Πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα τα οικονομικά στοιχεία που δείχνουν ότι ο πληθωρισμός επιμένει και θα έχει μεγαλύτερη ένταση και διάρκεια από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί.
Η βασική άποψη των νομισματικών αρχών παραμένει σταθερή στο ότι ο πληθωρισμός θα αποδειχθεί τελικά «παροδικός», αλλά η έννοια αυτή μπορεί να καλύψει διαφορετικές χρονικές περιόδου και το σημείο που θα αρχίσει η αποδρομή του φαινομένου -εάν τελικά αυτό συμβεί- αρχίζει να διχάζει οικονομολόγους και αναλυτές.
Ενώ πριν μερικούς μήνες η πρόβλεψη των περισσότερων ήταν ότι ο πληθωρισμός θα αρχίσει να υποχωρεί στα μέσα του 2022, πλέον πληθαίνουν οι εκτιμήσεις ότι το φαινόμενο θα επιμείνει τουλάχιστον στη διάρκεια του επόμενου έτους.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων λόγω πανδημίας (PEPP) συνεχίζεται, ενώ τα επιτόκια παραμένουν αμετάβλητα (στο -0,5% το βασικό επιτόκιο), παρότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφτασε στα υψηλά 13ετίας.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Eurostat (flash estimates), ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφτασε τον Οκτώβριο στο 4,1%. Η άνοδος προήλθε κατά κύριο λόγο από την αύξηση των τιμών στην ενέργεια (ο πληθωρισμός ενέργειας έχει ήδη φτάσει στο 23,5% στην Ευρωζώνη), αλλά αυξήθηκαν και οι τιμές στις υπηρεσίες (στο 2,1%).
Στη Γερμανία ο πληθωρισμός έφτασε τον Οκτώβριο στο 4,6% (υψηλό 28 ετών) και στην Ισπανία στο 5,5% (ρεκόρ 37 ετίας).
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο πληθωρισμός θα ανέβει το αμέσως επόμενο διάστημα, αλλά θα υποχωρήσει στη διάρκεια του 2022, αν και συμπλήρωσε ότι «η υποχώρηση ίσως χρειαστεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι αρχικά υπολογίζαμε».
Η στάση της ΕΚΤ αρχίζει να διαφοροποιείται από εκείνη άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών.
Την προηγούμενη εβδομάδα η κεντρική τράπεζα του Καναδά ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει νωρίτερα το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων και θα αυξήσει τα επιτόκια, ενώ ο επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Αγγλίας δήλωσε ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί γύρω στο 5% και ότι τον Νοέμβριο θα γίνει έντονη συζήτηση για το κατά πόσον θα πρέπει να αυξηθούν τα επιτόκια στη Βρετανία.
Στις ΗΠΑ, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) θα αρχίσει να περιορίζει το δικό της πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από τον επόμενο μήνα, ενώ ενισχύονται οι εκτιμήσεις ότι θα προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων μέσα στο 2022, νωρίτερα δηλαδή από το 2023 που ήταν οι προηγούμενες εκτιμήσεις.
Οι πληθωριστικές πιέσεις αποδίδονται στα προβλήματα που προκλήθηκαν από την πλευρά της προσφοράς μετά το τέλος της καραντίνας, καθώς οι παραγωγικές και μεταφορικές υποδομές αργούν να επανέλθουν σε πλήρη λειτουργία και να καλύψουν την ζήτηση, η οποία επανακάμπτει καθώς οι οικονομίες «ανοίγουν».
Η γενική εκτίμηση, για παράδειγμα, είναι ότι οι τιμές της ενέργειας θα υποχωρήσουν τους επόμενους μήνες, επομένως όταν αυτό συμβεί θα εκτονωθούν και οι πληθωριστικές πιέσεις από την πλευρά αυτή.
Δεδομένου ότι οι αμοιβές και οι μισθοί δεν αυξάνονται -αντιθέτως η μακροπρόθεση τάση είναι καθοδική- οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η αύξηση των τιμών θα σταματήσει όταν αποκατασταθεί η προσφορά αγαθών και υπηρεσιών και επανέλθει ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Και τούτο, υπό την προϋπόθεση ότι η ζήτηση δεν θα τροφοδοτηθεί από αυξημένα εισοδήματα, όπως συμβαίνει σε έναν «παραδοσιακό» πληθωριστικό κύκλο.
Όμως, το μεγάλο ερώτημα είναι εάν τελικά θα υπάρξουν και δευτερογενείς πληθωριστικές πιέσεις, από την πλευρά της ζήτησης. Κατά πόσον δηλαδή η αύξηση των τιμών που καταγράφεται τώρα, θα δημιουργήσει πιέσεις για αύξηση των αμοιβών και των μισθών, οι οποίες με τη σειρά τους θα ανατροφοδοτήσουν τη ζήτηση πιέζοντας τις τιμές ξανά προς τα πάνω.
Σε μια τέτοια περίπτωση ο πληθωρισμός δεν θα είναι και τόσο… παροδικός.
Διαβάστε ακόμη:
Ανάκαμψη τύπου V της ελληνικής οικονομίας – Φόβοι για «φρένο» από την ακρίβεια
Ανατιμήσεις: Ποια προϊόντα και πόσο ακρίβυναν – Παραδείγματα (vid)
Έλον Μασκ: Φέρνει στην Ελλάδα το δορυφορικό ίντερνετ – Υπεγράφη η ΚΥΑ