Μπορεί η θρυαλλίδα για την επόμενη Παγκόσμια Κρίση να προέλθει από τους αστραφτερους ουρανοξύστες του Μανχάταν;
Καθώς τα κτίρια υπολειτουργούν λόγω COVID-19, με άδηλη την προοπτική πλήρους επιστροφής των εργαζομένων (ή των πελατών), η μείωση της αξίας των εμπορικών ακινήτων στο οικονομικό κέντρο των ΗΠΑ απειλεί να πυροδοτήσει ένα ντόμινο αρνητικών εξελίξεων στα παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα που έχουν «χτιστεί» πάνω σε αυτά τα εμπορικά ακίνητα – έναν κατατρεπτικό ντόμινο το οποίο μπορεί να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο.
Συγκεκριμένα, οι ενδείξεις πίεσης που καταγράφονται στα εμπορικά ακίνητα και τα κτίρια γραφείων στο Μανχάταν, κάνουν αρκετούς επενδυτές να προεξοφλούν ότι οι μπελάδες στη μεγαλύτερη αγορά real-estate του πλανήτη θα επηρρεάσουν γενικότερα τις ΗΠΑ και τον πλανήτη.
Αν και τα χρηματιστήρια φλερτάρουν κάθε μέρα με νέα ρεκόρ, οι μετοχές και τα ομόλογα που συνδέονται με τη δεσπόζουσα θέση της Νέας Υόρκης στους τομείς του τουρισμού και του πολιτισμού παρουσιάζουν χαρακτηριστική αδυναμία.
Η αξία των ομολόγων για παράδειγμα που συνδέονται με το δανεισμό ξενοδοχείων και επιχειρήσεων λιανικής υποχωρούν και τα νέα δάνεια προς αυτές τις επιχειρήσεις έχουν επιβραδυνθεί, καθώς οι τράπεζες είναι πολύ επιφυλακτικές στην αναχρηματοδότηση αυτών των κλάδων.
Γιατί έχει σημασία
Η μοίρα των ουρανοξυστών και των επαγγελματικών ακινήτων γενικότερα στη Νέα Υόρκη έχουν συνέπειες που ξεπερνούν τα όρια του Μανχάταν, ακόμα και των ΗΠΑ.
Οι επενδυτές παρατηρούν στενά τις εξελίξεις στο real estate, στον τουρισμό και τον πολιτισμό της Νέας Υόρκης, διότι τα δάνεια σε αυτούς τους τομείς τεμαχίζονται, ξανα-πακετάρονται σε νέα ομόλογα και πωλούνται σε θεσμικούς επενδυτές όπως συνταξιοδοτικά ταμεία και διαχειριστές κεφαλαίων σε όλον τον πλανήτη.
Όταν για παράδειγμα τα δάνεια που έχουν λάβει οι διαχειριστές εμβληματικών ουρανοξυστών στη Νέα Υόρκη καταρρέουν (λόγω τηλεεργασίας για παράδειγμα που απομειώνει την αξία των ακινήτων) αυτό είναι βαρόμετρο καταιγίδας για τα επαγγελματικά ακίνητα όλης της χώρας και όχι μόνον: Πρόκειται για μια αγορά που υπερβαίνει το μισό τρισεκατομμύριο δολάρια όπως αναφέρει η Wall Street Journal.
Τα σημεία των καιρών
Η επένδυση σε εμπορικά ακίνητα στη Νέα Υόρκη ήταν για δεκαετίες μια ασφαλής και κερδοφόρα επένδυση, καθώς οι τιμές των ακινήτων έκαναν ράλι παράλληλα με τις μετοχές των κατασκευαστικών εταιρειών στη Wall Street: ο συνδυασμός τροφοδότησε ένα απίστευτο πάρτι ανοικοδόμησης που «φύτεψε» δεκάδες ουρανοξύστες πέρα από τον Μανχάταν και στις υπόλοιπες τέσσερις περιφέρειες της μητροπολιτκής Νέας Υόρκης.
Μετά τον κορωνοϊό όμως επιχειρήσεις που βασίζονταν στους επισκέπτες της πόλης, όπως ξενοδοχεία, εστιατόρια και λιανεμπόριο υποφέρουν.
Οι τιμές των ακινήτων δείχνουν σημάδια υποχώρησης, καθώς κτίρια στο Μανχάταν αλλάζουν χέρια σε τιμές 25% κάτω από τις τιμές του 2017. Πεντάστερα ξενοδοχεία είναι πίσω στις πληρωμές των δόσεών τους – το Standard Hotel δεν έχει πληρώσει τις τρείς τελευταίες δόσεις του δανείου των 45 εκατ. που έχει λάβει.
Περισσότερα από $3 δισ. δανείων που σχετίζονται με επιχειρήσεις της Νέας Υόρκης έχουν ήδη «κοκκινίσει» ενώ στον ίδιο δρόμο οδεύουν άλλα δάνεια ύψους $4 δισ.
Επιπλέον τα ομόλογα που έχουν εκδώσει αυτές οι επιχειρήσεις έχουν υποχωρήσει έντονα. Τα ομόλογα που έχουν χαμηλότερες του μέσου όρου αξιολογήσεις έχουν χάσει ώς και τη μισή τους αξία.
Αναλογίες με το 2008
Στην πορεία προς το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι επενδυτές σόρταραν μαζικά τα χρεώγραφα που ήταν συνδεδεμένα με την κτηματαγορά, καθώς στοιχημάτιζαν ότι η αξία τους θα κατέρρεε οριζόντια – όπως και έγινε.
Σήμερα καταγράφεται μια αντίστοιχη κίνηση καθώς οι αλλαγές στην εργασία που θα φέρει ο κορωνοϊός, η μείωση στα ταξίδια και τον τουρισμό θα αναπροσαμόσουν προς τα κάτω την αξία των ακινήτων συμπαρασύροντας και την αξία των παραγώγων που είναι συνδεδεμένα πάνω τους.
Βέβαια η κίνηση δεν είναι – ακόμη – όσο γενικευμένη ή οριζόντια ήταν το 2008.
Όμως ο κορωνοϊός δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα τον κύκλο του και η απομείωση των αξιών δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί ούτε καταγραφεί ωστε να είναι σαφές πόσο μεγάλη θα είναι η κατηγορία των παραγώγων που θα «πονέσουν».
Η αμερικανική κτηματαγορά ήταν η αφορμή για να ξεσπάσει η πρώτη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση του αιώνα. Τα συστατικά υπάρχουν για να προκαλέσουν άλλη μία.
Βέβαια από τότε οι οικονομικές και νομισματικές αρχές έχουν μάθει την τεχνογνωσία χειραγώγησης και στήριξης των τιμών πιεσμένων τομέων. Αλλά όπως και το 2008 δεν μπορείς για πάντα να αποφύγεις την πραγματικότητα.