Η κλιμακούμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή εν αναμονή και της δεδομένης στρατιωτικής απάντησης του Ισραήλ στην πρόσφατη πυραυλική επίθεση από το Ιράν, έχει επαναφέρει την πιο σημαντική πετρελαϊκή αρτηρία του κόσμου στο παγκόσμιο προσκήνιο.
Τα Στενά του Ορμούζ αναγνωρίζονται ευρέως ως ένα ζωτικής σημασίας σημείο για τη μεταφορά πετρελαίου. Βρίσκονται μεταξύ του Ιράν και του Ομάν και αποτελούν ένα στενό αλλά στρατηγικά σημαντικό κανάλι που συνδέει τους παραγωγούς αργού πετρελαίου στη Μέση Ανατολή με βασικές αγορές σε όλο τον κόσμο.
Το 2022, η ροή πετρελαίου στα Στενά του Ορμούζ ήταν κατά μέσο όρο 21 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών για την Ενέργεια (EIA). Αυτό ισοδυναμεί με το 21% περίπου του παγκόσμιου εμπορίου αργού πετρελαίου.
Το μπλοκάρισμα ενός τόσο σημαντικού σημείου, έστω και προσωρινά, μπορεί να ανεβάσει τις παγκόσμιες τιμές ενέργειας, να αυξήσει το κόστος μεταφοράς και να δημιουργήσει σημαντικές καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Για πολλούς ενεργειακούς αναλυτές, ένα σενάριο όπου θα υπάρξει αποκλεισμός ή σημαντική διακοπή των ροών μέσω των Στενών του Ορμούζ, θεωρείται ως το χειρότερο, ενώ θα μπορούσε να ωθήσει τις τιμές του πετρελαίου να σκαρφαλώσουν πολύ πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι.
«Η χειρότερη περίπτωση θα μπορούσε κάλλιστα να είναι εάν το Ισραήλ χτυπήσει το Ιράν και το Ιράν λάβει μέτρα για να επιβραδύνει ή ενδεχομένως να προσπαθήσει να αποκλείσει τα Στενά του Ορμούζ», δήλωσε ο Άλαν Γκέλντερ, ενεργειακός αναλυτής της Wood Mackenzie, στην εκπομπή “Squawk Box Europe” του CNBC.
«Αυτό θα είχε πολύ πιο δραματικές επιπτώσεις, διότι από εκεί διέρχεται το 20% των παγκόσμιων εξαγωγών αργού από χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και το Ιράκ αλλά και τα ΗΑΕ σε κάποιο βαθμό – που είναι οι ιθύνοντες της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας», δήλωσε ο Γκέλντερ.
«Έτσι, υποστηρίζουμε ότι η αγορά δεν τιμολογεί το χειρότερο σενάριο, αλλά μόνο τον πιθανό αντίκτυπο στις ιρανικές ενεργειακές υποδομές», προσέθεσε.
Η υπόσχεση του Ισραήλ να αντεπιτεθεί στο Ιράν μετά από την επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους την περασμένη εβδομάδα έχει τροφοδοτήσει τις εικασίες ότι η χώρα θα μπορούσε σύντομα να εξαπολύσει επίθεση στις ενεργειακές υποδομές της Τεχεράνης.
Το Ιράν, το οποίο έχει υποσχεθεί μια δική του δυναμική απάντηση σε περίπτωση περαιτέρω ισραηλινών ενεργειών, είναι σημαντικός παίκτης στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου.
Πετρέλαιο στα $350/βαρέλι
Ορισμένοι αναλυτές ενέργειας έχουν αμφισβητήσει το κατά πόσον οι αγορές πετρελαίου είναι υπερβολικά εφησυχασμένες όσον αφορά τους κινδύνους μιας διεύρυνσης της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Ο Σολ Κάβονιτς, της MST Financial, δήλωσε ότι οι διαταραχές του εφοδιασμού κατά μήκος των Στενών του Ορμούζ θα μπορούσαν να στείλουν τις τιμές του πετρελαίου σημαντικά υψηλότερα.
«Αν δούμε μια επίθεση στην ιρανική παραγωγή, θα μπορούσε να περιοριστεί έως και περίπου το 3% της παγκόσμιας προσφοράς. Ακόμη και αν δούμε απλώς αυστηρότερες κυρώσεις, θα μπορούσε επίσης να αρχίσει να περιορίζει την προσφορά έως και 3%. Αυτό από μόνο του θα μπορούσε να οδηγήσει το πετρέλαιο στα 100 ή ακόμη και πάνω από τα 100 δολάρια ανά βαρέλι», δήλωσε ο ίδιος στην εκπομπή “Squawk Box Asia” του CNBC στις 3 Οκτωβρίου.
