Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ενέκρινε τη δεύτερη συνεχόμενη μείωση των επιτοκίων της την Πέμπτη, με λιγότερο επιθετικό ρυθμό από ό,τι προηγουμένως, αλλά συνεχίζοντας τις προσπάθειές της για τη σωστή διαμόρφωση της νομισματικής πολιτικής.
Σε συνέχεια της μεγάλης μείωσης του Σεπτεμβρίου κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς μείωσε το επιτόκιο δανεισμού κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας, ήτοι 25 μονάδες βάσης, σε ένα εύρος-στόχο 4,50%-4,75%. Το επιτόκιο καθορίζει τι χρεώνουν οι τράπεζες μεταξύ τους για δανεισμό μίας ημέρας, αλλά συχνά επηρεάζει τα καταναλωτικά χρεόγραφα, όπως τα ενυπόθηκα δάνεια, οι πιστωτικές κάρτες και τα δάνεια αυτοκινήτων.
Οι αγορές ανέμεναν ευρέως την κίνηση αυτή, η οποία είχε προαναγγελθεί τόσο κατά τη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου όσο και σε επακόλουθες παρατηρήσεις των υπευθύνων χάραξης πολιτικής έκτοτε. Η ψήφος ήταν ομόφωνη, σε αντίθεση με την προηγούμενη κίνηση, κατά την οποία σημειώθηκε το πρώτο «όχι» από διοικητή της Fed από το 2005. Αυτή τη φορά, η διοικητής Μισέλ Μπάουμαν συμφώνησε με την απόφαση.
Η δήλωση μετά τη συνεδρίαση αντανακλούσε μερικές μικροαλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η Fed βλέπει την οικονομία. Μεταξύ αυτών ήταν μια τροποποιημένη άποψη για το πώς αξιολογεί την προσπάθεια μείωσης του πληθωρισμού με παράλληλη στήριξη της αγοράς εργασίας.
«Η Επιτροπή κρίνει ότι οι κίνδυνοι για την επίτευξη των στόχων της για την απασχόληση και τον πληθωρισμό είναι περίπου σε ισορροπία», αναφέρεται στην απόφαση, μια αλλαγή από τον Σεπτέμβριο, όταν σημείωνε «μεγαλύτερη εμπιστοσύνη» στη διαδικασία.
Όσον αφορά την αγορά εργασίας, η ανακοίνωση αναφέρει ότι «οι συνθήκες έχουν γενικά χαλαρώσει και το ποσοστό ανεργίας έχει αυξηθεί αλλά παραμένει χαμηλό». Η επιτροπή δήλωσε και πάλι ότι η οικονομία «συνέχισε να επεκτείνεται με σταθερό ρυθμό».
Οι αξιωματούχοι διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό την αλλαγή της πολιτικής ως μια προσπάθεια να επαναφέρουν τη δομή των επιτοκίων σε ευθυγράμμιση με μια οικονομία όπου ο πληθωρισμός διολισθαίνει προς τον στόχο του 2% της κεντρικής τράπεζας, ενώ η αγορά εργασίας έχει παρουσιάσει κάποιες ενδείξεις εξασθένησης.
Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ μίλησε για «επαναπροσαρμογή» της πολιτικής, ώστε να μην χρειάζεται πλέον να είναι τόσο περιοριστική όσο ήταν όταν η κεντρική τράπεζα επικεντρώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στην τιθάσευση του πληθωρισμού.
Υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με το πόσο μακριά θα χρειαστεί να προχωρήσει η Fed με τις περικοπές, καθώς η μακροοικονομία συνεχίζει να καταγράφει σταθερή ανάπτυξη και ο πληθωρισμός παραμένει ένα ασφυκτικό πρόβλημα για τα αμερικανικά νοικοκυριά.
Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν αυξήθηκε με ρυθμό 2,8% το τρίτο τρίμηνο, λιγότερο από το αναμενόμενο και ελαφρώς κάτω από το επίπεδο του δεύτερου τριμήνου, αλλά εξακολουθεί να είναι πάνω από την ιστορική τάση για τις ΗΠΑ γύρω στο 1,8%-2%. Η προκαταρκτική παρακολούθηση για το τέταρτο τρίμηνο δείχνει ανάπτυξη γύρω στο 2,4%, σύμφωνα με την Atlanta Fed.
Σε γενικές γραμμές, η αγορά εργασίας άντεξε καλά. Ωστόσο, οι μισθοδοσίες εκτός της γεωργίας αυξήθηκαν μόλις κατά 12.000 τον Οκτώβριο, αν και η αδυναμία αποδόθηκε εν μέρει στις καταιγίδες στα νοτιοανατολικά και στις απεργίες των εργαζομένων.
