Σημάδια… χάους παρουσιάζει η παγκόσμια αγορά του ντίζελ, με την οικονομία να βρίσκεται ενώπιον μιας νέας αναταραχής, η οποία θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Αποτελώντας το βασικό καύσιμο για φορτηγά, τρένα και πλοία, το πετρέλαιο κίνησης κινδυνεύει να καταστεί είδος πολυτελείας στην Ευρώπη, καθώς σε αρκετές χώρες -συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας- η τιμή του ξεπερνάει την αντίστοιχη της αμόλυβδης.
Με αφετηρία τη μακρά απεργιακή κινητοποίηση των εργαζομένων στα γαλλικά διυλιστήρια, η μειωμένη προσφορά αναγκάζει την Ευρώπη να αναζητήσει εναλλακτικούς προμηθευτές σε τρίτες χώρες. Ωστόσο, σ’ αυτούς δεν θα περιλαμβάνεται από τον Δεκέμβριο η Ρωσία, εις βάρος της οποίας έχει επιβληθεί απαγορευτικό εξαγωγών λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Την ίδια στιγμή, ο άλλος μεγάλος προμηθευτής, δηλαδή οι ΗΠΑ, βλέπουν τα εποχικά αποθέματα να βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1982, όταν και ξεκίνησε η καταγραφή των σχετικών δεδομένων. Μάλιστα, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν έδωσε εντολή στους παραγωγούς να περιορίσουν τις εξαγωγές.
Γιατί το ντίζελ είναι ακριβότερο από τη βενζίνη
Η βασική εξήγηση του γιατί ξαφνικά η τιμή του ντίζελ είναι υψηλότερη της βενζίνης, συνίσταται στο ισοζύγιο προσφοράς – ζήτησης. Αυτήν τη στιγμή, η ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει στραφεί σε μεγάλο βαθμό στο πετρέλαιο, σε μια προσπάθεια να «απογαλακτιστεί» από το υψηλό κόστος του φυσικού αερίου.
Κι αυτό, εύλογα, συμπιέζει τα ήδη περιορισμένα αποθέματα και «γιγαντώνει» τις τιμές. Την ίδια στιγμή, η ζήτηση για βενζίνη είναι αισθητά μειωμένη σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, καθώς το κύμα ακρίβειας έχει αναγκάσει πολλά νοικοκυριά να περιορίσουν τις μετακινήσεις και τη χρήση Ι.Χ. οχημάτων, με αποτέλεσμα το «ψαλίδισμα» της κατανάλωσης αμόλυβδης.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, μάλιστα, τα χειρότερα ενδέχεται να βρίσκονται μπροστά μας, δημιουργώντας ακόμη ένα αρνητικό κοκτέιλ στις τιμές ενέργειας και δίνοντας νέα ώθηση στον πληθωρισμό. «Τα αποθέματα είναι εξαιρετικά χαμηλά» επιβεβαιώνει ο Γκάρι Ρος, πρώην αναλυτής στην Black Gold Investors LLC. «Δεν ξέρω από πού θα έρθουν νέες προμήθειες. Το ντίζελ είναι το βιομηχανικό προϊόν του κόσμου».
Μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι η ζήτηση πετρελαίου παραδοσιακά αυξάνεται κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών, καθώς αρκετά νοικοκυριά χρησιμοποιούν το πετρέλαιο ως βασικό μέσο θέρμανσης. Κάτι που ισχύει κατά κόρον και στην Ελλάδα, όπου ήδη εκφράζονται ανησυχίες για την τιμή διάθεσης.
«Πλησιάζουμε στον χειμώνα, κατά τη διάρκεια του οποίου καταγράφεται αύξηση της ζήτησης για πετρέλαιο θέρμανσης» τονίζει επικουρικά ο αναλυτής της Turner, Τζόναθαν Λέιτχ, ο οποίος δεν παραλείπει να αναφερθεί και στην αυξανόμενη χρήση πετρελαίου στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. «Εάν δεν υπάρχει αρκετά φυσικό αέριο, ολοένα και περισσότερο ντίζελ θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργεια» σημειώνει, μιλώντας στο Bloomberg.
Υψηλά ασφάλιστρα
Κάποια στιγμή μέσα στην εβδομάδα, οι traders κλήθηκαν να πληρώσουν ασφάλιστρα έως και 160 δολαρίων ανά τόνο -περισσότερα από 20 δολάρια ανά βαρέλι- προκειμένου ένα φορτίο να σταλεί στην Ευρώπη. Πριν έναν μήνα, το αντίστοιχο κόστος δεν ξεπερνούσε τα 24 δολάρια ανά τόνο.
Το ντίζελ, όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί τη μηχανή της οικονομίας. Χρησιμοποιείται στις μεταφορές, στη θέρμανση, στη βιομηχανική διαδικασία. Όλα αυτά σημαίνουν ότι η αύξηση της τιμής του μπορεί να οδηγήσει σε ευρείες ανατιμήσεις.
«Σε μακροοικονομικό επίπεδο, οι υψηλές τιμές πετρελαίου αυξάνουν τον πληθωρισμό και περιορίζουν την ανάπτυξη» προειδοποιεί ο Μαρκ Γουίλιαμς, αναλυτής της WoodMackenzie. «Το αυξανόμενο κόστος επηρεάζει άπαντες, καθώς το ντίζελ επιδρά άμεσα στη μεταποίηση, τις μεταφορές και τη θέρμανση».
Η χείρα βοηθείας
Μία χείρα βοηθείας προς την Ευρώπη είναι πιθανό να δοθεί από την Κίνα, η οποία ετοιμάζεται να αυξήσει κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως τις παραδόσεις προς την Ευρώπη, φθάνοντας το 1,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως έως τα τέλη του 2022.
«Αυτό θα μπορούσε να προσφέρει μια ανακούφιση στο έλλειμμα ντίζελ της Ευρώπης, αν και είναι απίθανο να καλύψει πλήρως το κενό» σχολιάζει το πρακτορείο Bloomberg, υπενθυμίζοντας και τις κυρώσεις της Ε.Ε. στο εισαγόμενο από τη Ρωσία πετρέλαιο (ξεκινούν από Δεκέμβριο).
Αυξητικές τάσεις καταγράφονται και στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ, ενώ προσδοκίες καλλιεργούνται κι από την επιτάχυνση της παραγωγής σε διυλιστήρια της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
Διαβάστε επίσης
Οι κορυφαίοι προορισμοί για τους Έλληνες στο εξωτερικό το φθινόπωρο (πίνακας)
Η dream team των Ελλήνων μάνατζερ πολυεθνικών κολοσσών (pics)