«Εάν η διέλευση από τα Στενά του Ορμούζ επηρεαστεί, μιλάμε για μια επίπτωση στην τιμή του πετρελαίου που θα ήταν τρεις φορές μεγαλύτερη από τα σοκ των τιμών της δεκαετίας του 1970, στον απόηχο της ιρανικής επανάστασης και του εμπάργκο πετρελαίου. Πλέον, μιλάμε για 150 δολάρια και πλέον ανά βαρέλι πετρελαίου», συμπλήρωσε.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής αναλυτής εμπορευμάτων στη σουηδική τράπεζα SEB, Μπγιάρνι Σίλντροπ, ο γενικός κανόνας στις αγορές εμπορευμάτων είναι ότι εάν η προσφορά περιορίζεται σημαντικά, τότε η τιμή συχνά εκτοξεύεται σε πέντε έως δέκα φορές το κανονικό της επίπεδο.
«Έτσι, αν συμβεί το χειρότερο και τα Στενά του Ορμούζ κλείσουν για ένα μήνα ή περισσότερο, τότε το αργό τύπου Brent θα εκτοξευθεί πιθανότατα στα 350 δολάρια/βαρέλι, η παγκόσμια οικονομία θα καταρρεύσει και η τιμή του πετρελαίου θα πέσει ξανά κάτω από τα 200 δολάρια σε κάποιο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Σίλντροπ.
«Αλλά βλέποντας πού βρίσκεται η τιμή του πετρελαίου αυτή τη στιγμή, η αγορά δεν φαίνεται να θεωρεί μια τέτοια εξέλιξη πιθανή», προσέθεσε.
Φυσικό αέριο
Ο Γουόρεν Πάτερσον, επικεφαλής της στρατηγικής εμπορευμάτων στην ολλανδική τράπεζα ING, δήλωσε ότι τυχόν διαταραχές στη διέλευση κατά μήκος των Στενών του Ορμούζ θα είχαν τεράστιες συνέπειες για τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.
«Η βασική ανησυχία, αν και εξακολουθεί να είναι ακραία, θα ήταν ότι αυτές οι διαταραχές θα επεκταθούν στα Στενά του Ορμούζ, επηρεάζοντας τις ροές πετρελαίου του Περσικού Κόλπου», δήλωσε ο Πάτερσον σε πρόσφατη ανάλυσή του.
«Μια σημαντική διαταραχή σε αυτές τις ροές θα ήταν αρκετή για να ωθήσει τις τιμές του πετρελαίου σε νέα υψηλά ρεκόρ, ξεπερνώντας το υψηλό ρεκόρ των σχεδόν 150 δολαρίων/βαρέλι το 2008», προσέθεσε.
Ο ίδιος δήλωσε ότι οποιαδήποτε διαταραχή του εφοδιασμού όσον αφορά τα Στενά του Ορμούζ δεν θα ήταν απομονωμένη στην αγορά πετρελαίου.
«Θα μπορούσε επίσης δυνητικά να οδηγήσει σε διαταραχές στις ροές υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Κατάρ, οι οποίες αποτελούν περισσότερο από το 20% του παγκόσμιου εμπορίου υγροποιημένου φυσικού αερίου», σημείωσε.
«Αυτό θα αποτελούσε σοκ για τις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου, ιδίως καθώς εισερχόμαστε στη χειμερινή περίοδο του βόρειου ημισφαιρίου, όπου βλέπουμε μεγαλύτερη ζήτηση φυσικού αερίου για σκοπούς θέρμανσης. Ενώ παρατηρούμε μια αύξηση της νέας δυναμικότητας εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, αυτή εξακολουθεί να υπολείπεται κατά πολύ του όγκου εξαγωγών του Κατάρ».
Διαβάστε ακόμη
Πλειστηριασμοί: Άλλαξε χέρια ακίνητο – «φιλέτο» στις Σπέτσες για 6,3 εκατ. ευρώ
Alpha Bank: Τι συζήτησαν Βασίλης Ψάλτης και Αντρέα Ορσέλ στην Αθήνα (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα