(Last upd 23:00)
Οι τιμές του πετρελαίου κατέγραψαν νέα θεαματική άνοδο, καθώς η προοπτική μιας διευρυνόμενης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή που θα μπορούσε να διαταράξει τις ροές αργού πετρελαίου από τη βασική εξαγωγική περιοχή επισκίασε τις ισχυρότερες προοπτικές της παγκόσμιας προσφοράς.
Η τιμή του Brent συμβολαίων Δεκεμβρίου “έκλεισε” με άλμα 5,03% ή κατά 3,72 δολάρια στα 77,62 δολάρια το βαρέλι και αντιστοίχως το αμερικανικό WTI εκτοξεύτηκε στα 73,71 δολάρια με άνοδο 5,15% ή 3,61 δολάρια.
Με το τριήμερο αυτό ανοδικό ράλι άλλαξε άρδην και ο μέχρι τώρα απολογισμός της χρονιάς, καθώς αμφότεροι οι δείκτες πέρασαν σε θετικό έδαφος. Πλέον το αμερικανικό αργό μετρά άνοδο της τάξεως του 3% για τη χρονιά και το Brent περίπου 1%.
«Μετά την αρχική νευρικότητα από τους γεωπολιτικούς κινδύνους στη Μέση Ανατολή, είδαμε κάποια ηρεμία να επιστρέφει στις παγκόσμιες αγορές, αλλά φυσικά, οι συμμετέχοντες στην αγορά εξακολουθούν να παρακολουθούν από την πλευρά τους οποιαδήποτε επερχόμενη ισραηλινή απάντηση», δήλωσε ο Γιαπ Γιουν Ρονγκ, στρατηγικός αναλυτής αγοράς στην IG.
«Το ερώτημα για το πετρέλαιο τώρα είναι αν οι ενεργειακές υποδομές του Ιράν θα βρεθούν στο στόχαστρο του Ισραήλ», συμπλήρωσε.
Το Ισραήλ βομβάρδισε νωρίς το πρωί της Πέμπτης το κέντρο της Βηρυτού, σκοτώνοντας τουλάχιστον έξι ανθρώπους, αφού οι δυνάμεις του υπέστησαν τη δυσκολότερη ημέρα τους στο μέτωπο του Λιβάνου μετά από ένα χρόνο συγκρούσεων εναντίον της, υποστηριζόμενης από το Ιράν, Χεζμπολάχ.
Το πλήγμα έλαβε χώρα μία ημέρα αφότου το Ιράν εκτόξευσε περισσότερους από 180 βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ σε μια κλιμάκωση των εχθροπραξιών, οι οποίες έχουν εξαπλωθεί από το Ισραήλ και τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη στον Λίβανο και τη Συρία.
«Από εδώ και πέρα, είναι ένα παιχνίδι αναμονής για να δούμε ποια θα είναι η ισραηλινή απάντηση και υποψιάζομαι ότι αυτή θα έρθει μετά την ολοκλήρωση της γιορτής Rosh Hashanah», δήλωσε ο αναλυτής της IG, Τόνι Σίκαμορ.
«Αμφιβάλλω ότι το Ισραήλ θα στοχοποιήσει τις ιρανικές πετρελαϊκές υποδομές, καθώς μια τέτοια κίνηση πιθανότατα θα οδηγούσε τις τιμές του πετρελαίου προς τα 80 δολάρια, κάτι που θα αποδοκιμαζόταν από τους συμμάχους του Ισραήλ, οι οποίοι κάνουν βήματα κατά του πληθωρισμού», δήλωσε ο ίδιος.
Εν τω μεταξύ, τα αμερικανικά αποθέματα αργού αυξήθηκαν κατά 3,9 εκατ. βαρέλια στα 417 εκατ. βαρέλια την εβδομάδα, όπως ανακοίνωσε η Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας, σε σύγκριση με τις προσδοκίες σε δημοσκόπηση του Reuters για μείωση κατά 1,3 εκατ. βαρέλια.
«Η διόγκωση των αμερικανικών αποθεμάτων ενίσχυσε τις εκτιμήσεις ότι η αγορά είναι καλά εφοδιασμένη και μπορεί να αντέξει τυχόν διαταραχές», ανέφεραν οι αναλυτές της ANZ σε πρόσφατη ανάλυσή τους.
Οι κινήσεις του OΠΕΚ
Ορισμένοι επενδυτές κράτησαν τις θέσεις τους αμετάβλητες, καθώς οι παγκόσμιες προμήθειες αργού δεν έχουν ακόμη διαταραχθεί από τις αναταραχές στην περιοχή και η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα του ΟΠΕΚ περιόρισε τις ανησυχίες.