Η απόφαση έρχεται εν μέσω ενός μεταβαλλόμενου πολιτικού σκηνικού.
Οι προκλήσεις από τη νίκη Τραμπ
Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πέτυχε μια εκπληκτική νίκη στις εκλογές της Τρίτης. Οι οικονομολόγοι αναμένουν σε μεγάλο βαθμό ότι οι πολιτικές του θα θέσουν προκλήσεις για τον πληθωρισμό, με τις δεδηλωμένες προθέσεις του για τιμωρητικούς δασμούς και μαζικές απελάσεις για μετανάστες χωρίς χαρτιά. Κατά την πρώτη του θητεία, ωστόσο, ο πληθωρισμός διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα, ενώ η οικονομική ανάπτυξη, εκτός από την αρχική φάση της πανδημίας του Covid, διατηρήθηκε ισχυρή.
Παρ’ όλα αυτά, ο Τραμπ ήταν σφοδρός επικριτής του Πάουελ και των συναδέλφων του κατά την πρώτη του θητεία, ενώ η θητεία του προέδρου λήγει στις αρχές του 2026. Οι κεντρικοί τραπεζίτες αποφεύγουν επιμελώς να σχολιάζουν πολιτικά θέματα, αλλά η δυναμική του Τραμπ θα μπορούσε να αποτελέσει ένα βαρίδι για την πορεία της πολιτικής που θα ακολουθηθεί.
Μια επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας υπό τον Τραμπ θα μπορούσε να πείσει τη Fed να μειώσει λιγότερο τα επιτόκια, ανάλογα με το πώς αντιδρά ο πληθωρισμός.
Έχουν προκύψει ερωτήματα σχετικά με το ποιο είναι το «τελικό» σημείο για τη Fed, ή το σημείο στο οποίο θα αποφασίσει ότι έχει μειώσει αρκετά και ότι το επιτόκιο αναφοράς της δεν είναι ούτε ωθεί ούτε συγκρατεί την ανάπτυξη. Οι επενδυτές αναμένουν ότι η Fed πιθανότατα θα εγκρίνει άλλη μια μείωση κατά ένα τέταρτο της μονάδας τον Δεκέμβριο και στη συνέχεια θα κάνει παύση τον Ιανουάριο, καθώς θα αξιολογεί τον αντίκτυπο των κινήσεων σύσφιξης, σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch της CME Group.
Η FOMC ανέφερε τον Σεπτέμβριο ότι τα μέλη της ανέμεναν μισή ποσοστιαία μονάδα περισσότερες περικοπές μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και στη συνέχεια άλλη μια πλήρη ποσοστιαία μονάδα το 2025.
Το «dot plot» του Σεπτεμβρίου με τις προσδοκίες των επιμέρους αξιωματούχων έδειχνε ένα τελικό ποσοστό 2,9%, το οποίο θα σήμαινε άλλη μισή ποσοστιαία μονάδα περικοπών το 2026.
Ακόμη και με τη μείωση των επιτοκίων από τη Fed, οι αγορές δεν ανταποκρίθηκαν με τον ίδιο τρόπο. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αυξήθηκαν κατακόρυφα μετά τη μείωση του Σεπτεμβρίου, όπως και τα επιτόκια των ενυπόθηκων δανείων. Το 30ετές ενυπόθηκο δάνειο, για παράδειγμα, έχει ανέβει περίπου 0,7 ποσοστιαίες μονάδες στο 6,8%, σύμφωνα με την Freddie Mac. Η απόδοση του 10ετούς κρατικού επιτοκίου έχει αυξηθεί σχεδόν το ίδιο.
Η Fed επιδιώκει να επιτύχει μια «ήπια προσγείωση» για την οικονομία, κατά την οποία θα μπορεί να μειώσει τον πληθωρισμό χωρίς να προκαλέσει ύφεση. Ο προτιμώμενος από τη Fed δείκτης πληθωρισμού έδειξε πιο πρόσφατα ποσοστό 2,1% σε 12μηνη βάση, αν και ο λεγόμενος πυρήνας, ο οποίος δεν περιλαμβάνει τα τρόφιμα και την ενέργεια και γενικά θεωρείται καλύτερος μακροπρόθεσμος δείκτης, ήταν στο 2,7%.
Διαβάστε ακόμη
Morgan Stanley: Η επανεκλογή Τραμπ μπορεί να αλλάξει τον κόσμο – Τα τρία σημεία προσοχής
Eurobank: Προετοιμάζει νέα δημόσια πρόταση μετά την απόκτηση επιπλέον 12,848% της Ελληνικής Τράπεζας
Νέο φορολογικό νομοσχέδιο: Τι πρέπει να γνωρίζετε – 13 ερωτοαπαντήσεις
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα