Η ανακοίνωση της ΕΚΤ ότι μπορεί να εξακολουθήσει να αγοράζει ελληνικά κρατικά ομόλογα μέχρι το τέλος του 2024 μειώνει τον κίνδυνο απότομα υψηλότερου κόστους δανεισμού του Δημοσίου, καθώς το Πρόγραμμα Αγοράς Έκτακτης Ανάγκης (PEPP) ολοκληρώνεται, αναφέρει η Fitch Ratings.
Η επόμενη προγραμματισμένη αναθεώρησή μας για το αξιόχρεο “ΒΒ”/σταθερό της Ελλάδας είναι στις 14 Ιανουαρίου. Η μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην επιστροφή του δημόσιου χρέους/ΑΕΠ σε σταθερή πτωτική πορεία μετά το σοκ του Covid-19, η συνεχιζόμενη βελτίωση της ποιότητας του ενεργητικού στις συστημικά σημαντικές τράπεζες και η βελτίωση του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού και των επιδόσεων θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε θετική δράση αξιολόγησης.
Η ΕΚΤ επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι οι αγορές καθαρών περιουσιακών στοιχείων του PEPP θα σταματήσουν από το τέλος Μαρτίου 2022, αλλά παρέτεινε την περίοδο επανεπένδυσης των ομολόγων που λήγουν κατά ένα έτος έως το τέλος του 2024. Η ΕΚΤ ανέφερε επίσης ότι, κατά τη διάρκεια πιθανών πιέσεων της αγοράς που σχετίζονται με την πανδημία, οι επανεπενδύσεις του PEPP “μπορούν να προσαρμοστούν με ευελιξία ως προς το χρόνο, τους τύπους περιουσιακών στοιχείων και τις δικαιοδοσίες”, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς ελληνικών ομολόγων “πέραν των ανακυκλώσεων των αποπληρωμών”.
Το PEPP αποτέλεσε σημαντική πηγή ευελιξίας χρηματοδότησης για την Ελλάδα, τα κρατικά ομόλογα της οποίας δεν είναι επιλέξιμα για άλλα προγράμματα αγοράς της ΕΚΤ λόγω της κατάστασής τους σε επίπεδο χαμηλής επενδυτικής βαθμίδας. Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου η ΕΚΤ είχε αγοράσει ελληνικά κρατικά ομόλογα ύψους 34,9 δισεκατομμυρίων ευρώ (19,3% του προβλεπόμενου ΑΕΠ του 2021), ποσό κοντά στο ποσό που συνεπάγεται το κονδύλι του PEPP ύψους 1,85 τρισεκατομμυρίων ευρώ και το μερίδιο κεφαλαίου της Ελλάδας στην ΕΚΤ που είναι περίπου 2%.
Οι αγορές του PEPP συνέβαλαν στη συγκράτηση των οριακών επιτοκίων του ελληνικού χρέους, με την απόδοση του 10ετούς να μειώνεται σε περίπου 1,3% από πάνω από 2% τον Μάιο του 2020. Άλλοι παράγοντες υποστηρίζουν επίσης τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Το σημαντικό απόθεμα ρευστών διαθεσίμων της Ελλάδας προβλέπεται να είναι κοντά στο 18% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους, το οποίο θα κάλυπτε την εκτίμησή μας για την εξυπηρέτηση του χρέους το 2022. Ο παραχωρησιακός χαρακτήρας του περισσότερου χρέους σημαίνει ότι το μέσο κόστος εξυπηρέτησης είναι χαμηλό (σε απόλυτους όρους και σε σχέση με τους ομότιμους της αξιολόγησης) και τα χρονοδιαγράμματα απόσβεσης είναι διαχειρίσιμα.
Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές έχουν διαχειριστεί προληπτικά το χρονοδιάγραμμα απόσβεσης. Εκτιμούμε ότι μια πρόσφατη άσκηση διαχείρισης υποχρεώσεων μείωσε τις αποσβέσεις για την περίοδο 2023-2025 κατά περίπου 1,1 δισ. ευρώ (0,5% του προβλεπόμενου ΑΕΠ του 2023). Η μέση ωρίμανση του ελληνικού χρέους είναι από τις μεγαλύτερες σε διάρκεια από κάθε άλλο κράτος, περίπου 19 έτη. Δημοσιεύματα του Τύπου αναφέρουν ότι η Ελλάδα θα αποπληρώσει τα ανεξόφλητα δάνεια του ΔΝΤ το επόμενο έτος (περίπου 1,85 δισ. ευρώ). Προηγουμένως είχαμε εκτιμήσει ότι μια μεγάλη, μόνιμη αύξηση των επιτοκίων της αγοράς θα αύξανε τον δείκτη χρέους, αλλά μόνο κατά περίπου 4,5 ποσοστιαίες μονάδες σε βάθος πενταετίας.
Παρά τα μετριαστικά αυτά στοιχεία, το πολύ υψηλό δημόσιο χρέος της Ελλάδας αποτελεί αδυναμία της αξιολόγησης. Εκτιμούμε ότι το δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ το 2021 μειώθηκε από το μέγιστο του 2020, το 206,3% του ΑΕΠ, σε 197,3%% – εξακολουθεί να είναι το τρίτο υψηλότερο μεταξύ των κρατών που αξιολογούνται από τον Fitch.
Τα χαμηλότερα ελλείμματα και η διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη θα στηρίξουν τη μείωση του χρέους. Προβλέπουμε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 8,3% φέτος και αναμένουμε ότι η ανάκαμψη θα συνεχιστεί το 2022, καθώς η ανάπτυξη των ταμείων ανάκαμψης της ΕΕ επόμενης γενιάς επιταχύνεται και αυξάνει τις πραγματικές δαπάνες, με ανάπτυξη 4,1% και 3,6% το 2022 και το 2023. Ωστόσο, ο λόγος του χρέους θα παραμείνει αυξημένος, λίγο κάτω από το 188% το 2023.
Η Fitch πιστεύει επίσης ότι η ΕΚΤ θα παραμείνει αρκετά ευέλικτη ώστε να αποφύγει τις επιπτώσεις απόκλισης για τη χρηματοδότηση και τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών. Οι ειδικοί όροι στο πλαίσιο της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO-III, περίπου 20% της χρηματοδότησης του τομέα) είναι προγραμματισμένο να λήξουν τον Ιούνιο του 2022, αλλά το σύστημα δύο επιπέδων για την αμοιβή των αποθεματικών μπορεί να προσαρμοστεί για να μειωθεί το κόστος χρηματοδότησης. Πιστεύουμε επίσης ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να παρατείνει την απαλλαγή για τη συμπερίληψη του ελληνικού κρατικού χρέους ως εγγύηση repos πέραν του Ιουνίου.
Το προφίλ χρηματοδότησης και ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών έχει διαρθρωτικά βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, υποστηριζόμενο από την υγιή αύξηση των καταθέσεων των πελατών και την καλύτερη πρόσβαση στην αγορά χρέους. Οι τράπεζες έχουν αυξήσει την έκδοση μη εξασφαλισμένου χρέους για να ανταποκριθούν στις επερχόμενες απαιτήσεις εξυγίανσης και θα είναι σε θέση να αυξήσουν την εξασφαλισμένη διατραπεζική χρηματοδότηση καθώς λήγει η χρηματοδότηση από το TLTRO-III, αν και με υψηλότερο κόστος.
Διαβάστε ακόμα:
Πάνω από 800 πλειστηριασμοί πριν το τέλος της χρονιάς – Γνωστά ονόματα στο «σφυρί»
Δημόσια έργα: Απόφαση – «ανάσα» για τις αυξήσεις στις τιμές υλικών
«Βουλιάζει» η ναυλαγορά των capesize φορτηγών – Μειώθηκε κατά 43,5% σε μέσα σε μία εβδομάδα