Οι τιμές καταναλωτή στην Τουρκία αυξήθηκαν τον Μάιο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι πιο γρήγορα από ότι είχαν αυξηθεί τον Απρίλιο, ανακοίνωσε η τουρκική στατιστική αρχή, παρά τις εκτιμήσεις των οικονομολόγων ότι η αύξηση των τιμών θα υποχωρούσε τον Μάιο.
Ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού του Μαΐου έτρεξε με ρυθμό 11,39%, αυξημένος σε σχέση με το 10,94% του Απριλιου. Το Τουρκικό Στατιστικό Ινστιτούτο (TÜİK) αναφέρει ως αιτία την κριση του κορωνοϊού.
Γιατί ο πληθωρισμός είναι η Νέμεση του Ερντογάν
Ο πληθωρισμός αυξάνεται και πάλι, και απομακρύνεται από το επιτόκιο που έχει θέση η τουρκική κεντρική τράπεζα.
Όταν συμβαίνει αυτό, όποιος κρατά τουρκικές λίρες καταγράφει απώλειες: Αν κάποιος έχει μια κατάθεση σε λίρες και το επιτόκιο είναι χαμηλότερο από τον πληθωρισμό, σημαίνει ότι παρά το ότι η κατάθεσή του τοκίζεται, ο πληθωρισμός μειώνει την πραγματική αξία της κατάθεσής του περισσότερο από όσο την αυξάνει το επιτόκιο.
Η τουρκική κεντρική τράπεζα – κατ’ εντολή του Ερντογάν και κόντρα στην οικονομική λογική και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία – έχει μειώσει δραματικά τα επιτόκια το τελευταίο έτος: Από 24% τον Ιούλιο του 2019 σε 8,25 σήμερα.
Το πραγματικό επιτόκιο της λίρας σήμερα προκύπτει αν από το 8,25% (ονομαστικό επιτόκιο), αφαιρέσουμε το ποσοστό του πληθωρισμού (11,39). Το άθροισμα είναι αρνητικό, -3,14%, και εξηγεί γιατί η λίρα πλέον δεν είναι ελκυστική για τους διεθνείς επενδυτές, αλλά και τους Τούρκους πολίτες. Για αυτό αναμένεται να ενισχυθεί η τάση των τούρκων να αλλάζουν σε δολάρια τις λίρες με το που τις πιάνουν στα χέρια τους.
Η ανακοίνωση του πληθωρισμού Μαϊου προκάλεσε πτώση στο τουρκικό νόμισμα σε σχέση με το δολάριο.
Ωστόσο η κίνηση αν και απότομη είναι μικρή, καθώς οι διεθνείς επενδυτές έχουν σταματήσει να εμπορεύονται λίρες μετά τους φραγμούς που έχει υψώσει ο Ερντογάν στη διεθνή εμπορευσιμότητα της. Πάντως δημιοyργεί υποψία το γεγονός ότι χθες και το βράδυ έγιναν παρεμβάσεις ενίσχυσής της, προκειμένου να υπάρχει ένα «μαξιλάρι ασφαλείας» για πτώση όταν στην ανακοίνωση.
Πάντως η αύξηση του πληθωρισμού έχει επίδραση και στην πραγματική οικονομία, αλλά και στη δημοφιλία του τούρκου προέδρου: Η αύξηση των τιμών σε καθημερινά προϊόντα επηρρεάζει άμεσα τα εκατομμύρια των Τούρκων, σε μια φάση μάλιστα που λόγω κορωνοϊού εκατομμύρια χάνουν εισοδήματα και δουλειές και τα τουρκικά πακέτα στήριξης δεν επαρκούν για την απορρόφηση των συνεπειών.
Αχαρτογράφητα νερά
Με τις ορθόδοξες πολιτικές να έχουν πεταχθεί στον κάλαθο των αχρήστων, ο Ερντογάν προσπαθεί να κρατήσει όρθια την τουρκική οικονομία του με μια άνευ προηγουμένου αύξηση του δανεισμού στο εσωτερικό της χώρας. Το μέγεθος της φούσκας όμως που διαμορφώνεται προκαλεί τεράστια ανησυχία για πιθανή διάρρηξή της.
Η μοναχική πορεία του Ερντογάν κόντρα στις αγορές συνεχίζεται μέχρι να βρεί το τέλος του δρόμου.