«Μετά την επίθεση του Ιράν, οι τιμές μπορεί να παραμείνουν αυξημένες ή πιο ευμετάβλητες για λίγο ακόμη, αλλά υπάρχει αρκετή παραγωγή, υπάρχει αρκετή προσφορά στον κόσμο», δήλωσε στο Reuters ο Τζιμ Σίμσον, διευθύνων σύμβουλος της East Daley Analytics.
Σημειωτέον πως ο ΟΠΕΚ διαθέτει αρκετή εφεδρική πετρελαϊκή παραγωγική ικανότητα για να αντισταθμίσει την πλήρη απώλεια της ιρανικής προμήθειας, εάν το Ισραήλ θέσει εκτός λειτουργίας τις εγκαταστάσεις της χώρας αυτής.
Οι επιλογές του Ισραήλ συμπεριλαμβάνουν τη στόχευση ιρανικών εγκαταστάσεων παραγωγής πετρελαίου μεταξύ άλλων στρατηγικών στόχων, όπως ανέφερε την Τετάρτη ο αμερικανικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Axios επικαλούμενος ισραηλινούς αξιωματούχους. Το Ιράν είναι μέλος του ΟΠΕΚ με παραγωγή περίπου 3,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα ή το 3% της παγκόσμιας παραγωγής.
Οι ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου έχουν αυξηθεί φέτος κοντά σε πολυετή υψηλά επίπεδα 1,7 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως παρά τις αμερικανικές κυρώσεις. Τα κινεζικά διυλιστήρια αγοράζουν το μεγαλύτερο μέρος της προσφοράς του. Το Πεκίνο υπογραμμίζει ότι δεν αναγνωρίζει τις μονομερείς αμερικανικές κυρώσεις.
«Θεωρητικά, αν χάναμε όλη την ιρανική παραγωγή -που δεν είναι το βασικό μας σενάριο- ο ΟΠΕΚ+ έχει αρκετή πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα για να αντισταθμίσει το σοκ», δήλωσε η Αμρίτα Σεν, συνιδρυτής της Energy Aspects.
Ο ΟΠΕΚ+, ο οποίος περιλαμβάνει τον ΟΠΕΚ και συμμάχους όπως η Ρωσία και το Καζακστάν, έχει μειώσει την παραγωγή τα τελευταία χρόνια για να στηρίξει τις τιμές εν μέσω της αδύναμης παγκόσμιας ζήτησης.
Κατ΄αυτόν τον τρόπο, ο Οργανμισμός έχει δημιουργήσει πλεόνασμα εκατομμυρίων βαρελιών πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας.
Οι περικοπές από τους παραγωγούς του ΟΠΕΚ+ ανέρχονται σήμερα σε 5,86 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Σαουδική Αραβία είναι σε θέση να αυξήσει την παραγωγή της κατά 3 εκατ. βαρέλια ημερησίως και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατά 1,4 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Ο ΟΠΕΚ+ συνεδρίασε πρόσφατα για να συζητήσει τη συμμόρφωση με τις περικοπές τις οποίες έχει αποφασίσει. Παρ’ όλα αυτά, ο Οργανισμός δε συζήτησε τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν.
«Το μόνο πράγμα που αναφέρθηκε σχετικά με τη γεωπολιτική κατάσταση και τη σύγκρουση ήταν η ελπίδα για μη κλιμάκωση», δήλωσε πηγή του ΟΠΕΚ+ στο Reuters.
Ενώ ο ΟΠΕΚ διαθέτει αρκετή πλεονάζουσα δυναμικότητα για να αντισταθμίσει την απώλεια των ιρανικών προμηθειών, μεγάλο μέρος αυτής της δυναμικότητας βρίσκεται στην περιοχή του Κόλπου της Μέσης Ανατολής και είναι δυνητικά ευάλωτη σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσης της σύγκρουσης, δήλωσε ο Τζιοβάνι Σταουνόβο, αναλυτής της UBS.
«Η ουσιαστικά διαθέσιμη εφεδρική χωρητικότητα μπορεί να είναι πολύ χαμηλότερη εάν επαναληφθούν οι επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές σε χώρες της περιοχής», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η Δύση μπορεί να χρειαστεί να αξιοποιήσει τα στρατηγικά αποθέματά της εάν υπάρξουν σοβαρές διαταραχές.
Το Ισραήλ έχει μέχρι στιγμής αποφύγει επιθέσεις σε ιρανικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Αναλυτές της αγοράς πετρελαίου και εμπειρογνώμονες σε θέματα ασφάλειας έχουν τονίσει ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να στοχεύσει τις εγκαταστάσεις διύλισης πετρελαίου του Ιράν και το πετρελαϊκό λιμάνι της νήσου Χαργκ, το οποίο διαχειρίζεται περίπου το 90% των εξαγωγών αργού της χώρας.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ τη δεκαετία του 1980, η Βαγδάτη επιτέθηκε τακτικά σε δεξαμενόπλοια γύρω από το νησί και απείλησε να καταστρέψει τον τερματικό σταθμό πετρελαίου.
«Το Ιράν και οι οργανώσεις του θα μπορούσαν ενδεχομένως να στοχεύσουν ενεργειακές επιχειρήσεις σε άλλα μέρη της περιοχής προκειμένου να διεθνοποιήσουν το κόστος, εάν η τρέχουσα κρίση εξελιχθεί σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο», δήλωσε η Χελίμα Κροφτ της RBC Capital Markets.
Το 2019, μια επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη από φίλιες προς το Ιράν οργανώσεις σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας έθεσε για λίγο εκτός λειτουργίας το 50% της παραγωγής αργού του βασιλείου.
«Σε περίπτωση κλιμάκωσης οι πληρεξούσιοι του Ιράν ενδέχεται να εξαπολύσουν επιθέσεις σε παραγωγούς πετρελαίου της Μέσης Ανατολής, δηλαδή στη Σαουδική Αραβία», δήλωσε ο Ταμάς Βάργκα της PVM.
Το Ριάντ και η Τεχεράνη προχώρησαν σε διαπραγματεύσεις το 2019, οι οποίες βοήθησαν την άμβλυνση των περιφερειακών εντάσεων, αλλά οι διμερείς διπλωματικές σχέσεις παραμένουν τεταμένες.
Οι τιμές του πετρελαίου διαπραγματεύονται σε ένα στενό εύρος τιμών μεταξύ 70-90 δολαρίων ανά βαρέλι τα τελευταία χρόνια, παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.
Η αύξηση της αμερικανικής παραγωγής έχει συμβάλει στην άμβλυνση των ανησυχιών στις αγορές πετρελαίου, δήλωσε ο Ρετ Μπένετ, διευθύνων σύμβουλος της Black Mountain, η οποία δραστηριοποιείται στην αμερικανική λεκάνη Permian.
Οι ΗΠΑ παράγουν το 13% της παγκόσμιας παραγωγής αργού και σχεδόν το 20% της παγκόσμιας παραγωγής υγρών πετρελαιοειδών σε σύγκριση με το 25% της παγκόσμιας παραγωγής αργού του ΟΠΕΚ και περίπου 40% του ΟΠΕΚ+.
«Αυτή η ποικιλομορφία της προσφοράς από τις εγχώριες πηγές των ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την υγιή πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα εντός του ΟΠΕΚ, μεταφράζεται στο ότι η αγορά αισθάνεται προστατευμένη από ένα δραματικό σοκ προσφοράς, ανεξάρτητα από τις αέναες αναζωπυρώσεις στη Μέση Ανατολή», προσέθεσε.
Μια ευρεία σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, ωστόσο, με σημαντικό αντίκτυπο στην παραγωγή θα ωθούσε αναπόφευκτα τις τιμές του πετρελαίου προς τα πάνω.
Αυτό θα οδηγούσε σε αύξηση του κόστους των καυσίμων. Ένα σχετικό ράλι στις τιμές της βενζίνης θα μπορούσε να πλήξει την προεκλογική εκστρατεία της αντιπροέδρου των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις έναντι του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου Ντόναλντ Τραμπ.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιθανότατα θα προσπαθήσουν να πιέσουν το Ισραήλ για μια πιο μετριοπαθή απάντηση, θέλοντας να αποφύγουν μια σημαντική κλιμάκωση των εντάσεων», δήλωσε ο Γουόρεν Πάτερσον της ING.
Διαβάστε ακόμη:
Αττική Οδός: Μειώνονται τα διόδια – Αυτόματα η αλλαγή στα e-pass
Νέα εθελούσια από την Τράπεζα Πειραιώς
Ozempic: Πώς οι εταιρείες τροφίμων δεν το βλέπουν πια σαν απειλή αλλά σαν ευκαιρία
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα