Σε ελαφρά επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων του για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας τόσο φέτος όσο και την επόμενη χρονιά προχώρησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στη νέα έκθεση του, η οποία περιλαμβάνει και μια σαφή προειδοποίηση για τα αυξανόμενα ρίσκα που μπορεί να εκτροχιάσουν περαιτέρω τα διεθνή δεδομένα.
«Τα ρίσκα συσσωρεύονται ασκώντας καθοδική πίεση και υπάρχει αυξανόμενη αβεβαιότητα για την παγκόσμια οικονομία. Υπάρχει το γεωπολιτικό ρίσκο και η προοπτική κλιμάκωσης των περιφερειακών συρράξεων. Υπάρχει η διόγκωση του προστατευτισμού και των προστατευτικών πολιτικών, οι διαταράξεις του εμπορίου που μπορούν επίσης να επηρεάσουν την παγκόσμια δραστηριότητα» προειδοποίησε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Πιερ Ολιβιέ Γκουρενσά.
Πολλαπλές απειλές
Πραγματικά, το περιεχόμενο του φθινοπωρινού World Economic Outlook κινείται σε σαφώς πιο επιφυλακτικό τόνο, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τα τρέχοντα γεωπολιτικά δεδομένα, όπως την κρίση στη Μέση Ανατολή, αλλά και τις πιθανές απειλές που ελλοχεύουν από ανατροπές του πολιτικού τοπίου, όπως οι επικείμενες αμερικανικές εκλογές.
Η αναφορά της έκθεσης, ξανά και ξανά, στην επιβάρυνση που φέρνουν οι προστατευτικές τακτικές και ο καταιγισμός τιμωρητικών δασμών θεωρήθηκε από τους αναλυτές διεθνές πως «φωτογράφιζε», μεταξύ άλλων και τον Ντόναλντ Τραμπ.
Βεβαίως, το κείμενο του ΔΝΤ αποφεύγει έντεχνα να κάνει άμεση αναφορά στον Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο ή ακόμη και ευρύτερα στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, όμως ο κ. Τραμπ ήταν ο… ελέφαντας στο δωμάτιο κατά την παρουσίαση της έκθεσης, δεδομένου πως βρισκόμαστε περίπου δύο εβδομάδες πριν την κρίσιμη κάλπη.
«Πρόκειται για μια πολιτική (των δασμών) που βασικά κάνει ζημιά σε όλους. Κάνει ζημιά σε όλο τον κόσμο. Κάνει ζημιά και στις ΗΠΑ» τόνισε επικριτικά ο κ. Γκουρενσά.
Χαμηλή ανάπτυξη
Στη νέα εκτίμηση του το ΔΝΤ προβλέπει πως οι ρυθμοί ανάπτυξης παγκοσμίως θα κινηθούν φέτος στο 3,2%, ήτοι κατά 0,1% χαμηλότερα από την έκθεση του Ιουλίου και θα παραμείνουν στα επίπεδα αυτά και το 2025.
Ωστόσο αν οι δασμοί διεθνώς αυξηθούν κι άλλο επιβαρύνοντας περαιτέρω το παγκόσμιο εμπόριο, τότε υπάρχει ο κίνδυνος να… διαγράψουν έως και 0,8% από τους ρυθμούς ανάπτυξης της επόμενης χρονιάς και έως και 1,3% από το ΑΕΠ του 2026.
Θυμίζουμε πως ο κ. Τραμπ έχει δηλώσει πως σχεδιάζει δυναμική διεύρυνση των προστατευτικών εμπορικών μέτρων που είχε δρομολογήσει από την προηγούμενη θητεία του. Έτσι έχει ζητήσει γενικούς δασμούς της τάξεως του 20% σε όλες τις αμερικανικές εισαγωγές και μια επιπλέον επιβάρυνση της τάξεως του 60%(!) ειδικά στα κινεζικά προϊόντα.
Πάντως, πέρα από την ανησυχητική ατζέντα Τραμπ, οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ λαμβάνουν υπόψη και ένα πιθανό σενάριο σύμφωνα με το οποίο, εκτός από τις ΗΠΑ, και η Ευρωζώνη και από την αντίθετη πλευρά η Κίνα θα επιβάλουν δασμούς ύψους 10% στις εισαγωγές ξένων προϊόντων.
Οι απειλές αυτές δεν θα επηρεάσουν προφανώς μόνο τα γενικά δεδομένα, όσο και τις επιμέρους επιδόσεις των οικονομιών.
Για τις ΗΠΑ, το βασικό σενάριο του ΔΝΤ βελτιώνει ελαφρά τις εκτιμώμενες επιδόσεις της αμερικανικής οικονομίας στο 2,8% φέτος και στο 2,2% το 2025 χάρη στην ισχυρή εγχώρια κατανάλωση. Όμως, ένας σινοαμερικανικός εμπορικός πόλεμος και τυχόν διόγκωση των προστατευτικών μέτρων θα στερήσουν από το αμερικανικό ΑΕΠ έως και 1 ποσοστιαία μονάδα την επόμενη χρονιά.
Ουραγός η Ευρώπη
Για την Ευρωζώνη, ωστόσο, τα νέα ούτως ή άλλως δεν είναι καλά. Η νέα έκθεση του ΔΝΤ αναθεωρεί προς τα κάτω τις προβλέψεις για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη κατά 0,3%, μόλις στο αναιμικό 0,8% φέτος και στο 1,2% για το 2025. Επικαλείται δε, ειδικά την αποδυνάμωση της οικονομικής και μεταποιητικής δραστηριότητας κυρίως στη Γερμανία και την Ιταλία.
Πραγματικά, αν και το Ταμείο βελτίωσε τις εκτιμήσεις του για τη Γαλλία και την Ισπανία, μείωσε κι άλλο την προβλεπόμενη ανάπτυξη στη Γερμανία, με περικοπή κατά 0,2 μονάδες για φέτος και κατά 0,50 μονάδες του χρόνου.
Μειωμένες κατά 0,2 μονάδες είναι οι εκτιμήσεις και για την ανάπτυξη της Κίνας, που από το 5,2% το 2023 θα «προσγειωθεί» πλέον στο 4,8% φέτος και στο ακόμη πιο χαμηλό 4,5% το 2025.
Με τον τρόπο αυτό το περιεχόμενο της έκθεσης δικαιώνει τον λίαν επιφυλακτικό τόνο που υιοθέτησε προ ημερών η γενική διευθύντρια του οργανισμού, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, κάνοντας λόγο για συνεχιζόμενες χλιαρές προοπτικές ανάπτυξης που θα συνεχίσουν να κρατούν την παγκόσμια οικονομία μακριά από τα προ της πανδημίας δεδομένα.
Ανάγκη για λιτότητα
Βεβαίως, η έκθεση κάνει μνεία στην επιτοκιακή πολιτική των μεγάλων κεντρικών τραπεζών επικροτώντας τη στρατηγική που ακολούθησαν πετυχαίνοντας την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, δίχως την υποχώρηση των οικονομιών σε ύφεση. Όμως, οι συνέπειες της πίεσης των υψηλών επιτοκίων παραμένουν ορατές στις ανεπτυγμένες οικονομίες.
Από την άλλη πλευρά για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, μεγάλο αγκάθι αποτελεί η διόγκωση των χρεών. Η εκτόξευση του δημόσιου χρέους αποτελεί συνολικά τροχοπέδη για τις χώρες διεθνώς, με το Ταμείο να κάνει έκκληση για επιστροφή στη δημοσιονομική ορθότητα και τη συγκράτηση των κρατικών δαπανών. Όμως, το μεγαλύτερο βάρος ασκείται στις αναπτυσσόμενες οικονομίες και τις φτωχότερες χώρες του τρίτου κόσμου.
«Τώρα είναι η ώρα για δημοσιονομική περιστροφή, για πολλές χώρες να αποκαταστήσουν τα δημοσιονομικά αποθεματικά» επεσήμανε ο οικονομολόγος του ΔΝΤ, με μόνο μία ηχηρή εξαίρεση, την Κίνα, την οποία κάλεσε να αυξήσει τις δαπάνες για να τονώσει την οικονομία.
Η πτώση του πληθωρισμού
Πάντως, η έκθεση περιλάμβανε και κάποια καλά μαντάτα από το μέτωπο του πληθωρισμού.
«Η μάχη κατά του πληθωρισμού έχει σχεδόν κερδηθεί. Η πτώση του πληθωρισμού δίχως παγκόσμια ύφεση αποτελεί μεγάλο επίτευγμα» ξεκαθάρισε ο κ. Γκουρενσά
Πραγματικά, η έκθεση εκτιμά πως ο πληθωρισμός διεθνώς θα συνεχίσει να υποχωρεί φτάνοντας το 5,8% φέτος και το 4,3% το 2025.
Ωστόσο και στο σημείο αυτό υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ ανεπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου. Στις μεγάλες οικονομίες ο δείκτης θα πέσει κάτω από το όριο του 2% την επόμενη χρονιά, όπως είναι και ο στόχος των δυτικών κεντρικών τραπεζών και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 5,9%.
Διαβάστε ακόμη
ΔΝΤ: Προβλέπει ανάπτυξη 2,3% φέτος στην Ελλάδα – Επιβραδύνεται ο πληθωρισμός (πίνακας)
Πιτσιλής (ΑΑΔΕ): Στα €830 εκατ. τα φορολογικά έσοδα από τη βραχυχρόνια μίσθωση
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα