Ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει σημαντικά τους τελευταίους μήνες στην Ευρωζώνη και τις ΗΠΑ, καθώς από τη ζώνη του 10% κινείται γύρω από το 3%, αλλά οι κεντρικοί τραπεζίτες φοβούνται ότι το πιο δύσκολο κομμάτι στην αποκλιμάκωση θα είναι το «τελευταίο μίλι» για να φτάσει στο 2%, που είναι και ο επίσημος στόχος των κεντρικών τραπεζών.
Η ανησυχία αυτή έχει οδηγεί τους κεντρικούς τραπεζίτες σε αναβολή των μειώσεων στα επιτόκια, παρότι έχουν σταματήσει τις ανοδικές κινήσεις και προαναγγέλλουν αποκλιμάκωση, αλλά χωρίς να διευκρινίζουν το πότε.
Οι δείκτες στις αγορές έδειχναν ότι οι επενδυτές είχαν προεξοφλήσει μείωση επιτοκίου από την FED τον Μάρτιο, αλλά οι προσδοκίες αυτές ανετράπησαν την περασμένη Παρασκευή, που δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία για την αγορά εργασίας, η οποία σφύζει από υγεία. Η ανεργία στις ΗΠΑ είναι σε ιστορικό χαμηλό, στο 3,7%, κάτω από το 4% για δύο χρόνια, ενώ το 2023 αυξήθηκαν και οι μισθοί.
Τα καλά νέα για την αγορά εργασίας, όμως, είναι κακά νέα για τους κεντρικούς τραπεζίτες, καθώς οι τελευταίοι φοβούνται ότι η αύξηση των μισθών θα ενισχύσει τη ζήτηση και τις πληθωριστικές πιέσεις.
Έτσι, το σενάριο μείωσης επιτοκίων το Μάρτιο «κάηκε» και οι προσδοκίες τώρα είναι για μείωσή τους το καλοκαίρι.
Η αναβολή της μείωσης των επιτοκίων ίσως προκαλέσει και πτωτική διόρθωση στις τιμές των μετοχών, αλλά η πλειονότητα των χρηματιστηριακών αναλυτών θεωρεί ότι κάτι τέτοιο θα είναι μια ευκαιρία για αγορές, καθώς τα θεμελιώδη στοιχεία των εταιρειών είναι καλά, ενώ και η οικονομία των ΗΠΑ είναι σε καλή κατάσταση.
Η ανησυχία στην ΕΚΤ και αλλού είναι ότι οι εργαζόμενοι θα απαιτήσουν μεγάλες αυξήσεις στους μισθούς τους για να αποκαταστήσουν την αγοραστική δύναμη που έχασαν κατά την αρχική εκτίναξη των τιμών. Και ότι η αυξημένη αγοραστική δύναμη θα προκαλέσει νέα άνοδο των τιμών.
Μέχρι τώρα η μεγάλη μείωση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη προήλθε από εξωτερικούς παράγοντες, όπως η μείωση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων. Όμως τα επόμενα βήματα προς τα κάτω θα εξαρτηθούν από το κατά πόσον θα υποχωρήσει η εγχώρια ζήτηση.
Η τελευταία θα είναι δύσκολο να μειωθεί, εάν η απασχόληση είναι ισχυρή και οι μισθοί αυξάνονται.
Γι’ αυτό και πολλοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι για να μειωθεί περαιτέρω ο πληθωρισμός, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να επιμείνουν στη σκληρή νομισματική πολιτική και να διατηρήσουν ψηλά τα επιτόκια ώστε να συμπιέσουν τη ζήτηση.
Γι’ αυτό υπάρχουν και στην ευρωζώνη «δεύτερες σκέψεις» για τη μείωση των επιτοκίων μέχρι το καλοκαίρι. Ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 2,8% τον Ιανουάριο, ύστερα από μια μικρή αύξηση το Δεκέμβριο (είχε φτάσει στο 2.9%), αλλά οι τιμές των υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 4%, γεγονός που τροφοδοτεί και εκεί ανησυχία για την επίδραση των μισθών στη ζήτηση και τον πληθωρισμό.
Και τούτο διότι οι υπηρεσίες επηρεάζονται πιο πολύ από το κόστος εργασίας.
Οι μισθοί στην ευρωζώνη αυξήθηκαν πάνω από 5% πέρυσι, κοντά στον μέσο ετήσιο πληθωρισμό. Παρόλο όμως που τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η πίεση στους μισθούς μειώνεται, η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι η ΕΚΤ θέλει να είναι σίγουρη ότι το υψηλότερο εργατικό κόστος “απορροφάται επαρκώς” από τις εταιρείες που επιλέγουν να μειώσουν τα περιθώρια κέρδους τους αντί να αυξήσουν τις τιμές τους.
Προειδοποίησε επίσης ότι είναι “πρόωρο” να συζητήσουμε ακόμη και πιθανές μειώσεις επιτοκίων σε αυτό το στάδιο.
Στην ευρωζώνη, όπως και στις ΗΠΑ, οι ανησυχίες υποστηρίζονται από την υγεία της αγοράς εργασίας. Η ανεργία στην Ευρωζώνη παρέμεινε σε ιστορικό χαμηλό ρεκόρ 6,4% τον Δεκέμβριο και πολλές επιχειρήσεις -ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών- εξακολουθούν να παραπονιούνται ότι η έλλειψη εργατικού δυναμικού αποτελεί τον κύριο περιορισμό στην παραγωγή. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί ανοδικές πιέσεις στους μισθούς.
Παρόλο που οι αγορές εργασίας στην Ευρώπη είναι «θερμές», μπορεί να είναι δύσκολο για πολλές εταιρείες να μετακυλήσουν το υψηλότερο μισθολογικό κόστος στις τιμές, επειδή – σε αντίθεση με τις ΗΠΑ – οι περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες είναι σε στασιμότητα.
Έτσι, αν και τα γερμανικά συνδικάτα ζήτησαν την περασμένη εβδομάδα αύξηση μισθών κατά 6% έως 7%, είναι δύσκολο να γίνουν αυξήσεις τιμών στον κλάδο ο οποίος υποχώρησε κατά 11% πέρσι.
Ένας άλλος λόγος που εμπνέει επιφυλάξεις στις κεντρικές τράπεζες είναι ότι μπορεί να εμφανιστούν και πάλι διαταραχές στην προσφορά αγαθών, λόγω πολεμικών συγκρούσεων ή άλλων αναταραχών. Τα προβλήματα στις θαλάσσιες μεταφορές από τις επιθέσεις των ανταρτών Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα είναι ένα μέτωπο που προκαλεί ανησυχία, ειδικά για την Ευρώπη για τις εισαγωγές από την Κίνα.
Ωστόσο, αρκετά μέλη του συμβουλίου της ΕΚΤ, αλλά και η ίδια η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ, υποβαθμίζουν το θέμα, με το επιχείρημα ότι η ναυτιλία αποτελεί μόνο το 1,5% του συνολικού κόστους των αγαθών, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσαν οι Financial Times. H Goldman Sachs υπολογίζει ότι η αύξηση των ναύλων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων θα προσθέσει μόνο 0,1 ποσοστιαίες μονάδες στον παγκόσμιο πληθωρισμό.
Διαβάστε ακόμη
Ορεινό τουρισμό 4 εποχών θέλουν τώρα οι χειμερινοί προορισμοί (πίνακας + pic)
WSJ: Κοινό μυστικό σε Tesla και SpaceX η χρήση ναρκωτικών από τον Έλον Μασκ
Μαίρη Χατζάκου: Το νοικοκύρεμα της ΜΕΒΓΑΛ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