα ημερήσια κέρδη από τον Μάρτιο του 2023 και τον Σεπτέμβριο του 2022, αντίστοιχα.
Οι επενδυτές τώρα «στοιχηματίζουν» ότι η Fed θα προχωρήσει σε μια πρώτη μείωση των επιτοκίων κατά 0,25% στη συνεδρίασή της στις 17-18 Σεπτεμβρίου, φέρνοντας τα επιτόκια στη ζώνη του 5%-5,25% (από το επίπεδο 5,25%-5,50% σήμερα, το υψηλότερο των τελευταίων 20 ετών), και βλέπουν μόνο μία ακόμη μείωση επιτοκίων μέχρι το τέλος του έτους. Πριν από τρεις μήνες, όταν ο πληθωρισμός φαινόταν να υποχωρεί πολύ ταχύτερα από το αναμενόμενο, τα στοιχήματα ήταν ότι η Fed θα μείωνε τα επιτόκια συνολικά πέντε φορές φέτος.
Βλέπει επιτόκια στο 8%
Οι προοπτικές είναι αρκετά θολές και ορισμένοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι τα επιτόκια μπορεί να αυξηθούν αντί να μειωθούν, ιδιαίτερα μέσα στο ταραγμένο γεωπολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνουν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία.
Είναι ενδεικτικό ότι στην ετήσια επιστολή του προς τους μετόχους, ο Διευθύνων Σύμβουλος της JP Morgan, Jamie Dimon, είχε δηλώσει ότι η τράπεζα ήταν έτοιμη για ένα «πολύ ευρύ φάσμα» επιτοκίων, από 2% έως 8% ή ακόμη υψηλότερα.
Στην ευρωζώνη, πάντως, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) σηματοδότησε την περασμένη εβδομάδα πιθανές μειώσεις επιτοκίων ήδη από τον Ιούνιο, εγείροντας σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την πορεία του ευρώ έναντι του δολαρίου.
Η ΕΚΤ δήλωσε μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού της συμβουλίου στη Φρανκφούρτη ότι το βασικό της επιτόκιο καταθέσεων θα παραμείνει στο 4%, μέχρι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να είναι βέβαιοι ότι οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν σταθεροποιηθεί.
Ωστόσο, η πρόεδρος Christine Lagarde δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι μια μικρή μειοψηφία των μελών του συμβουλίου της ΕΚΤ που αποφασίζουν για τα επιτόκια, είχε υποστηρίξει την άμεση μείωσή τους, δεδομένου ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έχει μειωθεί από το ανώτατο όριο του 10,6% το 2022 στο 2,4% τον Μάρτιο -πολύ κοντά στον στόχο του 2% της κεντρικής τράπεζας.
Την Παρασκευή, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, που ανήκει σε εκείνους που υποστηρίζουν τη μείωση των επιτοκίων, δήλωσε μάλιστα στο Bloomberg ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να «αποκλίνει από τη Fed», προτείνοντας έως και τέσσερις μειώσεις επιτοκίων μέχρι το τέλος του έτους. Το αποτέλεσμα των εξελίξεων αυτών ήταν ότι το ευρώ δέχθηκε σημαντικές πιέσεις προς τα κάτω την περασμένη εβδομάδα, υποχωρώντας κάτω από το 1,07 έναντι του δολαρίου, στο χαμηλότερο επίπεδο εξαμήνου.
Πολλοί αναλυτές προβλέπουν ότι η πιθανότητα επιστροφής στην ισοτιμία 1/1 μεταξύ ευρώ και δολαρίου μπορεί να μην είναι μακρινή, εάν η ΕΚΤ μειώσει τα επιτόκια περισσότερο από ό,τι προβλέπει επί του παρόντος η αγορά (τρεις φορές το 2024) και εάν η Fed καθυστερήσει να κάνει ανάλογες κινήσεις μέχρι το φθινόπωρο.
Διαβάστε ακόμη
Οι επιβάτες ψήφισαν: Αυτά είναι τα 10 καλύτερα αεροδρόμια του 2024
Ανάλυση BBC: Ισραήλ – Ιράν: Ο μυστικός πόλεμος βγήκε από τις… σκιές
Πλειστηριασμοί: Ποια ακίνητα – φιλέτα στο Κολωνάκι και στο ιστορικό κέντρο… μοσχοπουλήθηκαν
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